Քեյփ Բրետոն

Քեյփ Բրետոն
Տեսակ	կղզի
Մայրցամաք	Հյուսիսային Ամերիկա
Երկիր	Կանադա
Վարչատարածք	Նոր Շոտլանդիա
Երկարություն	180 կմ
Լայնություն	114 կմ
Ամենաբարձր կետ	Սպիտակ բլուր
ԲԾՄ	532 մետր
Մակերես	10 311 կմ²
Հյուսիսային կետ	47°02′31″ հս․. լ. 60°35′54″ ամ. ե.HGЯO
Հարավային կետ	45°32′53″ հս․. լ. 61°17′17″ ամ. ե.HGЯO
Արևելան կետ	45°57′04″ հս․. լ. 59°47′16″ ամ. ե.HGЯO
Արևմտյան կետ	46°02′28″ հս․. լ. 61°33′09″ ամ. ե.HGЯO
Ջրլիցի ափին	Ատլանտյան օվկիանոս

Քեյփ Բրետոն^[1] (անգլ.՝ Cape Breton Island, ֆր.՝ Île du Cap-Breton, գաել.՝ Eilean Cheap Bhreatainn), կղզի Նոր Շոտլանդիա թերակղզուց հյուսիս-արևելք (բաժանված է Կանսոյի նեղուցով) և Արքայազն Էդուարդի կղզուց արևելք, Սուրբ Լավրենտիոս ծոցում։ Միկմակների լեզվով կղզին կոչվում է Unama'kik — «Մառախուղների երկիր»^[2]։ Վարչականորեն այն պատկանում է Նոր Շոտլանդիայի նահանգին և բաժանված է չորս մունիցիպալիտետների։

Աշխարհագրություն խմբագրել

Կղզու քարտեզը

Կղզու տարածքը 10 311 կմ² է (18-րդ տեղը Կանադայում, 75-րդ տեղը աշխարհում), կղզու կենտրոնական մասում կա Բրա դ'Օր լիճ-ծովալճակը, որի տարածքը, կախված մակընթացությունից, կազմում է 932-1099 կմ²^[3]^[4]։ Ամենաբարձր կետը Ուայտ Հիլլ լեռն է՝ ծովի մակարդակից 532 մ բարձրության վրա։ Լեռան լանջերը ծածկված են տայգայով, երկրաբանորեն Քեյփ Բրետոնը բաղկացած է բյուրեղային ապարներից, իսկ ափամերձ հատվածը խիստ կտրատված է։

Կղզու հյուսիսային մասում գտնվում է Քեյփ Բրետոն Հայլենդս ազգային պարկը, որի մեծ մասն ընկած է Քեյփ Բրետոն սարահարթում։ Այգում ներկայացված են Կանադայի հյուսիսի և հարավի բուսական և կենդանական աշխարհները։

Կլիման միջին օվկիանոսային է։ Փետրվարի ջերմաստիճանը -6,5 °C է, հուլիս-օգոստոս ամիսներին՝ + 17- + 18 °C, միջին տարեկանը՝ մոտ + 5,5 °C: Տեղումները տարեկան մոտ 1500 մմ, ձմռանը` ձյուն կամ (ավելի հաճախ) անձրև, ամռանը` անձրև^[5]։

Բնակչություն խմբագրել

Բնակչությունը՝ 135 974 մարդ(2011)^[6]։ 95 % բնակիչները՝ սպիտակամորթ, 3,6 %՝ միկմակներ, բնակչությունը հիմնականում անգլերեն խոսող է։ 47,3 %-ը՝ կաթոլիկներ են, 22,1 % բողոքականներ, 2,65 % ոչ կրոնական^[7]։