Տիմուր Բեկմամբետով
Տիմուր Նուրուախիտովիչ Բեկմամբետով (ռուս.՝ Тиму́р Нуруахи́тович Бекмамбе́тов, հունիսի 25, 1961[1], Ատիրաու, Ղազախական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ղազախ կինոռեժիսոր, սցենարիստ, պրոդյուսեր[2][3]։ Էքշն ֆիլմերի «Astana» միջազգային կինոփառատոնի հիմնադիրն ու նախագահը։
| Տիմուր Բեկմամբետով | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան թիվ՝ | հունիսի 25, 1961[1] (61 տարեկան) |
| Ծննդավայր՝ | Ատիրաու, Ղազախական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն՝ |  Ղազախստան Ռուսաստան |
| Մասնագիտություն՝ | կինոռեժիսոր, կինոպրոդյուսեր, սցենարիստ, գրող, երաժշտական տեսահոլովակների ռեժիսոր, թատերական պրոդյուսեր, ռեժիսոր և impresario |
| Պարգևներ՝ |  |
| IMDb։ | ID 0067457 |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Տիմուր Բեկմամբետովը ծնվել է 1961 թվականի հունիսի 25-ին Ղազախական ԽՍՀ Գուրև (ներկայում՝ Ատիրաու) քաղաքում, Նուրուախիտ Բեկմամբետովի և Միրա Բոգոսլովսկայայի ղազախահրեական ընտանիքում։ Տիմուր Բեկմամբետովն ավարտել է Գուրևի Ս. Կիրովի անվան № 17 միջնակարգ դպրոցը, ինչից հետո հոր պնդմամբ, ով էներգետիկայի մասնագետ էր, ընդունվել է Մոսկվայի էներգետիկայի ինստիտուտ, սակայն չի ավարտել ուսումը։ Ծառայել է բանակում Աշխաբադի մոտ տեղակայված հրետանային զորքերում։ Ծառայությունից հետո՝ 1982 թվականին, տեղափոխվել է Տաշքենդ, որտեղ որպես նկարիչ աշխատել է «Իլխոմ» թատրոնում և «Ուզբեկֆիլմ» կինոստուդիայում։ Այդ ժամանակ էլ ծանոթացել է Վիկտոր Վերժբիցկու հետ, ով հետագայում նկարահանվել է նրա բազմաթիվ ֆիլմերում[4]։
1987 թվականին ավարտել է Տաշքենդի Ա. Օստրովսկու անվան գեղարվեստաթատերական ինստիտուտը՝ ստանալով կինոյի և թատրոնի նկարչի որակավորում։ Ուսումն ավարտելուց հետո մեկնել է Մոսկվա, որտեղ սկսել է զբաղվել գովազդային հոլովակների արտադրությամբ։
1989 թվականին Տիմուր Բեկմամբետովը պատրաստել է «Кредит-Москва» բանկի գովազդային հոլովակի սյուժեն։ Հեղինակել է «Менатеп» բանկի գովազդային հոովակները։ 1992 թվականին Միխայիլ Լեսինի միջոցով ծանոթացել է «Империал» բանկի նախագահ Սերգեյ Ռոդիոնովի հետ։ 1992-1997 թվականներին Տիմուր Բեկմամբետովը Սերգեյ Ռոդիոնովի պատվերով նկարահանել է «Համաշխարհային պատմություն, Իմպերիալ բանկ» (ռուս.՝ «Всемирная история, Банк Империал») շարքի գովազդային 20 հոլովակներ, որ դարձել են ռուսական գովազդի դասական նմուշներ։ Նշանակալի ներդրում է ունեցել ռուսական գովազդի զարգացման գործում։ Ընտրվել է Ռուսաստանի գովազդի ակադեմիայի անդամ։
Տիմուր Բեկմամբետովը Սանկտ Պետերբուրգի «Տիկնիկային ձևաչափ» (ռուս.՝ «Кукольный формат») թատրոնի ռեժիսորն է։
Տիմուր Բեկմամբետովի կինը՝ Վարվառա Վիկտորովնա Ավդյուշկոն, կինոյի և թատրոնի դերասան Վիկտոր Ավդյուշկոյի դուստրն է[5][6]։
ԿինոկարիերաԽմբագրել
1993 թվականին Տիմուր Բեկմամբետովը նկարահանել է «Պեշավարի վալս» ֆիլմը՝ նվիրված աֆղանական պատերազմին։ 1994 թվականին ֆիլմն արժանացել է մրցանակների Կառլովի Վարիի ու Կինոտավր փառատոններում։
РТР հեռուստաալիքի պատվերով նկարահանել է «Մեր 90-ականները» ութ սերիաներից բաղկացած հեռուստատեսային գեղարվեստական ֆիլմը։ 1998 թվականին պրոդյուսեր Կորման Ռոջերի կողմից հրավիրվել է մասնակցելու «Գլադիատրիկս» ֆիլմի ստեղծմանը, որի նկարահանվել է Ռուսաստանում և էկրան բարձրացել 2001 թվականին։
2004-2005 թվականներին նկարահանել է «Գիշերային պահակախումբ» (ռուս.՝ «Ночной Дозор») և «Ցերեկային պահակախումբ» (ռուս.՝ «Дневной Дозор») ֆիլմերի, որոնց շնորհիվ մեծ ճանաչում է ձեռք բերել։ 2005 թվականին հրավիրվել է Հոլիվուդ, աշխատել «Fox» կինոընկերությունների միության մի շարք նախագծերի վրա։ 2006 թվականին որպես ռեժիսոր նկարահանել է «Киевстар» բջջային օպերատորի երկու գովազդներ, որոնցում նկարահանվել է Ժերար Դեպարդիեն։
2007 թվականին Տիմուր Բեկմամբետովը եղել է «Ճակատագրի հեգնանք։ Շարունակություն» (ռուս.՝ «Ирония судьбы. Продолжение») ֆիլմի ռեժիսորը, իսկ 2008 թվականին Հոլիվուդում նկարահանել է «Ծայրահեղ վտանգավոր է» ֆիլմը։
2009 թվականին եղել է «9» մուլտֆիլմի (Թիմ Բարթոնի հետ համատեղ) և «Սև Կայծակ» ֆիլմի պրոդյուսերը։
2012 թվականի կեսերին էկրան է բարձրացել «Աբրահամ Լինկոլն։ Վամպիրների որսորդը» ֆիլմը, որի ռեժիսորը եղել է Տիմուր Բեկմամբետովը։ 2012 թվականին նա հանդես է եկել որպես «Ալիսայի արկածները։ Երեք մոլորակների գերիները» ֆիլմի պրոդյուսեր։
2016 թվականին Տիմուր Բեկմամբետովը՝ որպես ռեժիսոր, նկարահանել է «Բեն-Գուր» ֆիմը։ Տարվա վերջին թողարկվել է «Կոտրել բլոգերներին» (ռուս.՝ «Взломать блогеров») ֆիլմը, որի պրոդյուսերն է եղել Տիմուր Բեկմամբետովը։ Ֆիլմն խիստ քննադատվել է[7][8][9][10][11] և ստացել ամենացածր գնահատականներից մեկը ԿինոՊոիսկ կայքում[12]։
ՓաստերԽմբագրել
- Տիմուր Բեկմամբետովն իրեն համարում է ավելի շատ ղազախ, քան թե ռուս կինոռեժիսոր, քանի որ իր ստեղծագործական գործունեության վրա ավելի շատ ազդել են իր հորական կողմի ազգականներն ու նրա ղազախական արմատները։ «Իմ ֆիլմերն ստեղծելիս ինձ ավելի շատ ոգեշնչել են ղազախական պատմվածքներն ու լեգենդները։ Ես միշտ ձգտել եմ այդ պատմվածքների մի որևէ մասը ներկայացնել իմ ֆիլմերում։ Ես ուզում էի, որ ամբողջ աշխարհն իմանար, որ կա այդպիսի ազգ՝ ղազախներ»։
- Տիմուր Բեկմամբետովն ասել է. «Ինձ դուր է գալիս վախեցնել մարդկանց, իսկ ամերիկացիները մեծ փորձ ունեն այդ գործում։ Բայց կրկնել այդ փորձը բառացիորեն ես չեմ կարող, ինչպես չեմ կարող լինել ամերիկացի ռեժիսոր»[13]։ Հորական կողմից նա սերում է ղազախական հնագույն տոհմից, որի պատմությունն սկիզբ է առնում 10-րդ դարից։ Իր հարցազրույցներից մեկում նա ասել է, որ մորական կողմից իր հրեա ազգականները զոհվել են պատերազմի տարիներին Բելառուսում"[14], սակայն հրաժարվել է ներկայացնել մանրամասներ իր ընտանիքի մասին[15]։
- Տ. Բեկմամբետովը Հոլիուդի մասին ասել է. «…դա միայն երկար տևած գործուղում է։ Այնտեղ հաճելի է, հետաքրքիր, շատ մարդ կա, ինֆորմացիա, հնարավորություններ ինքնաիրացման համար, գրավիչ նախագծեր՝ և՛ ռեժիսորների, և՛ պրոդյուսերիների համար։ Ինձ ընձեռնվել էր բացառիկ հնարավորություն իմանալ, թե ինչպես է ստեղծվում անիմացիան։ Եվ ես օգտվեցի դրանից[16]։
ՖիլմագրությունԽմբագրել
| Տարեթիվ | Ֆիլմ | Ռուսերեն անվանում | Կարգավիճակ | ||
|---|---|---|---|---|---|
| ռեժիսոր | պրոդյուսեր | սցենարիստ | |||
| 1987 | Պատերազմի երկար ճանապարհից առաջ | Перед большой дорогой на войну | Կաղապար:Այո | ||
| 1993 | Պեշավարի վալս | Пешаварский вальс | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո |
| 2000 | Մեր 90-ականները | Наши 90-е | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2000 | Գլադիատրիկս | Гладиатрикс | Կաղապար:Այո | ||
| 2002 | ԳԱԶ - ռուսական մեկեքենաներ | ГАЗ — русские машины | Կաղապար:Այո | ||
| 2004 | Գիշերային պահակախումբ | Ночной Дозор | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2005 | Ցերեկային պահակախումբ | Дневной Дозор | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2006 | Գրոմովներ | Громовы | Կաղապար:Այո | ||
| 2007 | Ճակատագրի հեգնանք։ Շարունակություն | Ирония судьбы. Продолжение | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո |
| 2008 | Ծայրահեղ վտանգավոր է | Особо опасен | Կաղապար:Այո | ||
| 2009 | 9 | 9 | Կաղապար:Այո | ||
| 2009 | Սև Կայծակ | Чёрная Молния | Կաղապար:Այո | ||
| 2010 | Տոնածառեր | Ёлки | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո |
| 2011 | Հնարաբանություններ | Выкрутасы | Կաղապար:Այո | ||
| 2011 | Ապոլոն 18 | Аполлон 18 | Կաղապար:Այո | ||
| 2011 | Ֆանտոմ | Фантом | Կաղապար:Այո | ||
| 2011 | Սմեշարիկներ։ Սկիզբ | Смешарики. Начало | Կաղապար:Այո | ||
| 2011 | Տոնածառեր 2 | Ёлки 2 | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2012 | Նախագահ Լինկոլն։ Վամպիրների որսորդը | Президент Линкольн: Охотник на вампиров | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2012 | Ալիսայի արկածները։ Երեք մոլորակների գերիները | Приключения Алисы. Пленники трёх планет | Կաղապար:Այո | ||
| 2012 | Ջենտլմեններ, հաջողություն | Джентльмены, удачи! | Կաղապար:Այո | ||
| 2012 | Ձյունե թագուհի | Снежная Королева | Կաղապար:Այո | ||
| 2013 | Տոնածառեր 3 | Ёлки 3 | Կաղապար:Այո | ||
| 2013 | Դառն է | Горько! | Կաղապար:Այո | ||
| 2013 | Игра в правду | Կաղապար:Այո | |||
| 2014 | Դառն է 2 | Горько! 2 | Կաղապար:Այո | ||
| 2014 | Փրչոտ տոնածառեր | Ёлки лохматые | Կաղապար:Այո | ||
| 2014 | Սկյուռներ | Белки | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2014 | Ձյունե թագուհի 2։ Գերսառեցում | Снежная королева 2: Перезаморозка | Կաղապար:Այո | ||
| 2014 | Տոնածառեր 1914 | Ёлки 1914 | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2015 | Նա վիշապ է | Он — дракон | Կաղապար:Այո | ||
| 2015 | Ամենալավ օրը | Самый лучший день | Կաղապար:Այո | ||
| 2015 | Հեռացնել ընկերների շարքից | Убрать из друзей | Կաղապար:Այո | ||
| 2016 | Հարդկոր | Хардкор | Կաղապար:Այո | ||
| 2016 | Բեն-Գուր | Бен-Гур | Կաղապար:Այո | ||
| 2016 | Առաջինների ժամանակը | Время первых | Կաղապար:Այո | ||
| 2016 | Տոնածառեր 5 | Ёлки 5 | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |
| 2016 | Կոտրել բլոգերներին | Взломать блогеров | Կաղապար:Այո | ||
Սիրելի դերասաններԽմբագրել
Կան մի շարք դերասաններ, որոնք նկարահանվել են Տիմուր Բեկմամբետովի բազմաթիվ ֆիլմերում։
| Ֆիլմ | Պեշա- վարի վալս |
Գլադիատ- րիկս |
Գիշերային պահա- կախումբ |
Ցերեկային պահա- կախումբ |
Գրոմով- ներ |
Ճակատագրի հեգնանք։ Շարունա- կություն |
Ծայրահեղ վտան- գավոր է |
9 | Սև Կայծակ | Տոնա- ծառեր |
Հնարա- բանու- թյուններ |
Ֆան- տոմ |
Տոնա- ծառեր 2 |
Ջենտլ- մեններ, հաջո- ղություն |
Տոնա- ծառեր 1914 |
Բեն-Գուր |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Դերասան/ Տարի | 1994 | 2000 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2011 | 2011 | 2011 | 2012 | 2014 | 2016 |
| Վիկտոր Վերժբիցկի |  |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
| Կոնստանտին Խաբենսկի | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
| Վլադիմիր Մենշով | |
|
|
|
||||||||||||
| Գալինա Տյունինա | |
|
|
|||||||||||||
| Մորգան Ֆրիման | |
| ||||||||||||||
| Վալերի Զոլոտուխին | |
|
|
|
|
|||||||||||
| Գոշա Կուցենկո | |
|
|
|
|
|
||||||||||
| Ալեքսեյ Մակլակով | |
|
|
|||||||||||||
| Սերգեյ Բեզռուկով | |
|
|
|
||||||||||||
| Դաթո Բախտաձե | |
|
|
|
|
|
|
| ||||||||
| Իվան Ուրգանտ | |
|
|
|
|
|
|
ՏեսահոլովակներԽմբագրել
- Չիչերինա, «Ту-лу-ла»
- Չիչերինա, «Жара»
- Linkin Park, «Powerless»
ՊարգևներԽմբագրել
- Գովազդի IV միջազգային փառատոնի գրան-պրի և մրցանակ «Իմիջային գովազդ» անվանակարգում («Альфа-банк-3» («Ծննդյան օր»), Մոսկվա, 1994
- Իմիջային գովազդի լավագույն բլոկ («Համաշխարհային պատմություն, Իմպերիալ բանկ», ռուս.՝ «Всемирная история, Банк Империал») Նոր Եվրոպայի փառատոնում, Սլովենիա, 1994,
- «Ոսկե կիպարիս» «Իմիջ» անվանակարգում («Ալեքսանդր Մակեդոնացի» հոովակի համար) Գովազդային ֆիլմերի «Կիպարիս» II միջազգային փառատոնում (Յլթա, 1994)
- Պլատինե Թառլան — 2004
- Բարեկամության շքանշան (22 հունիսի, 2011) — հայրենական կինեմատոգրաֆիական արվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ ներդրման և բազմամյա ստեղծագործական գործունեության համար[17]
- CinemaCon մրցանակ «Տարվա օտարազգի լավագույն ռեժիսոր» (Լաս Վեգաս, 2012)։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 filmportal.de — 2005.
- ↑ Տիմուր Բեկմամբետով էջը КиноПоиск.Ru կայքում
- ↑ Тимур Бекмамбетов
- ↑ The New York Times: From Russia, with Blood and Shape-Shifters
- ↑ Истории из жизни
- ↑ Վարվառա Ավդյուշկոն kino-teatr.ru կայքում (ռուս.)
- ↑ Борис Иванов (2016-11-13)։ «В ожидании кода. Рецензия на фильм "Взломать блогеров"»։ Film.ru։ Վերցված է 2017-01-25
- ↑ Шура Ломова (2016-11-06)։ «Не YouTube-ом единым жив человек, а всяким словом уст блогера»։ Киноафиша։ Վերցված է 2017-01-25
- ↑ «Мединский вслед за BadComedian раскритиковал фильм «Взломать блогеров»»։ Lenta.ru։ 2017-01-23։ Վերցված է 2017-01-25
- ↑ «BadComedian о провале фильма Бекмамбетова»։ Телеканал Дождь։ 2017-01-24։ Վերցված է 2017-01-30
- ↑ Вуячич Филипп (2017-01-24)։ «Как Бекмамбетов блогеров взломал: история одного провала»։ Life.ru։ Վերցված է 2017-01-25
- ↑ Алексей Серебренников/Илья Кнапский (2015-04-09)։ ««Викинг», «Воин» и другие фильмы, которые поддержит государство»։ Кинопоиск։ Վերցված է 2017-01-25
- ↑ Елена Иванова. Как Бекмамбетов стал опасным. / Газета «Яблоко» (29 августа 2008 года).
- ↑ Евгения Заболотских. Биография Бекмамбетова / портал KM.RU (12 января 2006 года)
- ↑ Интервью / vesti.kz (15 декабря 2009 года)
- ↑ А. Фёдорова. Я робот, и очень органично себя в этом ощущаю. / «Труд» № 168 (10 сентября 2009 года) Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)
...это только затянувшаяся командировка. Там приятно, интересно, много людей, информации, возможностей для самореализации, привлекательных проектов — и режиссёрских, и продюсерских. Мне была предоставлена уникальная возможность узнать, как создаётся анимация. И я ею воспользовался:
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 22 июня 2011 г. № 849(չաշխատող հղում)
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Տիմուր Բեկմամբետով Internet Movie Database կայքում
- Тимур Бекмамбетов — Энциклопедия отечественного кино Archived 2017-02-08 at the Wayback Machine.
- Տիմուր Բեկմամբետով ՅուԹյուբում
- Տիմուր Բեկմամբետովի կենսագրությունը
ՀոդվածներԽմբագրել
- Бекмамбетов, Тимур — статья в Лентапедии. 2012 год.
- Тимур Бекмамбетов вошел в пятерку самых известных режиссёров мира
- Проблема Бекмамбетова — статья, посвященная Тимуру Бекмамбетову и фильму «Черная молния»
ՀարցազրույցներԽմբագրել
- Интервью Тимура Бекмамбетова газете Ведомости
- Ответы Тимура Бекмамбетова на вопросы читателей Lenta.ru
- Тимур Бекмамбетов. Тимур и его коммандос. Интервью журналу Rolling Stone
- Тимур Бекмамбетов о работе в Голливуде и современном кино. Интервью с Д. Ю. Пучковым 23 декабря 2016 г. ՅուԹյուբում
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Տիմուր Բեկմամբետով կատեգորիայում։ |