Տիպատատուկ ցանկապատային
| Տիպատատուկ ցանկապատային | |
 Տիպատատուկ ցանկապատային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Մորմածաղկավորներ (Solanales) |
| Ընտանիք | Պատատուկազգիներ (Convolvulaceae) |
| Ցեղ | Calystegia |
| Տեսակ | Տիպատատուկ ցանկապատային (C. sepium) |
| Միջազգային անվանում | |
| Calystegia sepium | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ | |
Տիպատատուկ ցանկապատային (լատին․՝ Calystegia sepium), պատուտակազգիների ընտանքին պատկանող դեղաբույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Փաթաթվող, բարակ ցողունով, մինչև 2,5 մ երկարությամբ թունավոր, սողացող կոճղարմատով բազմամյա խոտաբույս է։ Խոշոր ծաղկակից տերևներով, երկար ծաղկակոթերով, խոշոր, հնգանդամ ծաղիկները աճում են տերևանութներից մեկական։ Բաժակաթերթերը խորը բաժանված են ձվաձև կամ նշտարաձև, սրված մասերի։ Բաժակից 3-4 անգամ երկար ձուլաձև պսակը սպիտակ է և ձագարաձև։ Օվալաձև կամ գնդաձև, բազմաթիվ կլորավուն-ձվաձև, կնճռոտ սերմերով պտուղը չորսփեղկավոր տուփիկ է[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Աճում է նախալեռնային և ստորին լեռնային գոտիների թփուտներում, ցանկապատերի մոտ, գետափնյա բուսուտներում և այգիներում։ Տարածված է Լոռու, Արագածոտնի, Տավուշի, Վայոց ձորի, Սյունիքի, Արմավիրի մարզերում և Երևանում[1]։
Նշանակություն խմբագրել
Բուժական նպատակներով օգտագործում են արմատներն ու վերգետնյա զանգվածը, որը հավաքում են ծաղկման շրջանում և չորացնում։ Բույսի վերգետնյա մասի թուրմը արտաքին կիրառման եղանակով օգտագործում են վերքերի, վնասվածքների, խոցերի բուժման համար[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ծատուրյան, Թամարա; Գևորգյան, Մարգարիտա (2014). Պողոսյան, Ա․; Զաքարյան, Ն․ (eds.). Հայաստանի վայրի դեղաբույսեր. Երևան: Լուսակն. էջ 315. ISBN 9789939834689.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիպատատուկ ցանկապատային» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիպատատուկ ցանկապատային» հոդվածին։ |