Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկին

Վյաչեսլավ Միխայլովիչ Կոտյոնոչկին (ռուս.՝ Вячесла́в Миха́йлович Котёночкин, հունիսի 20, 1927(1927-06-20), Մոսկվա, ԽՍՀՄ - նոյեմբերի 20, 2000(2000-11-20), Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային ռեժիսոր-մուլտիպլիկատոր, նկարիչ և նկարիչ-մուլտիպլիկատոր։ «Կատվիկը Լիզյուկովի փողոցից», «Բռնվեց նա, որ կծում էր», «Շոգեբաղնիք», «Ճանապարհորդ գորտը», «Տարօրինակ թռչուն», «Դե, սպասիր», «Հին ձայնապնակ» մուլտֆիլմերի բեմադրող։ ՌՍՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (1987), ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիր (1988)։

Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկին
Ծնվել է	հունիսի 20, 1927(1927-06-20)
Ծննդավայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Մահացել է	նոյեմբերի 20, 2000(2000-11-20) (73 տարեկան)
Մահվան վայր	Մոսկվա, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մասնագիտացում	մուլտիպլիկատոր, կինոռեժիսոր, կինոպրոդյուսեր, ռեժիսոր և նկարիչ
Պարգևներ	և
IMDb	ID ID 0467875

Կենսագրություն

Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինը ծնվել է 1927 թվականի հունիսի 20-ին Մոսկվայում։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին (1942 թվականից) սովորել է հրետանային հատուկ դպրոցում։ Ուղարկվել է հակատանկային հրետանային ուսումնարան Պենզայում, որն ավարտել է 1945 թվականին։

Նկարչությամբ հետաքրքրվելը և, ինչպես ինքն է ասել, «թեթևամիտ ազգանունը» Կոտյոնոչկինին տարել են «Սոյուզմուլտֆիլմ» ստուդիա։ 1947 թվականին ավարտել է «Սոյուզմուլտֆիլմ» կինոստուդիային առընթեր մուլտիպլիկատորների դասընթացներն ու սկսել աշխատել ստուդիայում նախ որպես նկարիչ-մուլտիպլիկատոր, ապա բեմադրող նկարիչ։ 1962 թվականին դարձել է ռեժիսոր։

Մասնակցել է ավելի քան 80 ժապավենների ստեղծմանը։ Տարվել է ռիթմական, «արագ» էպիզոդներով։ Որպես ռեժիսոր հաճախ նկարահանել է սյուժեներ «Պատրույգ» (ռուս.՝ «Фитиль») կինոամսագրի համար, ստեղծել մուլտիպլիկացիոն հատվածներ «Ճանապարհորդություն դեպի ապրիլ» (ռուս.՝ «Путешествие в апрель») և «Ամեն ինչ ձեզ համար» (ռուս.՝ «Всё для вас») գեղարվեստական ֆիլմերի համար։

Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինը հանդիսատեսի շրջանում մեծ ճանաչման է արժանացել «Ճանապարհորդ գորտը» (1965) մուլտֆիլմի շնորհիվ, սակայն փառքի հասել է «Դե, սպասիր» (1969) մուլտֆիլմի ստեղծումից հետո։ Գայլի ու նապաստակի արկածները սիրվել են հանդիսատեսի կողմից, և ինչպես չափահասների, այնպես էլ երեխաների մեծաթիվ խնդրանքների պատճառով նա բազմիցս նկարահանել է նոր սերիաներ։

1988 թվականին Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինին շնորհվել է ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ։ 1999 թվականին լույս է տեսել նրա հուշերի գիրքը, որ կոչվում է «Դե, Կոտյոնոչկին, սպասիր» (ռուս.՝ «Ну, Котёночкин, погоди!»)։

Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինը մահացել է 2000 թվականի նոյեմբերի 20-ին Մոսկվայում։ Թաղվել է Մոսկվայի Վագանկովյան գերեզմանատանը։

Ընտանիք

• Կինը՝ Թամար Վիշնևա, բալետի պարուհի,
• Որդին՝ Ալեքսեյ Կոտյոնոչկին, ռեժիսոր-մուլտիպլիկատոր
• Դուստրը՝ Նատալյա Կոտյոնոչկինա
• Թոռը՝ Եկատերինա Կոտյոնոչկինա, երգչուհի

Պարգևներ

• «ՌՍՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ» պատվավոր կոչում (31 դեկտեմբերի, 1976 թվական) — խորհրդային կինոարվեստի բնագավառում ունեցած ներդրումների համար,
• Մանկական միջազգային «Ժպիտի շքանշան» (Լեհաստան, 1985 թվական),
• ՌՍՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (3 օգոստոսի, 1987 թվական),
• ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ (1988 թվական) — «Սոյուզմուլտֆիլմ» ստուդիայի արտադրության մուլտիպլիկացիոն ֆիլմերի «Դե, սպասիր» շարքի համար ․(մրցանակ գրականության կամ արվեստի բնագավառում մանուկների համար նախատեսված ստեղծագործության համար),
• Բարեկամության շքանշան (2 մայիսի, 1996 թվական) – պետությանը մատուցած ծառայությունների, մշակույթի և արվեստի բնագավառում բազմամյա բեղմնավոր գործունեության համար։

Մրցանակներ փառատոններում

• 1964 – «Հետքեր ասֆալտի վրա» (Արծաթե մեդալ Բուդապեշտի IV միջազգային կինոփառատոնում, Հունգարիա, 1967),
• 1971 – «Դե՛, սպասիր (թողարկում 4)» (Արծաթե մրցանակ Կորտինա դ’Ամպեցոյի մարզական ֆիլմերի XXVIII միջազգային կինոփառատոնում, Իտալիա, 1972)։

Ֆիլմագրություն

Նկարիչ-մուլտիպլիկատոր

• «Առյուծն ու նապաստակը» (ռուս.՝ «Лев и заяц», 1949)
• «Պոլկանն ու Շավկան» (ռուս.՝ «Полкан и шавка», 1949)
• «Օտար ձայն» (ռուս.՝ «Чужой голос», 1949)
• «Կախարդական գանձը» (ռուս.՝ «Волшебный клад», 1950)
• «Պապն ու թոռը» (ռուս.՝ «Дедушка и внучек», 1950)
• «Կրեպիշ» (ռուս.՝ «Крепыш», 1950)
• «Եղջերուն ու գայլը» (ռուս.՝ «Олень и волк», 1950)
• «Բարձր սար» (ռուս.՝ «Высокая горка», 1951)
• «Անտառային ճանապարհորդները» (ռուս.՝ «Лесные путешественники», 1951)
• «Հիշիր և պահպանիր հրդեհային անվտանգության կանոնները» (ռուս.՝ «Помни и соблюдай правила пожарной безопасности», 1951)
• «Ալվան ծաղիկը» (ռուս.՝ «Аленький цветочек», 1952)
• «Կաշտանկա» (ռուս.՝ «Каштанка», 1952)
• «Ձյունանուշ» (ռուս.՝ «Снегурочка», 1952)
• «Լյու եղբայրները» (ռուս.՝ «Братья Лю», 1953)
• «Ագռավը և աղվեսը, կկուն և աքաղաղը» (ռուս.՝ «Ворона и лисица, кукушка и петух», 1953)
• «Ոսկե այծքաղ» (ռուս.՝ «Золотая антилопа», 1954)
• «Երաժիշտ այծը» (ռուս.՝ «Козёл-музыкант», 1954)
• «Վտանգավոր չարաճճիություն» (ռուս.՝ «Опасная шалость», 1954)
• «Նարնջագույն վզիկ» (ռուս.՝ «Оранжевое горлышко», 1954)
• «Նետը թռչում է հեքիաթ» (ռուս.՝ «Стрела улетает в сказку», 1954)
• «Արտասովոր խաղ» (ռուս.՝ «Необыкновенный матч», 1955)
• «Ընկուզենու շիվը» (ռուս.՝ «Ореховый прутик», 1955)
• «Շունն ու կատուն» (ռուս.՝ «Пёс и кот», 1955)
• «Քաջ նապաստակը» (ռուս.՝ «Храбрый заяц», 1955)
• «Սա ի՞նչ թռչուն է» (ռուս.՝ «Это что за птица?», 1955)
• «Նավակը» (ռուս.՝ «Кораблик», 1956)
• «Փոքրիկ Շեգոն» (ռուս.՝ «Маленький Шего», 1956)
• «Միլիոն պարկում» (ռուս.՝ «Миллион в мешке», 1956)
• «Հին ծանոթներ» (ռուս.՝ «Старые знакомые», 1956)
• «Շնագայլն ու ուղտը» (ռուս.՝ «Шакалёнок и верблюд», 1956)
• «Ինչ-որ թագավորությունում» (ռուս.՝ «В некотором царстве», 1957)
• «Գայլն ու յոթ ուլիկները» (ռուս.՝ «Волк и семеро козлят», 1957)
• «Ծանոթ նկարներ» (ռուս.՝ «Знакомые картинки», 1957)
• «Ողջույն ընկերներին» (ռուս.՝ «Привет друзьям!», 1957)
• «Խիզախ եղնիկը» (ռուս.՝ «Храбрый оленёнок», 1957)
• «Հրաշագործուհի» (ռուս.՝ «Чудесница», 1957)
• «Սունկ-վերնատնակ» (ռուս.՝ «Грибок-теремок», 1958)
• «Կատվի տունը» (ռուս.՝ «Кошкин дом», 1958)
• «Աղվեսն ու գայլը» (ռուս.՝ «Лиса и волк», 1958)
• «Առաջին ջութակ» (ռուս.՝ «Первая скрипка», 1958)
• «Сказка о Мальчише-Кибальчише» (1958)
• «Սպորտլանդիա» (ռուս.՝ «Спортландия», 1958)
• «Հեռավոր կղզու գաղտնիքը» (ռուս.՝ «Тайна далёкого острова», 1958)
• «Սաթե ամրոցը» (ռուս.՝ «Янтарный замок», 1959)
• «Երեք փայտահատ» (ռուս.՝ «Три дровосека», 1959)
• «Ուղիղ երեքն անց տասնհինգ...» (ռուս.՝ «Ровно в три пятнадцать…», 1959)
• «Գույների գողերը» (ռուս.՝ «Похитители красок», 1959)
• «Ծննդյան օր» (ռուս.՝ «День рождения», 1959)
• «Աղվեսը, կուղբն ու մյուսները» (ռուս.՝ «Лиса, бобёр и другие», 1960)
• «Չխմող ճնճղուկը։ Հեքիաթ մեծահասակների համար» (ռուս.՝ «Непьющий воробей. Сказка для взрослых», 1960)
• «Լուսատտիկ № 1» (Ուրախ նկարներ) ({{lang-ru|«Светлячок № 1]]» (Весёлые картинки) (1960)
• «Старик перекати-поле» (1960)
• «Մարդուկին ես եմ նկարել» (ռուս.՝ «Человечка нарисовал я», 1960)
• «Թանկագին մետաղադրամ» (ռուս.՝ «Дорогая копейка», 1961)
• «Ճպուռն ու մրջյունը» (ռուս.՝ «Стрекоза и муравей», 1961)
• «Շոգեբաղնիք» (ռուս.՝ «Баня», 1962)
• «Վայրի կարապները» (ռուս.՝ «Дикие лебеди», 1962)
• «Թագուհի Ատամի խոզանակ» (ռուս.՝ «Королева Зубная Щётка», 1962)
• «Հետքեր ասֆալտի վրա» (ռուս.՝ «Следы на асфальте», 1964)
• «Ժամադրությունից մեկ ժամ առաջ» (ռուս.՝ «За час до свидания», 1965)
• «Իվան Իվանիչը հիվանդացել է» (ռուս.՝ «Иван Иваныч заболел», 1966)
• «Կախարդական գլոբուսի արկածերը, կամ Վհուկի արարքները» (ռուս.՝ «Приключения волшебного глобуса, или Проделки ведьмы», 1991)

Ռեժիսոր

ԽՍՀՄ փոստային նամականիշ «Դե, սպասիր»

• «Ճանապարհորդություն դեպի ապրիլ» (ռուս.՝ «Путешествие в апрель», 1962)
• «Մենք այսպիսի վարպետներ ենք» (ռուս.՝ «Мы такие мастера», 1963)
• «Հետքեր ասֆալտի վրա» (ռուս.՝ «Следы на асфальте», 1964)
• «Ճանապարհորդ գորտը» (ռուս.՝ «Лягушка-путешественница», 1965)
• «Սահմանաշերտ» (ռուս.՝ «Межа», 1967)
• «Մարգարեներ ու դասեր» (ռուս.՝ «Пророки и уроки», 1967)
• «Կեղծ նոտա» (ռուս.՝ «Фальшивая нота», 1969)
• «Դե՛, սպասի՛ր (թողարկում 1)» (ռուս.՝ «Ну, погоди! (выпуск 1)», 1969)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 2)» (1970)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 3)» (1971)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 4)» (1971)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 5)» (1972)
• «Երգ պատանի թմբկահարի մասին» (ռուս.՝ «Песня о юном барабанщике», 1972)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 6)» (1973)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 7)» (1973)
• «Դե՛, սպասիր (թողարկում 8)» (1974)
• «Անտառային արահետում» (ռուս.՝ «На лесной тропе», 1975)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 9)» (1976)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 10)» (1976)
• «Դե՛, սպասիր (թողարկում 11)» (1977)
• «Դե՛, սպասիր (թողարկում 12)» (1978)
• «Ո՞վ կստանա մրցանակը» (ռուս.՝ «Кто получит приз?», 1979)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 13)» (1980)
• «Հին ձայնապնակ» (ռուս.՝ «Старая пластинка», 1982)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 14)» (1984)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 15)» (1985)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 16)» (1986)
• «Կատվիկը Լիզյուկովի փողոցից» (ռուս.՝ «Котёнок с улицы Лизюкова», 1988)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 17)» (1993)
• «Դե, սպասիր (թողարկում 18)» (1993)
• «Բռնվեցին բոլորը» (ռուս.՝ «Попались все», 1998)

Սցենարի հեղինակ

• «Անտառային արահետում» (ռուս.՝ «На лесной тропе», 1975)
• «Հին ձայնապնակ» (ռուս.՝ «Старая пластинка», 1982)

Բեմադրող նկարիչ

• «Մենք այսպիսի վարպետներ ենք» (ռուս.՝ «Мы такие мастера», 1963)
• «Ճանապարհորդ գորտը» (ռուս.՝ «Лягушка-путешественница», 1965)
• «Տարօրինակ թռչուն» (ռուս.՝ «Странная птица», 1969)
• «Ուրախ կարուսել № 18։ Տոնածառի տակ» (ռուս.՝ «Весёлая карусель № 18. Под ёлкой», 1986)

Սյուժեներ «Պատրույգ» կինոհանդեսից

Ռեժիսոր

• «Անտարբերության վիրուս։ Ռևանշիստ» (ռուս.՝ «Вирус равнодушия. Реваншист», «Фитиль № 3») (1962)
• «Անհեթեթություն» (ռուս.՝ «Собачий бред», «Фитиль № 54») (1967)
• «Ահա և ես» (ռուս.՝ «А вот и я!», «Фитиль № 58») (1967)
• «Зайкины рога» («Фитиль № 61») (1967)
• «Երկու անգամ երկու» (ռուս.՝ «Дважды два», «Фитиль № 71») (1968)
• «Կա արդյոք կյանք Մարսի վրա» (ռուս.՝ «Есть ли жизнь на Марсе», «Фитиль № 80») (1969)
• «Վազորդներ ու խնամակալներ» (ռուս.՝ «Бегуны и опекуны», «Фитиль № 84») (1969)
• «Անպատասխանատու պատասխանատուն» (ռուս.՝ «Безответственный ответственный», «Фитиль № 100») (1970)
• «Ուրախ տղաներ» (ռուս.՝ «Весёлые ребята», «Фитиль № 126») (1972)
• «Երաժշտական փորձ» (ռուս.՝ «Музыкальный эксперимент», «Фитиль № 134») (1973)
• «Ատամիկ» (ռուս.՝ «Зубок», «Фитиль № 141») (1974)
• «Անակնկալ» (ռուս.՝ «Сюрприз», «Фитиль № 145») (1974)
• «Ձեռքերով չդիպչել» (ռուս.՝ «Руками не трогать», «Фитиль № 182») (1977)
• «Զարմանալի մաշիկներ» (ռուս.՝ «Удивительные башмачки», «Фитиль № 183») (1977)
• «Արգելված հնարք» (ռուս.՝ «Запрещённый приём», «Фитиль № 206») (1979)
• «Միջին անհատականություն» (ռուս.՝ «Средняя индивидуальность», «Фитиль № 310») (1988)
• «Անմաքուր ուժ» (ռուս.՝ «Нечистая сила», «Фитиль № 315») (1988)

Սցենարիստ

• «Անակնկալ» (ռուս.՝ «Сюрприз», «Фитиль № 145») (1974)

Գրականություն

• Котёночкин В. М. Ну, Котёночкин, погоди! — М.: Алгоритм, 1999. — 269 с. — ISBN 5-88878-026-X.
• Сергей Капков. Энциклопедия отечественной мультипликации. — М.: Алгоритм, 2006. — 816 с. — 3000 экз. — ISBN 5-9265-0319-4 с. 353—355.
• КИНО: Энциклопедический словарь, М. Советская энциклопедия, 1987, с. 213.

Արտաքին հղումներ

Արտաքին պատկերներ
	Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինի շիրմաքարը Վագանկովյան գերեզմանատանը

• Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինի վերջին հարցազրույցներից մեկը (ռուս.)
• Ե. Միգունով, Կոտյոնոչկինի փառքի մասին (ռուս.)
• Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինը «Аниматор.ру» կայքում (ռուս.)
• Վյաչեսլավ Կոտյոնոչկինը (1927-2000) (անգլ.) Internet Movie Database կայքում
• Котёночкин Вячеслав Михайлович — Энциклопедия отечественного кино(չաշխատող հղում)