Փոքր բազիլիկ

Փոքր բազիլիկ (լատին․՝ Basilica minor, Basilicæ minores in plural), կոչվում են որոշ հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցական շինություններ։ Կանոնի համաձայն, որևէ եկեղեցական կառույց չի կարող արժանանալ բազիլիկ կոչմանը, եթե այն ուխտավոր և պատմական նշանակության չէ^[1]։ Այս կոչումը շնորհվում է Պապի կողմից։

Եկեղեցիների ճարտարապետության մասին գրողներն օգտագործում են «բազիլիկա» տերմինը, նկարագրելով որոշակի ոճը, որով կառուցվում է եկեղեցին։ Վաղ քրիստոնեական ժամանակներից եկեղեցիները կառուցել են հենց այս ոճով։

18-րդ դարում տերմինը ստանձնեց կրոնական իմաստ, չնայած նրան, որ այն ոչ մի կապ չունի ճարտարապետական ոճի հետ։ Բազիլիկները կրոնական իմաստով այն բաժանվում են խոշոր («մեծ») և փոքր բազիլիկների։ Այսօր Հռոմում միայն չորս եկեղեցի կա, որ դասվում են հիմնական բազիլիկների շարքին։

Պատկերասրահ խմբագրել

2016 թվականի հունիսի 30-ի դրությամբ գոյություն ունեն 1,748 փոքր բազիլիկներ (2006 թվականի մարտի 26-ի դրությամբ, աճը՝ 1476-ից), որոնցից մեծամասնությունը գտնվում է Եվրոպայում (570-ը միայն Իտալիայում, ընդ որում՝ բոլորը բարձր կարգավիճակ ունեցող) 171-ը Ֆրանսիայում, 144-ը Լեհաստանում, 120-ը Իսպանիայում, 76-ը Գերմանիայում, 32-ը Ավստրիայում, 29-ը Բելգիայում, 26-ը Նիդերլանդներում, 16-ը Հունգարիայում, 15-ը Չեխիայում, 13-ը Սլովակիայում, 12-ը Շվեյցարիայում և Պորտուգալիայում, 9-ը Մալթայում, 8-ը Խորվաթիայում, 7-ը Սլովենիայում և Լիտվայում), ավելի շատ եմ Ամերիկայում՝ (82-ը ԱՄՆ-ում, 66-ը Բրազիլիայում, 47-ը, Արգենտինայում, 35-ը Կոլումբիայում, 30-ը, Մեքսիկայում, 25-ը Կանադայում, 15-ը Վենեսուելայում, 13-ը Պերուում, 9-ը Չիլիում, 8-ը Բոլիվիայում, 5-ը, Ուրուգվայում, 4-ը Սալվադորում), Ասիայում (22-ը Հնդկաստանում, 13-ը Ֆիլիպիններում, 9-ը (Իսրայել / Պաղեստին)ում, այլ վայրերում ավելի փոքր թվով, Աֆրիկա (ընդհանուր՝ 21, 4-ը Գանայում և) և Ավստրալիայում (5-ը Ավստրալիա, 1-ը (Գուամ)։

Եվրոպա խմբագրել

Բարսելոնա Սագրադա Ֆամիլիա եկեղեցին Հռոմի Պապի կողմից հռչակվեց փոքրիկ բազիլիկ
Իռլանդիա՝ Basilica Shrine of Our Lady of Knock, Queen of Ireland, Knock, County Mayo
Իռլանդիա՝ St Patrick's Purgatory
Մեծ Բրիտանիա՝ Անգլիա Downside Abbey, Stratton-on-the-Fosse
The Minor Basilca at Walsingham Archived 2016-01-18 at the Wayback Machine.. Մեծ Բրիտանիա՝ Անգլիա
Արևմտյան Եվրոպա՝ Լիսաբոն, Պորտուգալիա, Estrela Basilica
Արևմտյան Եվրոպա: Liebfrauenkirche, Trier, Գերմանիա
Կենտրոնական Եվրոպա: Gross St. Martin, Քյոլն, Գերմանիա
Կանարյան կղզիներ: Basilica of Our Lady of Candelaria, Տեներիֆե, Իսպանիա
Կենտրոնական Եվրոպա St. Adalbert's Basilica, Esztergom, Հունգարիա
Կենտրոնական Եվրոպա՝ Basilica of Our Lady of Licheń,Licheń Stary, Լեհաստան
Կենտրոնական Եվրոպա, Basilica of the Assumption in Krzeszów, Լեհաստան
Կենտրոնական Եվրոպա Basilica of St Peter and St Paul, Պրահա, Չեխիա
St. Francis Basilica, Պալերմո, Իտալիա
National Shrine of the Blessed Virgin of Ta' Pinu, Gozo, Մալթա
Հարավային Եվրոպա՝ St George's Basilica]], Gozo, Մալթա
Հարավային Եվրոպա՝ St Helen's Basilica, Բիրկիրկարա, Մալթա
St. Catherine Basilica, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան

Աֆրիկա և Մերձավոր Արևելք խմբագրել

Հյուսիսային Աֆրիկա՝ Basilica Notre Dame d'Afrique, Ալժիր (քաղաք), Ալժիր
Basilica of the Immaculate Conception, Ouidah, Բենին
Միջին Արևելք՝ Church of All Nations, Երուսաղեմ
Միջին Արևելք՝ Church of St. Anthony of Padua, Ստամբուլ, Թուրքիա

Ասիա և Օվկիանիա խմբագրել

Հարավային Ասիա՝ Basilica of Our Lady of Good Health, Velankanni, Թամիլ Նադու, Հնդկաստան
Հարավային Ասիա՝ Santhome Basilica, Santhome, Թամիլ Նադու, Հնդկաստան
Հարավային Ասիա՝ Basilica of Bom Jesus, Velha Goa, Հնդկաստան
Հարավային Ասիա՝ Saigon Notre-Dame Basilicay, Հոշիմին, Վիետնամ
Հարավարևելյան Ասիա՝ Taal Basilica, Taal, Batangas, Ֆիլիպիններ
Հարավարևելյան Ասիա՝ Manila Cathedral, Intramuros, Մանիլա, Ֆիլիպիններ
Հարավարևելյան Ասիա՝ Basilica of Santo Niño, Սեբու, Ֆիլիպիններ
Հարավարևելյան Ասիա՝ Մանիլա, Ֆիլիպիններ
Արևելյան Ասիա՝ Basilica of Our Lady of Sheshan, Շանհայ, Չինաստան
Ավստրալիա՝ St. Mary of the Angels Basilica, Geelong
Օվկիանիա՝ Dulce Nombre de Maria Cathedral Basilica, Գուամ, ԱՄՆ
Օվկիանիա՝ Cathedral Basilica of Our Lady of Peace, Հավայի, ԱՄՆ
Հարավարևելյան Ասիա՝ Minor Basilica of Saint Lorenzo Ruiz, Մանիլա, Ֆիլիպիններ

Ամերիկա խմբագրել

Cathedral Basilica of Saint Peter and Paul, Պարամարիբո, Սուրինամ
Հարավային Ամերիկա՝ Cathedral Basilica of Our Lady of the Rosary, Ռոսարիո, Արգենտինա
Հարավային Ամերիկա՝ Basilica of the National Shrine of Our Lady of Aparecida, Aparecida, Բրազիլիա
Հարավային Աֆրիկա՝ Las Lajas Sanctuary, Ipiales, Կոլումբիա
Կենտրոնական Ամերիկա: Սալվադոր, Սան Սալվադոր, Սալվադոր
Caribbean ՝Catedral de Santa María la Menor, Santo Domingo, Դոմինիկյան Հանրապետություն
Caribbean՝ Basílica Santuario Nacional de Nuestra Señora de la Caridad del Cobre, Կուբա
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Basilica of Our Lady of Zapopan, Zapopan, Մեքսիկա
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Basilica of St. Mary, Մինեապոլիս, ԱՄՆ
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Basilica of St. John the Baptist, St. John's, Newfoundland, Կանադա
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Basilica of the National Shrine of the Immaculate Conception, Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Cathedral-Basilica of Saint Louis, Նոր Օրլեան, Լուիզիանա, ԱՄՆ
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Basilica and Shrine of Our Lady of Perpetual Help, Բոստոն, Մասսաչուսեթս,ԱՄՆ
Basilica of St. Stanislaus, Chicopee, Massachusetts, ԱՄՆ
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Cathedral Basilica of the Sacred Heart, Նյուարկ,ԱՄՆ
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Basilica of St. Michael the Archangel, Miramichi, New Brunswick, Կանադա
Հյուսիսային Ամերիկա՝ Cathedral Basilica of St. Louis, Սենթ Լուիս, Միսուրի, ԱՄՆ

Գրականություն խմբագրել

Gut, Benno (9 November 1968)Sacra Congregatio Rituum|journal= Acta Apostolicae Sedis|volume=60|authorlink=Benno Gut |location=Vatican|language=Latin|pages=536–539|url=http://www.vatican.va/archive/aas/documents/AAS%2082%20%5B1990%5D%20-%20ocr.pdf%7Cdate=9 November 1968}}. Superseded by "Domus ecclesiae - De titulo Basilicae Minoris", AAS 82 (1990).
Martínez Somalo, Eduardo (9 November 1989) De titulo Basilicae Minoris|publication-date=1990|publisher=Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments|journal= Acta Apostolicae Sedis|volume=82 |authorlink=Eduardo Martínez Somalo |location=Vatican|language=Latin|pages=436–440|url=http://www.vatican.va/archive/aas/documents/AAS%2082%20%5B1990%5D%20-%20ocr.pdf%7Cdate=9 November 1989}}.
«Domus ecclesiae: Norms for the Granting of the Title of Minor Basilica»։ Adoremus.org։ 1999։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-09-ին։ Վերցված է 2017-08-30 . English translation of the "Domus ecclesiae - De titulo Basilicae Minoris", AAS 82 (1990).

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ «Library : Minor Basilicas in the United States»։ www.catholicculture.org։ Վերցված է 2017-07-17

Արտաքին հղումներ խմբագրել

List of All Major, Patriarchal and Minor Basilicas & statistics by Giga-Catholic Information.
Procession with the conopaeum and tintinnabulum by the collegiate chapter of the Basilica of Saint Peter|Basilica of Sts Peter and Paul in Gozo, Մալթա
BioWasteRemoval Archived 2021-10-17 at the Wayback Machine.

[1] «Library : Minor Basilicas in the United States»։ www.catholicculture.org։ Վերցված է 2017-07-17

[1]