Օսման II
Օսման II (օսմ. عثمان ثانى — Osmân-ı sânî, թուրքերեն՝ İkinci Osman, նոյեմբերի 3, 1604, Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - մայիսի 20, 1622[1], Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն), Օսմանյան կայսրության սուլթան 1618 - 1622 թվականներ։
Օսման II | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է՝ | նոյեմբերի 3, 1604 |
| Ծննդավայր | Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահացել է՝ | մայիսի 20, 1622[1] (17 տարեկան) մարդասպանություն |
| Վախճանի վայր | Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
| Ստամբուլ | |
| Երկիր | Օսմանյան կայսրություն |
| Տոհմ | Օսմանյան |
| կառավարիչ և բանաստեղծ | |
| Հայր | Ահմեդ I |
| Մայր | Մահֆիրուզ Խադիջա Սուլթան |
| Երեխաներ | Şehzade Ömer? |
| Հավատք | իսլամ |
| Ստորագրություն |  |
Ահմեդ I-ի որդին է։
Վաղ կյանք խմբագրել
Օսման II-ը ծնվել է Կոստանդնուպոլսի Թոփքափը ամրոցում, նա Սուլթան Ահմեդ I-ի (1603–17) և նրա առաջին կին Մեհֆիրուզ հաթունի որդին է։ Ըստ հետագա ավանդույթների. երիտասարդ տարիքում նրա մայրը մեծ ուշադրություն է դարձրել Օսմանի կրթությանը, արդյունքում Օսմանը դարձել է ճանաչված բանաստեղծ և տիրապետում էր շատ լեզուների, այդ թվում արաբերեն, պարսկերեն, հունարեն, լատիներեն և իտալերեն, չնայած այս փաստը մերժվում է[2]։
Ահմեդի մահից հետո Օսմանի գահին չտիրանալը բացատրվում է, որ նրա հովանավոր մայրը այդ ժամանակ հավանաբար մահացել էր կամ արտաքսվել։
Կառավարում խմբագրել
Օսման II գրավեց գահը 14 տարեկանում իր հորեղբայր Մուստաֆա I-ի դեմ իրականացրած հեղաշրջումից հետո։ Չնայած երիտասարդ տարիքին, Օսման II-ը համարվում էր ուժեղ ղեկավար և կայսրության արևելյան սահմանը պաշտպանելուց հետո (Սերավի պայմանագիր) Սեֆյաններից, նա անձնապես ղեկավարեց Օսմանյան կայսրության ներխուժումը Լեհաստան Մոլդովական մագնատների պատերազմների ժամանակ։ Ստիպված լինելով հաշտության պայմանագիր կնքել լեհերի հետ Կատինի ճակատամարտից հետո 1621 թվականի սեպտեմբեր հոկտեմբեր ամիսներին` Օսման II-ը ամոթով վերադարձավ Կոստանդնուպոլիս` իր պարտության մեջ մեղադրելով խորհրդականներին և ենիչերիներ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ Tezcan, Baki (2002). «The 1622 Military Rebellion in Istanbul : A Historiographical Journey». International Journal of Turkish Studies. University of Wisconsin: 40. «Stanford Shaw, the author of an Ottoman history that has been widely used as a textbook and reference work, claims, on the basis of information from an eighteenth-century French novel,84 that the sultan was "[t]rained in Latin, Greek, and Italian by his Greek mother, as well as Ottoman Turkish, Arabic, and Persian."85»
Գրականություն խմբագրել
- Збаражский К. Донесение о посольстве князя К. Збаражского в Турцию // Османская империя в первой четверти XVII века / Хаджи М. Ибрагимбейли, пер. Н. С. Рашбы. — М.: Наука, 1984. — 211 с.
- Кинросс лорд Расцвет и упадок Османской империи. На родине Сулеймана Великолепного. — Литрес, 2017.
- Сулишовский С. Письмо посла Сулишовского из Константинополя подчашему коронному гетману польному Станиславу Любомирскому // Османская империя в первой четверти XVII века / Хаджи М. Ибрагимбейли, пер. Н. С. Рашбы. — М.: Наука, 1984. — 211 с.
- Туга Челеби Книга назиданий // Османская империя в первой четверти XVII века / Хаджи М. Ибрагимбейли, пер. Н. С. Рашбы. — М.: Наука, 1984. — 211 с.
- Финкель К. История Османской империи: Видение Османа. — М.: АСТ; Астрель, 2012. — 829 с. — ISBN 978-5-17-043651-4
- Encyclopaedia of Islam / Bosworth C.E. — Brill Archive, 1986. — Vol. V (Khe-Mahi). — 1333 p. — ISBN 9004078193, 9789004078192(անգլ.)
- Alderson Anthony Dolphin The Structure of the Ottoman Dynasty. — Oxford: Clarendon Press, 1956. — 186 p.(անգլ.)
- Bajamonte G. Famiglie reali di Sicilia. Studio comparato su testi antichi. — Youcanprint, 2017. — 98 p.(իտալ.)
- Emecen F. Mustafa I : Islamansiklopedisi. — 2006. — № 31. — P. 272—275.(թուրքերեն)
- Emecen F. Osman II : Islamansiklopedisi. — 2007. — № 33. — P. 453—456.(թուրքերեն)
- Evliya Çelebi Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century by Evliya Efendi. — London: Parbury, Allen, & co., 1834. — Т. 1. — С. 115. — 220 с.
- Jaques T. Dictionary of Battles and Sieges. — London: Greenwood Press, 2007. — Vol. 1—3. — 1354 p. — ISBN 0–313–33536–2(անգլ.)
- İlgürel M. Ahmed I : Islamansiklopedisi. — 1989. — № 2. — P. 30—33.(թուրքերեն)
- Peirce, Leslie P. The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. — Oxford: Oxford University Press, 1993. — 374 p. — ISBN 0195086775, 9780195086775
- Roe T. The Negotiations of Sir Thomas Roe, in His Embassy to the Ottoman Porte, from the Year 1621 to 1628. — Samuel Richardson, 1740. — 828 p.(անգլ.)
- Piterberg, Gabriel An Ottoman Tragedy: History and Historiography at Play. — 2003. — 271 p. — ISBN 0520930053, 9780520930056
- Rycaut P.[en] The History of the Present State of the Ottoman Empire: Containing The Maxims of the Turkish Polity, the Most Material Points of the Mahometan Religion, Their Sects and Heresies, Their Convents and Religious Votaries. Their Military Discipline, with an Exact Computation of Their Forces Both by Sea and Land ... In Three Books. — R. Clavell, J. Robinson and A. Churchill, 1686. — 406 p.(ֆր.)
- Guer J.-A. Moeurs et usages des Turcs, leur religion, leur gouvernement civil, militaire et politique, avec un abrégé de l'histoire ottomane. — Mérigot et Piget, 1747. — 522—523 p.(ֆր.)
- Somel S. A. Historical Dictionary of the Ottoman Empire. — Scarecrow Press. — 512 p. — ISBN 0810866064, 9780810866065(անգլ.)
- Spreti V. Enciclopedia storico-nobiliare italiana: famiglie nobili e titolate viventi riconosciute dal R. Governo d'Italia. — 1935. — Т. IV. — С. 946.
- Süreyya, Mehmed Sicill-i Osmani / ed. Nuri Akbayar. — Istanbul: Tarih Vakfi Yurt Yayınlar, 1996. — Т. 2. — P. 492. — ISBN 975-333-049-5, 975-333-038-3
- Tezcan B. The Debut of Kösem Sultan's Political Career : Turcica. — 2008. — Т. 40. — С. 347—359. — (անգլ.)
- Della Valle, Pietro Viaggi di Pietro della Valle, il pellegrino : descritti da lui medesimo in lettere familiari all'erudito suo amico Mario Schipano, divisi in tre parti cioè : La Truchia, La Persia, e l'India, colla vita dell'autore / Mario Schipano. — Brighton: G. Gancia, 1843. — 946 p.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օսման II» հոդվածին։ |