Տիրամոր բարձրաքանդակով խաչքար (13-րդ դար, Մայր Աթոռ)

Տիրամոր բարձրաքանդակով խաչքար, գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Վաղարշապատ քաղաքի կենտրոնում գտնվող Մայր Աթոռի հյուսիսային պարսպապատի մոտ կանգնեցված խաչքարերից ձախից վեցերորդն է։ Հաշվառված է ՀՀ պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցանկում (4.2/14.1.13)[1]։

13-րդ դարի Տիրամոր բարձրաքանդակով խաչքար
13-րդ դարի Տիրամոր բարձրաքանդակով խաչքար
ԵրկիրՀայաստանի Հանրապետություն
ՏարածաշրջանՎաղարշապատ քաղաքի կենտրոնում գտնվող Մայր Աթոռի հյուսիսային պարսպապատի մոտ կանգնեցված խաչքարերից ձախից վեցերորդն է։
Սկզբնական տեղադրությունՎաղարշապատ քաղաքի կենտրոնում գտնվող Մայր Աթոռի հյուսիսային պարսպապատի մոտ կանգնեցված խաչքարերից ձախից վեցերորդն է։
Ներկա տեղադրությունՎաղարշապատ քաղաքի կենտրոնում գտնվող Մայր Աթոռի հյուսիսային պարսպապատի մոտ կանգնեցված խաչքարերից ձախից վեցերորդն է։
Ներկա վիճակկանգուն
Ժառանգության կարգավիճակՊատմաճարտարապետական հուշարձան
ՆվիրվածԱնհայտ է թե ում է նվիրված խաչքարը։
ԽաչագործԽաչքագործն անհայտ է։
ՊատվիրողԽաչքարի պատվիրատուներն անհայտ է։
Ճարտարապետական ոճՀայկական ճարտարապետություն
Ստեղծման տարեթիվ13-րդ դար
Զարդաքանդակի նկարագրությունՀիմնախաչի վերնամասում` կամարի մեջ, պատկերված է Տիրամայրը` մանուկ Հիսուսը գրկին, որի երկու կողմում Պողոս և Պետրոս առաքյալներն են. բոլորը կրում են լուսապսակներ։
Նյութբազալտ
ԱրձանագրությունԽաչքարը ունի արձանագրություններ։
ՎայրԷջմիածնի Մայր Տաճար
 13th-century khatchkar in Vagharshapat 14.1.13 Վիքիպահեստում

Տեղադրություն խմբագրել

Մայր Աթոռի հյուսիսային պարսպապատի մոտ կանգնեցված խաչքարերից ձախից վեցերորդն է։

Նկարագրություն խմբագրել

Կանգնեցված բազալտե պատվանդանին, վերին անկյունները՝ կոտրված։

Քանդակ խմբագրել

 
Քանդակված է Մարիամ Աստվածածինը՝ գրկում Հիսուս Քրիստոսը, երկու կողմում Պողոս և Պետրոս առաքյալներն են

Հիմնախաչի վերնամասում` կամարի մեջ, պատկերված է Տիրամայրը` մանուկ Հիսուսը գրկին, որի երկու կողմում Պողոս և Պետրոս առաքյալներն են. բոլորը կրում են լուսապսակներ։

Վիմական արձանագրություն խմբագրել

Քիվի կենտրոնական մասում տերունական հետևյալ 1 տող վիմական արձանագրությունն է[2]

  1. ՏՐ ՅՍ

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐՄԱՎԻՐԻ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
  2. Արսեն Հարությունյան, Վաղարշապատ. վանքերը և վիմական արձանագրությունները, Մայր Աթոռ սուրբ Էջմիածնի հրատարակչություն, 2016 թվական, էջ 101