Քարառվույտ կրետեական

բույսերի տեսակ
Քարառվույտ կրետեական
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր
Բաժին Ծածկասերմեր
Ընտանիք Լոբազգիներ
Տեսակ Քարառվույտ կրետեական
Լատիներեն անվանում
Coronilla cretica


Քարառվույտ կրետեական (լատին․՝ Coronilla cretica), լոբազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն խմբագրել

Ճյուղավորված ցողուններով, 10-20 սմ բարձրությամբ միամյա բույս է։ Տերևները կենտ փետրաձև են։ Տերևիկները 2-6-ական զույգ են և երկարավուն-սեպաձև։ Ծաղկաբույլերը 1-4 ծաղիկներով են։ 3-5 մմ երկարությամբ պսակը վարդագույն է։ Ունդերը նեղ-գծային են, ուղիղ և վերև ուղղված[1]։

Տարածվածություն խմբագրել

Հանդիպում է Զանգեզուրի ֆլորիստիկական շրջանում, Ներքին Հանդ գյուղի շրջակայքում։ Աճում է Անդրկովկասի այլ շրջաններում, Ղրիմում, Հարավարևելյան Եվրոպայում, Անատոլիայում և Արևմտյան Սիրիայում[1]։

Էկոլոգիա խմբագրել

Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1000 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև շիբլյակի չոր քարքարոտ լանջերին։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հունիս-հուլիսին[1]։

Պահպանություն խմբագրել

Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակի ընդհանուր լայն տարածվածությանը՝ սպառնալիքի կատեգորիան նվազեցվել է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես հազվագյուտ տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։

Պահպանվում է «Շիկահող» պետական արգելոցի տարածքում[1]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քարառվույտ կրետեական» հոդվածին։