Օնսի Սավիրիս (անգլ.՝ Onsi Sawiris, արաբ․՝ أنسي ساويريس‎‎, օգոստոսի 14, 1930(1930-08-14), Ասուան, Եգիպտոս - հունիսի 29, 2021(2021-06-29)[1], Էլ Գունա, Կարմիր ծով, Եգիպտոս[2]), ծագումով ղպտի եգիպտացի գործարար[3]։ Ամուսնացած է, ունի երեք որդի՝ Նաջիբ Սավիրիս, Սամիհ Սավիրիս, Նասեֆ Սավիրիս։ Ավարտել է Կահիրեի համալսարանի ագրոտեխնիկական ֆակուլտետը։ 2012 թվականին «Forbes» ամսագրի Եգիպտոսի ամենահարուստ մարդկանց ցուցակում զբաղեցրել է 3-րդ տեղը (2,9 միլիարդ դոլար)[4]։

Օնսի Սավիրիս
արաբ․՝ أُنسي ساويريس‎‎
Ծնվել էօգոստոսի 14, 1930(1930-08-14)
ԾննդավայրԱսուան, Եգիպտոս
Մահացել էհունիսի 29, 2021(2021-06-29)[1] (90 տարեկան)
Մահվան վայրԷլ Գունա, Կարմիր ծով, Եգիպտոս[2]
Քաղաքացիություն Եգիպտոսի թագավորություն,  Եգիպտոսի Հանրապետություն,  Արաբական Միացյալ Հանրապետություն և  Եգիպտոս
Մայրենի լեզուարաբերեն
Կրոնքրիստոնեություն
ԿրթությունԿահիրեի համալսարան (1950)
Մասնագիտությունգործարար և ձեռնարկատեր
ԱմուսինYousriya Loza Sawiris?
ԵրեխաներNassef Sawiris?, Naguib Sawiris? և Samih Sawiris?
 Onsi Sawiris Վիքիպահեստում

Գործունեություն խմբագրել

Onsi Sawiris & Co խմբագրել

1950 թվականին մի խումբ համախոհների հետ հիմնել է «Onsi Sawiris & Co» շինարարական ընկերությունը։ Այդ օրերին Վերին Եգիպտոսի տարածքում կառուցվում էին բազմաթիվ արդյունաբերական, տրանսպորտային, ինժեներական օբյեկտներ, և «Onsi Sawiris & Co»-ն լավ գործեց։ 1952 թվականին տեղի ունեցավ հուլիսյան հեղափոխությունը, տապալվեց թագավոր Ֆարուկ Առաջինը, իսկ Եգիպտոսը հռչակվեց հանրապետություն։ Նախագահ դարձավ Մուհամմեդ Նաջիբը, իսկ 1954 թվականին՝ Գամալ Աբդել Նասերը, ով հայտարարեց արաբական սոցիալիզմի հաստատմանն ուղղված քաղաքական կուրս։ 1961 թվականին ընկերությունը ազգայնացվեց և վերածվեց պետական «El Nasr Civil Works» ընկերության։ Սավիրիսին առաջարկվեց վարձու աշխատակցի պաշտոն։

  «Ինձ տրվեց ընտրելու ազատություն՝ լինել իմ սեփական ընկերությունում, թե ոչ։ Թեև ես իրականում ընտրություն չունեի. Ես նման պայմաններում աշխատելու մտադրություն չունեի, և այն ամբողջ ազատությունը, որ ինձ տվեց այս կառավարությունն այն էր, որ 1966 թվականին ինձ հնարավորություն տրվեց հեռանալ Եգիպտոսից։»  

1966 թվականին Օնսին մեկնում է Լիբիա, որտեղ հիմնում է երկրորդ շինարարական ընկերությունը, որը նույնպես հաջողություն է ունենում։ 1970 թվականին Անվար Սադաթը դարձավ Եգիպտոսի նախագահ՝ երկիրը վերադարձնելով շուկայական տնտեսության և մասնավոր սեփականության զարգացման ուղի։ Շուտով Սավիրիսը վերադարձավ Կահիրե և 1976 թվականին հիմնեց իր երրորդ շինարարական ընկերությունը՝ «Orascom»-ը։

Orascom խմբագրել

Երկու տարի անց նրա ավագ որդին՝ 22-ամյա Նաջիբ Սավիրիսը, Շվեցարիայում ստանալով ինժեներ-մեխանիկի և բիզնեսի կառավարչի կրթություն՝ միացավ ընկերությանը։ Նա սկսեց կառավարել ճանապարհների և երկաթուղային շինարարական ծրագրերը։ Ավելին, «Orascom»-ը սկսեց շինարարական ընկերությունից վերափոխվել բազմապրոֆիլ հոլդինգի, որը զբաղվում էր նաև շինանյութերի և կառուցվածքների արտադրությամբ, շահագործման հանձնված արդյունաբերական և սոցիալական օբյեկտների շահագործմամբ, բայց առաջին հերթին կենտրոնացած էր էլեկտրոնային սարքավորումների և կապի զարգացման վրա։ Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և հեռահաղորդակցության ոլորտում Orascom-ի փուլային ներդրման առաջին քայլերը եղան եգիպտական շուկա Microsoft-ի, Hewlett-Packard-ի, Compaq-ի, IBM-ի և համաշխարհային ՏՏ ոլորտի այլ առաջատարների սարքավորումների և ծրագրային ապահովումների մատակարարումը։ Այս կազմակերպությունների հետ Նաջիբ Սավիրիսը աստիճանաբար կապեր էր հաստատում, որոնք հետագայում վերածվեցին մշտական և արդյունավետ գործընկերության։ 1994 թվականին, շարունակելով իր տեղը գրավել Եգիպտոսի նորաստեղծ հեռահաղորդակցության շուկայում, Orascom-ը ձեռք է բերում բաժնետոմսեր պետական «InTouch»-ում, որը երկրի առաջին բջջային և ինտերնետ ծառայությունների մատակարարն էր։ Օնսին ակտիվորեն աջակցում էր որդու ռազմավարությանը։

1995-1996 թվականներին ազգային արդյունաբերությունը և կապի շուկան ազատականացնելու Եգիպտոսի կառավարության որոշումը հանգեցնում է երկրում բազմաթիվ մասնավոր հեռահաղորդակցության կառույցների առաջացմանը, որոնց մեծ մասը գործում է շատ կարճ՝ դադարեցնելով գործունեությունը։ Orascom-ի ղեկավարությունը, ստեղծելով անհրաժեշտ կազմակերպչական և տեխնիկական բազա և մանևրելու հնարավորություն, ընտրում է սպասելու մարտավարություն և, հետևելով այս գործընթացին, շուկայում կայացած մի շարք ընկերություններ է գնում։ Բացի այդ, Սավիրիսը դառնում է համատեղ ձեռնարկության համահիմնադիր, որը հաղթում է Եգիպտոսի առաջին պետական լիցենզիայի VSAT տեխնոլոգիայի ներդրման համար մրցույթում, ինչպես նաև դառնում երկրում առաջին մասնավոր հեռախոսային ցանցի ստեղծման նախաձեռնության կազմակերպիչ և կոնսորցիումի առաջատար անդամ։

Մեկուկես-երկու տարի անց Orascom-ի դիրքը կապի ազգային շուկայում, ընկերության կողմից կուտակված տեխնոլոգիական և արտադրական ներուժի հետ մեկտեղ, արդեն թույլ է տալիս նրան հավակնել երկրում GSM ստանդարտի հեռահաղորդակցության ծառայությունների առաջին լիցենզավորված մատակարարը դառնալու։ Այս ոլորտում բիզնեսի նոր մակարդակ մուտք գործելու որոշումը ենթադրում է Orascom-ի արդեն իսկ ստեղծված ամբողջ կորպորատիվ կառուցվածքի զգալի կազմակերպչական վերակազմավորում։ 1997 թվականի հուլիսի 27-ին, որպես ընտանեկան ձեռնարկության մի մաս, ձևավորվում է անկախ Orascom Telecom ընկերությունը, որը վերածվում է դիվերսիֆիկացված արդյունաբերական ասոցիացիայի, և որին ղեկավարում է Նաջիբ Սավիրիսը։ Այստեղ կենտրոնացված էր բոլոր VSAT, անլար և ֆիքսված կապի հնարավորությունները։

Orascom Telecom-ի ձևավորմամբ սկսվեց արմատական բարեփոխում և վերակառուցում և Օնսի Սավիրիսի հիմնադրած բիզնեսի ամբողջական վերակառուցում։ Էլեկտրոնային սարքավորումների և ծրագրային համակարգերի մատակարարման մասնագիտացված ստորաբաժանումների հիման վրա, նույն Նաջիբ Սավիրիսի ղեկավարությամբ, ստեղծվում է Orascom IT Group առևտրային, միջնորդ, ինտեգրացիոն և խորհրդատվական կառույցը, որը հետագայում վերածվում է Orascom Technology Solutions ՏՏ ընկերության (OTS)։ Օնսիի միջնեկ որդին՝ Սամիհը, ով մի քանի տարի զբաղվում էր հյուրանոցային և զբոսաշրջային համալիրների հողաշինարարությամբ, նախագծմամբ և կառուցմամբ, իր ղեկավարության տակ է վերցնում երկու նոր ընկերություններ (Orascom Projects for Touristic Development և Orascom Hotel Holdings), որոնք հետագայում միավորում է Orascom Hotels & Development (OHD) կորպորացիայում։ Իսկ շինանյութերի արտադրությունը կազմակերպելու և շինմոնտաժային աշխատանքների պատվերներ կատարելու (այսինքն՝ Orascom-ի ավանդական և դեռևս առանցքային գործունեությունը շարունակելու համար) ստեղծվում է Orascom Construction Industries (OCI) կազմակերպությունը, որի գլխավոր տնօրեն է նշանակվում Օնսիի կրտսեր որդին՝ Նասեֆը, ով ընտանեկան բիզնեսին էր միացել 1990 թվականին՝ Չիկագոյի համալսարանի տնտեսագիտության ֆակուլտետը ավարտելուց հետո։ Ինքը՝ Օնսի Սավիրիսը, 68 տարեկանում թողնում է ընտանեկան բիզնեսի ղեկավարումը և պահպանում միայն իր կոնցեռնի ղեկավարումը[5][6]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 وفاة رجل الأعمال أنسي ساويرس عن عمر يناهز 91 عاما
  2. 2,0 2,1 2,2 https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-06-29/onsi-sawiris-patriarch-of-egypt-billionaire-dynasty-dies-at-90
  3. «وفاة رجل الأعمال أنسي ساويرس عن عمر يناهز 91 عاما». الجمهورية اون لاين (արաբերեն). 2021 թ․ հունիսի 29. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 29-ին.
  4. Onsi Sawiris
  5. На фоне сфинксов и пирамид
  6. VimpelCom договорился о покупке активов у египетского миллиардера(չաշխատող հղում)