Տաշիր
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Տաշիր (այլ կիրառումներ)
Տաշիր, քաղաք Հայաստանի Լոռու մարզի Տաշիր համայնքում[1]։
Քաղաք | ||
---|---|---|
Տաշիր | ||
Տաշիր քաղաք | ||
Երկիր | Հայաստան | |
Շրջան | Տաշիր | |
Համայնք | Տաշիր համայնք[1] | |
Ներքին բաժանում | 22 Գյուղ | |
Հիմնադրված է | 1834 թ. | |
Այլ անվանումներ | Կալինինո, Կալինո, Վորոնցովկա | |
Տվյալ կարգավիճակում | 1983 թվականից | |
Մակերես | 76,09կմ2 կմ² | |
ԲԾՄ | 1500 մ | |
Կլիմայի տեսակ | բարեխառն է | |
Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
Բնակչություն | 7 600[2] մարդ (2015) | |
Ազգային կազմ | Հայեր, մոլոկաններ | |
Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի Հայ Կաթոլիկ եկեղեցի Ռուս Ուղղափառ եկեղեցի | |
Տեղաբնականուն | տաշիրցի | |
Ժամային գոտի | UTC+4 | |
Հեռախոսային կոդ | +374 (254) | |
Փոստային դասիչ | 2101-2103 | |
Ավտոմոբիլային կոդ | 41 | |
| ||
Ֆիզիկա-աշխարհագրական նկարագիր խմբագրել
Բնական լանդշաֆտները սևահողային տափաստաններն են և ալպյան մարգագետինները։ Շրջակայքում կան ճահճուտներ։ Մակերես՝ 79,5 կմ2։
Մարզկենտրոնից գտնվում է 42 կմ հեռավորության վրա։
Կլիմա խմբագրել
Կլիման բարեխառն է, օդի հունվարյան միջին ջերմաստիճանը - 4,9 °C, հուլիսինը՝ 18-20 °C։ Տարեկան թափվում են 420 մմ մթնոլորտային տեղումներ։
Բնակչություն խմբագրել
Բնակչություն՝ 7856 մարդ։ Քաղաքային համայնք Տաշիրի տարածաշրջանում, նախկին Կալինինոյի շրջանի վարչական կենտրոնը։
Մինչև 1988-1989 թթ. քաղաքում բնակվել են նաև ադրբեջանցիներ, որոնք հայ-ադրբեջանական հակամարտության տարիներին տեղափոխվել են Ադրբեջանի Հանրապետություն։ Ըստ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների՝ 2005 թ. հունվարի 1-ին քաղաքի բնակչությունը կազմել է 9,1 հազ. մարդ։ Սեռային կազմում տղամարդիկ կազմում են 43%, կանայք՝ 57%։ Տարիքային խմբերը բաշխված են հետևյալ կերպ. մինչաշխատունակներ՝ 25%, աշխատունակները 60%, հետաշխատունակները 15%։
Տարի | 1886 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 2015 |
---|---|---|---|---|---|---|
Բնակչություն | 2 284 | 3 076 | 4 042 | 4 245 | 4 766 | 7 600 |
Տարի | 2001 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 |
---|---|---|---|---|---|---|
Բնակչություն | 7 856 | 9 200[3] | 9 100[3] | 8 900[3] | 8 900[3] | 8 700[3] |
Պատմություն խմբագրել
Հիմնադրվել է 1844 թ. Ռուսական Կայսրության կառավարության կարգադրությամբ Սարատովի մարզից այստեղ տեղափոխված ռուսների կողմից և Կովկասի փոխարքայի անունով կոչվել է Վորոնցովկա։ 1935 թ այն վերանվանվել է հեղափոխական գործիչ Կալինինի անունով և կոչվել Կալինինո։ 1961 թ. դարձել է քաղաքատիպ ավան, իսկ 1983 թ դասվել է Հայաստանի քաղաքների շարքին։ Տաշիր է վերանվանվել 1991 թ. Տաշիր գավառի անունով։
Տրանսպորտ խմբագրել
Քաղաքը տեղակայված է Երևան - Թբիլիսի ավտոճանապարհի վրա՝ հարթավայրում, ծովի մակարդակից 1500 մ բարձրության վրա։ Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում է ներքաղաքային ճանապարհների վերանորոգումը, դպրոցի և դպրոցական գույքի վերանորոգումը, ոռոգման և խմելու ջրի ջրագծերի, փողոցների գիշերային լուսավորության հարցը։ Առաջնային են համարվում նաև մշակութային կոթողների վերանորոգումը։
Կրթություն խմբագրել
Համայնքում կան հանրակրթական 3 դպրոցներ, մշակույթի տուն, գրադարաններ, մանկապարտեզներ, մարզադաշտ, մարզադպրոց, երաժշտական դպրոց, պոլիկլինիկա, հիվանդանոց, ծննդատուն, կապի հանգույց։
Տնտեսություն խմբագրել
Քաղաքի տնտեսության մասնագիտացման ճյուղը արդյունաբերությունն է, որի մեջ մեծ տեսակարար կշիռ ունի սննդի արդյունաբերությունը։ Այստեղ կառուցված է շվեյցարական պանրի գործարանը, որն արտադրում է Լոռի, Չանախ տեսակի պանիրներ։ Ունի հացի գործարան, կաթի և կաթնամթերքի արտադրություն։ Կան թեթև արդյունաբերության արտադրամասեր։ Համայնքում զբաղվում են գյուղատնտեսությամբ։ Հողային ֆոնդի 32% կազմում քաղաքացիների սեփականությունը, որոնց 71% վարելահողերն են, 29% խոտհարքերը։ Պետական նշանակության հողերի շուրջ կեսը արոտավայրերն են՝ զբաղեցնելով 1660 հա։ Դրանք օգտագործվում են նաև որպես վարելահողեր և խոտհարքեր՝ կազմելով համապատասխանաբար 951 և 581 հա։ Զբաղվում են հացահատիկային, կերային, բանջարաբոստանային կուլտուրաների, կարտոֆիլի մշակությամբ, պտղաբուծությամբ։ Զբաղվում են խոշոր եղջերավոր անասնապահությամբ՝ կաթնամսատու ուղղությամբ, խոզաբուծությամբ, թռչնաբուծությամբ, մեղվապահությամբ։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Սուրբ Սարգիս եկեղեցի
-
Տաշիրի մշակույթի տունը և Սուրբ Աստվածածին հայ կաթողիկե եկեղեցին
-
Սուրբ Աստվածածին հայ կաթողիկե եկեղեցի
-
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին
-
Փոքրիկ Իշխանի քանդակը
Տես նաև խմբագրել
Աղբյուրներ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Տեղեկություններ Տաշիր համայնքի մասին Լոռու մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 05․07․2023 թվական)։
- ↑ «Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2015 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ,» (PDF). Վերցված է 2015 Օգոստոսի 9-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներ (անգլ.)