Տերեփան միջանկյալ
| Տերեփան միջանկյալ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Աստղածաղկավորներ (Asterales) |
| Ընտանիք | Աստղածաղկազգիներ (Asteraceae) |
| Ցեղ | Crupina |
| Տեսակ | Տերեփան միջանկյալ (C. intermedia) |
| Միջազգային անվանում | |
| Crupina intermedia | |
Տերեփան միջանկյալ (լատին․՝ Crupina intermedia), բարդածաղկավորների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Բարակ, ուղիղ, 20-80 սմ բարձրությամբ ցողունով միամյա խոտաբույս է։ Տերևները հերթադիր են, խոր փետրաձև։ Զամբյուղները բազմածաղիկ են և կլորավուն։ Ծաղիկները ծիրանագույն են, երկսեռ ծաղիկների պսակի խողովակը՝ համարյա հարթ մազիկներով։ Սերմնիկները հակաձվաձև են կամ գլանաձև[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հանդիպում է Դարեղեգիսի (Մարտիրոս և Խնձորուտ գյուղերի միջև) և Մեղրու (Լեհվազ, Այգեձոր) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Աճում է նաև Նախիջևանում, Ալժիրում, Անատոլիայում, Իրաքում և Իրանում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակերևույթից 1000-1700 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ լանջերին, գիհու և կաղնու նոսրանտառներում, ժայռերի միջև, խճաքարոտ թափվածքներում։ Ծաղկում է հունիս ամսին, պտղաբերում՝ հուլիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Խոցելի տեսակ է, որի տարածման շրջանի մակերեսը 5000 կմ²-ից պակաս է, իսկ բնակության շրջանի մակերեսը՝ 500 կմ²-ից պակաս։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր, ընդգրկված չէ նաև GITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պոպուլացիայի մի մասը պահպանվում է «Արևիկ» ազգային պարկի սահմաններում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.