Տիբեթյան մաստիֆ
Տիբեթյան մաստիֆ, շների հինավուրց ցեղատեսակ։
| Տիբեթյան մաստիֆ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | շան ցեղատեսակ |
| Այլ անուններ | Տիբեթյան մաստիֆ |
| Բնաշխարհ | Տիբեթ |
| Առանձնահատկություններ | |
| Զանգված | 60-80 կգ |
| Հասակ | 61-83 սմ |
| Դասակարգում և տեսականմուշ | |
| Շուն (Canis lupus familiaris) | |
Ցեղատեսակի պատմությունը խմբագրել
Տիբեթյան մաստիֆը համարվում է շների հինավուրց ցեղատեսակ, որը տան կամ տարածքի պահպանության նպատակով գործածվել է Տիբեթի վանքային համալիրներում, ինչպես նաև Հիմալայան լեռների քոչվորների կողմից։ Այն տարածված էր Տիբեթում, Չինաստանում, Մոնղոլիայում, Նեպալում և Հնդկաստանի հյուսիսային նահանգներում։ Այս ցեղատեսակի մասին տեղեկություններ է հաղորդել նաև Մարկո Պոլոն` իր ճանապարհորդությունների ժամանակ։ Տիբեթյան մաստիֆի մասին հիացմունքով են արտահայտվել շատ հայտնի կինոլոգներ։
Առաջին Տիբեթյան մաստիֆը, որը հայտնվել է Եվրոպայում, դա 1847 թվականին Վիկտորյա թագուհուն ուղարկված շունն էր։ 1880-ական թվականներին Էդուարդ VII-ը իր հետ Անգլիա էր բերել երկու Տիբեթյան մաստիֆ։
Ընդհանուր բնութագիրը խմբագրել
Տիբեթյան մաստիֆն ունի շատ խիտ մազածածկ, որը հնարավորություն է տալիս նրան ամբողջ տարին պահել բաց երկնքի տակ։ Գլխի շրջանում երկար մազերը ձևավորվում են բաշի տեսքով, որի պատճառով Տիբեթյան մաստիֆը հաճախ հիշեցնում է առյուծի։
Բնավորությամբ շատ հանգիստ և հավասարակշռված շուն է և հիանալիորեն պահպանում է տունը։ Մաքրասեր է, որի պատճառով հաճախ համեմատում են կատուների հետ։ Հակված չէ կախվածության մեջ մնալ տիրոջից։ Տունը կամ տարածքը պահպանելիս գիշերը չեն քնում։ Դրա փոխարեն հանգստանում են ցերեկային ժամերին։ Խելացի են, համառ և դիմացկուն։ Չվարժեցված և չդաստիարակված ժամանակ կարող են լինել անկանխատեսելի և վտանգավոր։ Նրա պահպանական բնազդը թույլ է տալիս նրան դառնալ ինքնամփոփ և կասկածել բոլոր անծանոթներին։
Տիբեթյան մաստիֆի մնդավի բարձրությունը կարող է հասնել 66-83 սմ (արու) և 61 սմ (էգ)։ Քաշը` 60-80 կգ, հաճախ եղել են առանձին դեպքեր, երբ շան քաշը հասել է մինչև 150 կգ-ի։ Հիմնականում լինում են սև գույնի, սև և շագանակագույն, կարմրավուն (բաց ոսկեգույնից մինչև մուգ կարմիր), գորշ և այլ գույների։
Աղբյուրներ խմբագրել
- Alderton, David (1984). The Dog. London: Macdonald. ISBN 0356104435.
- Fogle, Bruce, DVM (2000). The New Encyclopedia of the Dog. Doring Kindersley (DK). ISBN 0-7894-6130-7.
- «Tibetan Mastiff, 'Big Splash,' Becomes World's Most Expensive Dog». The Huffington Post. 2011 թ․ մայիսի 25. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
- Kuang Ni [倪匡] (2000). 真实的藏獒 (The Real Tibetan Mastiff). Beijing: Guo ji wen hua chu ban gong si. ISBN 7-80173-535-8. Կաղապար:Oclc.
- Messerschmidt, Don (2010). Big Dogs of Tibet and the Himalayas. Orchid Press ISBN 978-974-524-130-5.
- Palmer, Joan (1994). The Illustrated Encyclopedia of Dog Breeds. ISBN 0-7858-0030-1.
- Schuler, Elizabeth Meriwether (ed.) (1980). Simon & Schuster's Guide to Dogs. ISBN 0-671-25527-4.
- «World's most expensive dog costs a million pounds». Sify News. IANS. 2011 թ․ մարտի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիբեթյան մաստիֆ» հոդվածին։ |