Տանժերին
| Տանժերին | |
 Տանժերին | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Օճառածաղկավորներ (Sapindales) |
| Ընտանիք | Սատապազգիներ (Rutaceae) |
| Ենթաընտանիք | Aurantioideae |
| Տրիբա | Citreae |
| Ցեղ | Ցիտրուսայիններ (Citrus) |
| Տեսակ | Տանժերին (C. ×tangerina) |
| Միջազգային անվանում | |
| Citrus ×tangerina | |
Տանժերին (լատին․՝ Citrus tangerina[1][2]), ցիտրուսային բույս, կարող է դիտվել որպես ինքնուրույն տեսակ[3], կամ որպես մանդարինի տեսակ (Citrus reticulata)[4][5][6][7], կամ դրա հոմանիշ[8]։ Ինչպես նաև այն պտուղ են անվանում։
Ծագում խմբագրել
Տանժերին բառը ծագել է Տանժերից (քաղաք Մարոկկոյում, նախկինում մավրիտանական բերդ) նրա անունով էլ կոչվել է։ (Տանժերին բառը որպես ածական նշանակում է «տանժերեն», «Տանժերից»)[4][5]։
Մշակում խմբագրել
Մեծ մասշտաբով աճեցվում էՉինաստանում, որտեղ այն համարվում է ամենաշատ աճեցվող ցիտրուսային մշակաբույսը[9]։ Աճեցվում է նաև Հնդկաստանում, Միջերկրական ծովում[5][9][10], ԱՄՆ-ում և Ֆլորիդայում[9]։ Եկամտաբերությունը բարձր է[11]։
Պտղի տեսքը և կառուցվածքը խմբագրել
Պտուղները փոքր են։ Գույնը` նարնջագույն- կարմիր։ Կեղևը բարակ է[5]։ Կեղևը հեշտությամբ հանվում է։ Ներսում սերմեր կան, բայց դրանք քիչ են[5][10]։
Սննդային արժեքը խմբագրել
Պտուղները քաղցր են, ըստ ճաշակի։ Սննդի մեջ օգտագործվում են ինչպես ամբողջական պտուղներ, այնպես էլ քամած հյութ[5]։
Ինչպես մանդարինի մյուս տեսակները, պտուղները շատ շաքար են պարունակում(մինչև 10.5%), վիտամիններ C, B1, B2, վիտամին A, օրգանական թթուներ, ֆիտոնցիդներ, լեպտիններ, հանքային աղեր[5]։
Պտուղները լավ պահպանում են վիտամին C-ն` երկար պահեստավորման ժամանակ։ Ինչպես և մանդարինի մյուս տեսակները, տանժերինը հասունանում է նոյեմբեր-դեկտեմբերին, հետևաբար, ձմռանը կարող է վիտամինների աղբյուր լինել հյուսիսային կիսագնդում ապրողների համար[5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Ленинград (Р.С.Ф.С.Р.) Институт растениеводства; Евгений Владимирович Вульф Эфирномасличные растения, их культура и эфирные масла. — 1933.
- ↑ Здоровье дарят комнатные растения. — ОЛМА Медиа Групп. — С. 114—. — ISBN 978-5-7654-2379-0
- ↑ См. ссылку GRIN в карточке растения.
- ↑ 4,0 4,1 «Tangerine, adj. and n. : Oxford English Dictionary». Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Детское меню от 1 года до 7 лет с советами педиатра. — ЛитРес, 2017. — С. 275—. — ISBN 978-5-457-41939-1
- ↑ Себастьянович П В Новая книга о сыроедении, или Почему коровы хищники. — Издательский дом "Питер". — С. 67—. — ISBN 978-5-459-00695-7
- ↑ Георгий Тимофеевич Гутиев Субтропические плодовые растения. — Гос. изд-во сельскохозяйственной литературы, 1958.
- ↑ См. ссылку TPL в карточке растения.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 А.Л. Тахтаджян Жизнь растений. В 6-ти томах. — Рипол Классик. — С. 244—. — ISBN 978-5-458-27133-2
- ↑ 10,0 10,1 Сергей Цигаль Полная чаша. — ЛитРес, 2017. — С. 175—. — ISBN 978-5-457-44211-5
- ↑ Реферативный журнал: Биология. — 1954.
- Павел Павлович Лованов; Владимир Владимирович Мацкевич Сельскохозяйственная энциклопедия. — Советская энциклопедия, 1975.
- Сельскохозяйственная энциклопедия. — Гос. изд-во сельхоз. лит-ры, 1949.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տանժերին» հոդվածին։ |