Վիքիպեդիա

Տեղեկատվության պատմություն

Տեղեկատվության պատմությունը կարող է վերաբերել ստորև նշված կատեգորիաներից յուրաքանչյուրի պատմությանը (կամ դրանց համադրություններին)։ Պետք է գիտակցել, որ, օրինակ, գրադարանների՝ որպես տեղեկատվական համակարգերի ընկալումը, սկսվել է ընդամենը 1950 թ.-ից։ Տեղեկատվություն տերմինի կիրառումը ավելի վաղ համակարգերի կամ հասարակությունների համար հետադարձ է։

«Տեղեկատվություն» բառը և հասկացությունը խմբագրել

«Տեղեկություն» բառի լատինական արմատները և հունական ծագումը ներկայացված են Կապտուր և Հինթերլենդի կողմից (2003)[1]։ «Մտքի կամ բնույթի, ուսուցման, հրահանգների, դասավանդման ձևավորման» վերաբերյալ հղումները սկսվում են 14-րդ դարից ինչպես անգլերեն (ըստ Օքսֆորդի անգլերեն բառարանի), և այնպես էլ՝ եվրոպական այլ լեզուներով։ Միջնադարից դեպի արդիականություն անցնելիս տեղեկատվության հայեցակարգի օգտագործումը արտացոլեց հիմնարար շրջադարձ էպիստիմոլոգիական հիմքի վրա`«նյութին նյութական տեսք տալուց» մինչև «ինչ-որ մեկին ինչ-որ բան հաղորդելը»։ Փիթերսը (1988, էջ 12–13) եզրակացնում է.

«Տեղեկատվությունը պատրաստակամորեն տեղակայվեց էմպիրիկ հոգեբանության մեջ (թեև այն պակաս կարևոր դեր էր խաղում, քան այլ բառերը, ինչպիսիք են՝ տպավորությունը կամ գաղափարը), քանի որ թվում էր, թե նկարագրվում է զգայության մեխանիզմը. աշխարհում օբյեկտները տեղեկացնում են զգայարանների մասին։ Բայց զգայությունը ամբողջովին տարբերվում է «ձևից». մեկը զգայական է, իսկ մյուսը ՝ մտավոր, մեկը սուբյեկտիվ է, մյուսը ՝ օբյեկտիվ։ Իրերի իմ զգայությունը շարժական է, խուսափողական և անհատական։ Հատկապես, Հյումի համար, զգայական փորձը իրական աշխարհի ցանկացած հաստատուն կապից կտրված տպավորությունների մրրիկ է... Ամեն դեպքում, էմպիրիկ խնդիրն էր՝ ինչպես է միտքը տեղեկացվում աշխարհի զգայություններով։ Սկզբում տեղեկացված լինելը նշանակում էր ձևավորված, հետագայում այս սկսեց նշանակել ստացված հաղորդագրություններ։ Քանի որ դրա գործողության վայրը տիեզերքից դեպի գիտակցություն էր շեղվում, տերմինի իմաստը տեղափոխվեց էր միասնություններից (Արիստոտելի ձևերը) միավորներով (զգայության)։ Տեղեկատվությունը ավելի ու ավելի քիչ էր վերաբերվում ներքին կարգադրությանը կամ ձևավորմանը, քանի որ էմպիրիզմը թույլ չէր տալիս զգայությունից դուրս որևէ նախնական մտավոր ձևի գոյություն։ Փոխարենը, տեղեկատվությունը եկավ վերաբերելու բեկորային, տատանվող, պատահական զգայություններին։ Տեղեկատվությունը, ինչպես ընդհանուր առմամբ վաղ աշխարհայացքը, աստվածային կառավարվող տիեզերքից տեղափոխվեց համակարգ, որը կառավարում էր ամենափոքր մասնիկների շարժումը։ Էմպիրիզմի հովանավորության ներքո տեղեկատվությունն աստիճանաբար տեղափոխվում էր կառուցվածքից դեպի հումք, ձևից դեպի նյութ, մտավոր կարգից դեպի զգայական ազդակներ[2]»:

Ժամանակակից դարաշրջանում տեղեկատվության հայեցակարգի վրա ամենակարևոր ազդեցությունը գալիս է Կլոդ Շաննոնի և այլոց կողմից մշակված Տեղեկատվական տեսությունից։ Այս տեսությունը, սակայն, արտացոլում է հիմնարար հակասություն։ Նորթրուփը (1993)[3] գրել է.

«Այսպիսով, իրականում օգտագործվում են երկու հակասական փոխաբերություններ. Տեղեկատվության հայտնի փոխաբերությունը որպես քանակություն, ինչպես ջրատարում գտնվող ջուրը, աշխատանքի մեջ է, և երկրորդ փոխաբերությունն է ՝ տեղեկատվությունը ՝ որպես ընտրության․ տեղեկատվության մատակարարի կողմից կատարված ընտրություն և պարտադիր ընտրություն՝ տեղեկատվական ստացողի կողմից։ Փաստորեն, երկրորդ փոխաբերությունը ենթադրում է, որ ուղարկված տեղեկատվությունը պարտադիր չէ, որ ստացված տեղեկատվությանը հավասար լինի, քանի որ ցանկացած ընտրություն ենթադրում է հավանականությունների ցուցակի հետ համեմատություն, այսինքն՝ հնարավոր նշանակությունների ցուցակ։ Այստեղ իմաստը խճճված է՝ դրանով իսկ փչացնելով տեղեկատվության գաղափարը։ Այսպիսով, տեղեկատվության հայեցակարգի հետ կապված խառնաշփոթից շատերը, կարծես, կապված են Շանոնի տեսության մեջ փոխաբերությունների հիմնական խառնաշփոթի հետ. արդյո՞ք տեղեկատվությունն ինքնավար քանակ է, կամ արդյո՞ք տեղեկատվությունը միշտ դիտորդի համար է ինքնին տեղեկատվությանը է։ Իրականում, ես չեմ կարծում, որ Շաննոն ինքը ընտրել է այս երկու սահմանումներից մեկը։ Տրամաբանորեն ասած, նրա տեսությունը դիտարկում էր տեղեկատվությունը՝ որպես սուբյեկտիվ երևույթ։ Բայց սա այնքան լայն էպիստեմոլոգիական ազդեցություն ունեցավ, որ Շաննոնը կարծես թե լիովին չէր գիտակցում այս տրամաբանական փաստը։ Հետևաբար, նա շարունակեց փոխաբերություններ օգտագործել տեղեկատվության վերաբերյալ, կարծես թե այն օբյեկտիվ նյութ էր։ Սա Շանոնի տեղեկատվական տեսության հիմնական, բնորոշ հակասությունն է (Նորթրուփ 1993, էջ 5)»։

«Տեղեկատվության ուսումնասիրություն» կառուցողական գրքում՝ Միջդիսցիպլինար հաղորդագրություններ[4], Ալմախ և Մանսֆիլդ (1983), հիմնական տեսակետները հավաքեցին համակարգչային գիտության, արհեստական հետախուզության, գրադարանի և տեղեկատվական գիտությունների, լեզվաբանության, հոգեբանության և ֆիզիկայի, ինչպես նաև՝ սոցիալական գիտություններում։ Ալմախը (1983[5], էջ 660) ինքն էլ համաձայն չէ տեղեկատվության հայեցակարգի օգտագործման հետ ազդանշանային փոխանցման համատեքստում, տեղեկատվության հիմնական զգայարանները, նրա կարծիքով, բոլորը վերաբերում են «ինչ-որ բան պատմելուն կամ ինչ-որ բան ասելուն։ Տեղեկատվությունը հասցեագրված է մարդու բանականությանը և ընդունվում է մարդու բանականությամբ»։ Մնացած բոլոր զգայարանները, ներառյալ դրա օգտագործումը ոչ մարդկային օրգանիզմների, ինչպես նաև, ընդհանուր առմամբ, հասարակության կողմից, ըստ Մաչլուփի, փոխաբերական են և, ինչպես կիբերնետիկայի դեպքում, անթրոպոմորֆիկ։

Հինտերլանդը (2007)[6] նկարագրում է տեղեկատվության օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ հայացքների միջև հիմնարար տարբերությունը և պնդում է, որ սուբյեկտիվ տեսակետին աջակցել են, ի թիվս այլոց, Բեյթ որդին[7], Յովիցը[8][9], Սպան-Հանսենը[10], Բրայերը[11], Բուկ երկիրը[12], Գոգուենը[13] և Հինտերլանդը[14]։ Հինտերլանդը տվեց հետևյալ օրինակը.

«Դաշտի վրա գտնվող քարը կարող է տարբեր տեղեկություններ պարունակել տարբեր մարդկանց համար (կամ մեկ իրավիճակից մյուսը)։ Տեղեկատվական համակարգերում հնարավոր չէ յուրաքանչյուր անհատի համար գծագրել քարի բոլոր հնարավոր տեղեկատվությունը։ Ոչ ոք չի կարող կազմել «իրական» քարտեզագրումը։ Բայց մարդիկ տարբեր կրթական փորձ ունեն և տարբեր դերեր են խաղում հասարակությունում աշխատանքի բաժանման մեջ։ Դաշտում գտնվող քարը ներկայացնում է մի տեսակի տեղեկատվություն երկրաբանի համար, մեկ այլ `հնագետի համար։ Քարից ստացված տեղեկությունները կարող են քարտեզագրվել տարբեր կոլեկտիվ գիտելիքների կառուցվածքների, որոնք արտադրվել են, օրինակ ՝ երկրաբանության և հնագիտության կողմից։ Տեղեկությունները կարող են նույնացվել։ Տեղեկատվությունը կարող է նույնականացվել, նկարագրվել, ներկայացվել տեղեկատվական համակարգերում գիտելիքների տարբեր ոլորտների համար։ Իհարկե, կան շատ անորոշություններ և շատ բարդ խնդիրներ՝ որոշելու համար, թե արդյոք ինչ-որ բան տեղեկատվական է, թե՝ ոչ տվյալ բնագավառի համար։ Որոշ բնագավառներ ունեն փոխհամաձայնության բարձր աստիճան և համապատասխանության բավականին հստակ չափանիշներ։ Այլ բնագավառներ ունեն տարբեր, իրար հակասող պարադիգմներ, որոնցից յուրաքանչյուրը պարունակում է քիչ թե շատ ազդեցիկ տեսակետ տարբեր տեսակի տեղեկատվական աղբյուրների վերաբերյալ (Հինթերլանդ, 1997, էջ 111)»։

Ակադեմիական կարգապահություն խմբագրել

Տեղեկատվական պատմությունը զարգացող կարգապահություն է, որը կապված է գրադարանի պատմության հետ, սակայն ավելի լայն է։ Կարևոր ներդրում և զննում կատարվեց Ալիստեր Բլաքի (2006) կողմից[15]։ Այս ոլորտում բեղմնավոր գիտնական է նաև Թոնի Ուելլերը, օրինակ ՝ Ուելլերը (2007, 2008, 2010a և 2010b)[16][17][18][19]։ Որպես իր գործունեության մի մաս, Տոնի Ուելլերը պնդում է, որ կան կարևոր կապեր ժամանակակից տեղեկատվական դարաշրջանի և դրա պատմական նախադեպերի միջև[20][21][22]։ Ռուսաստանից նկարագրություն կատարել է Վոլոդինը (2000)[23]։

Ալիստեր Բլաքի (2006, էջ 445) գրեց. «Այս գլխում ուսումնասիրվում են կարգապահության սահմանման և օրինականության հարցերը` տեղեկատվության պատմությունը բաժանելով դրա տարբեր բաղադրիչների․

  • Տպագիր և գրավոր մշակույթի պատմություն, ներառյալ՝ համեմատաբար վաղուց հաստատված ոլորտներ, ինչպիսիք են՝ գրադարանների և գրադարանավարության պատմությունները, գրքերի պատմությունը, հրատարակչության պատմությունը և ընթերցանության պատմությունը։
  • Տեղեկատվական առարկաների և պրակտիկայի վերջին ժամանակների պատմություն, այսինքն ՝ տեղեկատվության կառավարման, տեղեկատվական համակարգերի, տեղեկատվական գիտությունների պատմություն։
  • Սահմանակից ոլորտների պատմություն, ինչպիսիք են՝ տեղեկատվական հասարակության պատմությունը և տեղեկատվական ենթակառուցվածքը՝ անպայմանորեն ընդգրկելով հաղորդակցության պատմությունը (ներառյալ հեռահաղորդակցության պատմությունը) և տեղեկատվական քաղաքականության պատմությունը։
  • Տեղեկատվության պատմություն՝ որպես սոցիալական պատմություն ՝ շեշտը դնելով ոչ ֆորմալ տեղեկատվական ցանցերի կարևորության վրա»։

«Ոլորտում ազդեցիկ մարմինները ներառում են Ամերիկյան Գրադարանի Ասոցիացիայի Գրադարանի Պատմության կլոր սեղանը, Գրադարանային Ասոցիացիաների և Ինստիտուտների Միջազգային Ֆեդերացիայի գրադարանի պատմություն բաժինը, իսկ Մեծ Բրիտանիայում ՝ Գրադարանային և Տեղեկատվության Պատմության Որակավորված Ինստիտուտի Գրադարանի և Տեղեկատվական Պատմության Խումբ։ Այս մարմիններից յուրաքանչյուրը վերջին տարիներին զբաղված է եղել՝ անցկացնելով գիտաժողովներ և սեմինարներ և նախաձեռնելով գիտական ծրագրեր։ Գրադարանի Պատմության ակտիվ խմբերը գործում են շատ այլ երկրներում, այդ թվում ՝ Գերմանիայում (Գրադարանի պատմության Վոլֆենբուտելի Կլոր Սեղան, Գրքի Պատմություն և ԶԼՄ-ների պատմություն, որը գտնվում է Հերցոգ Աուգուստ Բիբլիոտեկում), Դանիայում (Գրադարանի Պատմության Դանիական Հասարակություն, որը տեղակայված է Գրադարանի և Տեղեկատվական Գիտությունների Թագավորական Դպրոցում), Ֆինլանդիայում (Գրադարանի Պատմության Ուսումնասիրության Խումբ, Թամպերեի Համալսարան), և Նորվեգիայում (Գրքերի և Գրադարանի Պատմության Նորվեգական Հասարակություն)։ Շվեդիան չունի այս թեմային նվիրված որևէ պաշտոնական խումբ, բայց հետաքրքրությունը առաջանում է Բոդս քաղաքի գրադարանային թանգարանի առկայությամբ, որը ստեղծվել է Գրադարանային Թանգարանային Հասարակության կողմից և ղեկավարվել է Մագնուս Տորստենսոնի կողմից։ Գործունեությունը Արգենտինայում, որտեղ, ինչպես Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում, զարգացել է «գրադարանի նոր պատմություն», որը նկարագրված է Պարադայի կողմից (2004 թ.)» (Սև (2006, էջ 447))[15]։

Տեղեկատվական Տեխնոլոգիա (ՏՏ) խմբագրել

ՏՏ տերմինը երկիմաստ է, թեև հիմնականում համակարգչային տեխնոլոգիաների հոմանիշն է։ Հայգ (2011, էջ 432-433) գրում է․

«Փաստորեն, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներին վերաբերող հղումների մեծամասնությունը մշտապես վերաբերվել է համակարգիչներին, չնայած ճշգրիտ նշանակությունը փոխվել է ժամանակի ընթացքում (Կլին, 2006)։ Արտահայտությունն իր առաջին նշանավոր օգտագործումը ստացել է Հարվարդի Բիզնեսի Վերանայման հոդվածում (Haigh, 2001b[24], Leavitt & Whisler, 1958[25]), որը նպատակ ուներ խթանել տեխնոկրատական տեսլականը բիզնեսի կառավարման ապագայի համար։ Դրա սկզբնական սահմանումը համակարգիչների, գործողությունների հետազոտման մեթոդների և սիմուլյացիայի տեխնիկայի համադրման ժամանակ էր։ Սկզբում ձախողվելով մեծ ուշադրություն գրավել (ի տարբերություն նման տերմինների, ինչպիսիք են՝ տեղեկատվական համակարգերը, տեղեկատվության մշակումը և տեղեկատվական գիտությունը)՝ այն վերափոխվեց նոր իմաստով քաղաքականության և տնտեսական շրջանակներում 1970-ական թվականներին։ Տեղեկատվական տեխնոլոգիան այժմ նկարագրեց հաշվողական, մեդիա և հեռահաղորդակցական արդյունաբերության (և դրանց տեխնոլոգիաների) սպասվող կոնվերգենցիան՝ հասկանալի ոգևորության ալիքի ավելի լայն շրջանակներում համակարգչային հեղափոխության, հետարդյունաբերության հասարակության, տեղեկատվական հասարակության (Webster, 1995[26]) և այլ նորաձև արտահայտությունների այն համոզմունքի համար, որ նոր էլեկտրոնային տեխնոլոգիաները խորապես բեկում էին անցյալը։ Քանի որ այն լայն տարածում գտավ 1980-ականների ընթացքում, ՏՏ-ն ավելի ու ավելի կորցրեց իր կապը հաղորդակցության հետ (և, ավաղ, ցանկացած մնացորդային կապ որևէ մեկի հետ, որ որևէ բանի մասին տեղեկացված էր), որպեսզի դառնա «համակարգիչ» ասելու նոր և ավելի հավակնոտ միջոց։ Այս գործընթացի վերջնական քայլը «տեղեկատվական և հաղորդակցական տեխնոլոգիաների» կամ ՏՀՏ-ների վերջին ալիքն է, որը իմաստ ունի միայն այն դեպքում, եթե ենթադրենք, որ տեխնոլոգիան կարող է տեղեկացնել առանց հաղորդակցվելու »[27]։

Որոշ մարդիկ օգտագործում են տեղեկատվական տեխնոլոգիա տերմինը համակարգչի մասին, որն օգտագործվում էր մինչև համակարգչի զարգացումը[28]։ Այնուամենայնիվ, այս տերմինը պետք է օգտագործվի որպես հետադարձ անվանում։

Տեղեկատվական հասարակություն խմբագրել

«Ասում են, որ մենք ապրում ենք «Տեղեկատվական դարաշրջանում», բայց դա բաց սկանդալ է, որտեղ չկա տեսություն, ոչ էլ նույնիսկ սահմանում այն տեղեկատվության մասին, որը բավական լայն և ճշգրիտ է, որպեսզի այդպիսի պնդումը իմաստալից լինի» (Գոգուեն, 1997)[13]։

Դանիացի ինտերնետային հետազոտող Նիլս Օլ Ֆինեմանը (2001)[29] մշակեց լրատվամիջոցների ընդհանուր պատմություն։ Նա գրել է. «Որևէ հասարակություն գոյություն ունենալ չի կարող, որտեղ տեղեկատվության արտադրությունն ու փոխանակումը ունեն փոքր նշանակություն։ Այդ պատճառով չի կարելի արդյունաբերական հասարակությունները որևէ հետևողական ձևով համեմատել տեղեկատվական հասարակությունների հետ։ Արդյունաբերական հասարակությունները պարտադիր նաև տեղեկատվական հասարակություններ են, իսկ տեղեկատվական հասարակությունները կարող են լինել նաև արդյունաբերական հասարակություններ»։ Նա առաջարկեց հետևյալ մեդիա մատրիցը[30].

  1. Բանավոր մշակույթներ՝ հիմնականում հիմնված խոսքի վրա։
  2. Գրագետ մշակույթներ՝ խոսք + գիր (հիմնական այբուբեններ և թվային համակարգեր)։
  3. Տպագրային մշակույթներ՝ խոսք + գրավոր տեքստեր + տպագրում։
  4. ԶԼՄ-ների մշակույթներ՝ խոսքի+ գրավոր տեքստեր + տպագրում + անալոգային էլեկտրական լրատվամիջոցներ։
  5. Երկրորդ կարգի այբուբենի մշակույթներ՝ խոսքի+ գրավոր տեքստեր + տպագրում + անալոգային էլեկտրական լրատվամիջոցներ+ թվային մեդիա։

Տեղեկատվական գիտություն խմբագրել

Տեղեկատվական գիտության բազմաթիվ պատմաբաններ հիշատակում են Պոլ Օտլետին և Անրի Լա Ֆոնտաինին՝ որպես տեղեկատվական գիտությունների հայրեր`1895 թ.-ին Գրադարանագիտության Միջազգային Ինստիտուտի (IIB) հիմնադրմամբ[31][32]։ Տեղեկատվական գիտությունը 19-րդ դարի վերջին ի հայտ եկավ որպես փաստաթղթավորման գիտություն, որն, ընդհանուր առմամբ, վերանվանվեց տեղեկատվական գիտություն 1960-ականներին։

Հեթինգ Չուն (2010) տեղեկատվության ներկայացման և որոնման (IRR) պատմությունն ու զարգացումը դասակարգեց չորս փուլի։ «IRR-ի պատմությունը երկար չէ։ Հետահայաց հայացքը ոլորտին բնորոշում է աճող պահանջարկ, արագ աճ, ապակայունացման փուլ և ցանցային դարաշրջան՝ որպես IRR-ի զարգացման չորս հիմնական փուլերը"․[33]

  1. Պահանջարկի ավելացում (1940-1950-ականների սկիզբ) (Տեղեկատվական պայթյուն),
  2. Արագ աճ (1950-1980-ականներ) (համակարգիչներ և համակարգեր, ինչպիսիք են՝ Դիալոգը (առցանց տվյալների շտեմարան)),
  3. Դեիստիզացման փուլ (1980-1990-ականներ) (համակարգեր, որոնք մշակվել են վերջնական օգտագործողի որոնման համար),
  4. Ցանցային դարաշրջան (1990-ականներ-ներկա) (որոնման համակարգեր, ինչպիսիք են՝ AltaVista-ն և Google-ը)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Capurro, Rafael & Hjørland, Birger (2003). The concept of information. Annual review of information science and technology (s. 343-411). Medford, N.J.: Information Today. A version retrieved November 6, 2011 from: http://www.capurro.de/infoconcept.html
  2. ↑ Peters, J. D. (1988). Information: Notes Toward a Critical History. Journal of Communication Inquiry, 12, 10-24.
  3. ↑ Qvortrup, L. (1993). The controversy over the concept of information. An overview and a selected and annotated bibliography. Cybernetics & Human Knowing 1(4), 3-24.
  4. ↑ Machlup, Fritz & Una Mansfield (eds.). 1983. The Study of Information: Interdisciplinary Messages. New York: Wiley.
  5. ↑ Machlup,Fritz. 1983. "Semantic Quirks in Studies of Information," pp. 641-71 in Fritz Machlup & Una Mansfield, The Study of Information: Interdisciplinary Messages. New York: Wiley.
  6. ↑ Hjørland, B. (2007). Information: Objective or Subjective/Situational?. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(10), 1448-1456.
  7. ↑ Bateson, G. (1972). Steps to an ecology of mind. New York: Ballantine.
  8. ↑ Yovits, M.C. (1969). Information science: Toward the development of a true scientific discipline. American Documentation (Vol. 20,pp. 369–376).
  9. ↑ Yovits, M. C. (1975). A theoretical framework for the development of information science. In International Federation for Documentation. Study Committee Research on the Theoretical Basis of Information. Meeting (1974: Moscow) Information science, its scope, objects of research and problems: Collection of papers [presented at the meeting of the FID Study Committee "Research on the Theoretical Basis of Information"] 24–26 April 1974, Moscow (pp. 90–114). FID 530. Moscow: VINITI
  10. ↑ Spang-Hanssen, H. (2001). How to teach about information as related to documentation. Human IT, (1), 125–143. Retrieved May 14, 2007, from http://www.hb.se/bhs/ith/1-01/hsh.htm Արխիվացված 2008-02-19 Wayback Machine
  11. ↑ Brier, S. (1996). Cybersemiotics: A new interdisciplinary development applied to the problems of knowledge organisation and document retrieval in information science. Journal of Documentation, 52(3), 296–344.
  12. ↑ Buckland, M. (1991). Information and information systems. New York: Greenwood Press.
  13. ↑ 13,0 13,1 Goguen, J. A. (1997). Towards a social, ethical theory of information. In G. Bowker, L. Gasser, L. Star, & W. Turner, Erlbaum (Eds.), Social science research, technical systems and cooperative work: Beyond the great divide (pp. 27–56). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Retrieved May 14, 2007, from http://cseweb.ucsd.edu/~goguen/ps/sti.pdf
  14. ↑ Hjørland, B. (1997). Information seeking and subject representation. An activity-theoretical approach to information science. Westport: Greenwood Press.
  15. ↑ 15,0 15,1 Black, A. (2006). Information history. Annual Review of Information Science and Technology, 40, 441-473.
  16. ↑ Weller, Toni (2007). Information history: its importance, relevance and future. ASLIB Proceedings, 59(4-5), 437-448.
  17. ↑ Weller, Toni (2008). Information History—An Introduction: Exploring an Emergent Field. Oxford: Chandos Publishing.
  18. ↑ Weller, Toni (2010a), An Information History Decade: A Review of the Literature and Concepts, 2000–2009, Library & Information History, 26 (1), 83-97.
  19. ↑ Weller, Toni (Ed) (2010b), Information History in the Modern World: Histories of the Information Age, Palgrave Macmillan
  20. ↑ Weller, Toni (June 2010), 'The Victorian Information Age: Nineteenth Century Answers to Today's Information Policy Questions?', History & Policy.
  21. ↑ Bowlby, Chris (November 2010), 'The Victorians were every bit as inquisitive as us', BBC History Magazine. http://www.historyextra.com/feature/victorians-were-every-bit-inquisitive-us Արխիվացված 2018-01-03 Wayback Machine
  22. ↑ Weller, Toni (2012), 'The Information State: A Historical Perspective on Surveillance' in Lyon, Haggerty & Ball (Eds), Routledge Handbook of Surveillance Studies
  23. ↑ Volodin, B.F. (2000). History of librarianship, library history, or information history: A view from Russia. Library Quarterly, 70(4), 446-467.
  24. ↑ Haigh, Thomas (2001b). Inventing information systems; The systems men and the computer, 1950-1968. Business History Review, 75(1), 15-61.
  25. ↑ Leavitt, H. J. & Whisler, T. L. (1958). Management in the 1980s. Harward Business Review, 36(6), 41-48.
  26. ↑ Webster, F. (1995). Theories of the information society. New York: Routledge.
  27. ↑ Haigh, Thomas (2011). The history of information technology. Annual Review of Information Science and Technology, 45, 431-487.
  28. ↑ Butler, Jeremy G. (1997). A History of Information Technology and Systems. http://www.tcf.ua.edu/AZ/ITHistoryOutline.htm Արխիվացված 2012-08-05 Wayback Machine
  29. ↑ Finnemann, Niels Ole (2001). The Internet-A New Communicational Infrastructure. Manuscript for the 15th Nordic Conference on Media and Communication Research, "New Media, New opportunities, New Societies", University of Iceland in Reykjavik, Iceland, August 11th-13th, 2001. Tilgængelig: https://web.archive.org/web/20040328165322/http://cfi.imv.au.dk/pub/skriftserie/002_finnemann.pdf
  30. ↑ Gleick, James (2011).The Information: A History, a Theory, a Flood.New York: Pantheon Books.
  31. ↑ Rayward, W. B. (1994). International federation for information and documentation. In W. A. Wiegand, & D. G. David Jr. (Eds.), The encyclopedia of library history (pp. 290–294). New York: Garland Publishing, Inc.
  32. ↑ Hahn, Trudi Bellardo & Buckland, Michael (eds.). (1998). Historical studies in information science. Medford, NJ: Information Today, Inc.
  33. ↑ Chu, Heting (2010).’’ Information Representation and Retrieval in the Digital Age’’, Second Edition. Medford, NJ: Information Today

Գրականություն խմբագրել

  • Cortada, James W. All the Facts: A History of Information in the United States since 1870 (Oxford UP, 2016). xx, 636 pp

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Տեղեկատվության_պատմություն&oldid=9488953» էջից