Օգյուստ Դյուպեն
Օգյուստ Դյուպեն (անգլ.՝ C. Auguste Dupin), գրական կերպար, որը ստեղծվել է ամերիկացի հայտնի գրող Էդգար Ալան Պոյի կողմից։ Դյուպենը ներկայացվում է որպես խելացի խուզարկու, ով բացահայտում է ամենաբարդ առեղծվածներն ու հանցագործությունները։ Դյուպենը հայտնվում է երեք պատմվածքում ՝ «Սպանություն Մորգ փողոցում», «Մարի Ռոջերի առեղծվածը» և «Գողացված նամակը»[1]։
| Օգյուստ Դյուպեն | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | գեղարվեստական անձ և գրական հերոս |
| Հեղինակ | Էդգար Ալլան Պո |
| Ներկայացված է | Սպանություն Մորգ փողոցում, Մարի Ռոժեի գաղտնիքը և Գողացված նամակը |
| Սեռ | արական |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
| Ծննդավայր | Փարիզ |
| Մասնագիտություն | դետեկտիվ |
 C. Auguste Dupin Վիքիպահեստում | |
Դյուպենի անձը
խմբագրելԽուզարկուն` Դուպինի մասնագիտությունը չէ։ Նա պարզապես կարդում է տարբեր թերթեր, եզրակացություններ է կաարում և սկսում է գործել՝ երբեմն խորհրդակցելով ոստիկանության հետ։ Հերոսի հիմնական զենքը նրա միտքն ու ինտելեկտն է, որի օգնությամբ Դյուպեն բացահայտում է դժվար հանելուկներ, որոնք ոստիկանությունը համարում է անլուծելի։ «Սպանություն Մորգ փողոցում» պատմվածքում Դյուպենը հետաքննում է այնպիսի հանցագործություն, որը ոստիկանությունը համարել է ամենաբարդ հանցագործությունը, բայց խելքի և փաստերի օգնությամբ Դյուպենը կռահում է, որ երկու կանանց մարդասպանը օրանգուտան է, ինչը հետագայում հաստատվում է։ «Գողացված նամակը» պատմվածքում Դուպենին հաջողվում է պարզել, թե որտեղ է գողացված նամակը, օգտագործելով տրամաբանական մտածողությունը։
Դյուպենի մեթոդը
խմբագրելՊոն նկարագրել է Դուպինի մեթոդը, որն օգտագործում է տրամաբանական դատողություններ, թղթախաղ խաղացողի օրինակով. «Ստացված տեղեկատվության ծավալը կայանում է ոչ այնքան եզրակացությունների արժանահավատության մեջ, որքան դիտարկման ճշտության մեջ»։ Պատմվածքի մեջ առկա է մի տեսարան, որտեղ Դյուպենին հաջողվում է իմանալ, թե ինչի մասին է մտածել այդ պահին պատմողը ՝ հիմնվելով ասոցիատիվ շարքի վրա։ Հետագայում նրա կողմից այդ մեթոդը կօգտագործվի հանցագործության քննության մեջ։
Այս մեթոդը շեշտում է ընթերցանության և գրավոր խոսքի կարևորությունը։ Կյուվեի հեղինակած թերթի հոդվածից (հավանաբար նկատի ուներ ֆրանսիացի կենդանաբան Ժորժ Կուվերը) Դյուպեն տեղեկություններ է ստանում օրանգուտանների մասին։ Այսպիսով, ընթերցողն ինքն է նաև մասնակցում հետաքննությանը՝ ինքնուրույն ընթերցման գործընթացում բանալիներ փնտրելով։
Տեղ գրականության մեջ
խմբագրել«Սպանությունը Մորգփողոցում» պատմվածքը համարվում է դետեկտիվ[2] ժանրում համաշխարհային գրականության առաջին գործը, ուստի Օգոստին Դյուպենն առաջին գրական խուզարկուն է, որին հաջորդում են շատ այլ հայտնի գրական խուզարկուներ՝ Շերլոք Հոլմսը[3], Էրքյուլ Պուարոն, Միսս Մարփլը, Հայր Բրաունը, Կոմիսար Մեգրեն և այլն։ Ընդ որում, նրանցից ոմանք, օրինակ ՝ Հոլմսը և Պուարոն, ստեղծվել են Պոյի պատմվածքների որոշ տեխնիկայի օգտագործման միջոցով։
«Ալ կարմիր գույներով էտյուդը»-ում Հոլմսը հակաճառում է Վաթսոնին, որը նրան համեմատում է Դյուպինի հետ[4]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Хулио Кортасар. — Опубликовано в журнале «Иностранная литература» 1999, №3«Жизнь Эдгара По». Журнальный зал. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 6-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link) - ↑ Silverman, Kenneth[en] Edgar A. Poe: Mournful and Never-Ending Remembrance. — Paperback. — New York: Harper Perennial[en], 1991. — ISBN 0-06-092331-8
- ↑ Анна Старобинец (2008 թ․ մարտի 5). «10 сумасшедших, которые нас заразили». Русский репортер №8 (38). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 9-ին.
- ↑ Doyle A. C. Chapter 2. The science of deduction//A Study in Scarlet (անգլ.)
Գրականություն
խմբագրել- Kennedy, J. Gerald. Poe, Death, and the Life of Writing. — New Haven: Yale University Press, 1987. — ISBN 978-0300037739
- Harrowitz, Nancy. The Body of the Detective Model: Charles S. Peirce and Edgar Allan Poe // The Sign of Three: Dupin, Holmes, Peirce / Umberto Eco, Thomas Sebeok. — Bloomington, IN: History Workshop, Indiana University Press, 1984. — P. 179-197. — ISBN 978-0253352354Harrowitz discusses Dupin’s method in the light of Charles Sanders Peirce’s logic of making good guesses or abductive reasoning.
- Poe, Edgar Allan. Collected Works of Edgar Allan Poe / Walter J. Black. — New York, 1927.
- Thomas, Peter Poe's Dupin and the Power of Detection // The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe. — Cambridge University Press, 2002. — 290 p. — ISBN 9780521797276
https://ru.wikipedia.org/w/index.php?title=Огюст_Дюпен&stable=1
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օգյուստ Դյուպեն» հոդվածին։ |