Վիքիպեդիա

Վլադիմիր Նեկլյաև

Վլադիմիր Պրոկոֆիևիչ Նեկլյաև (բելառուս․՝ Уладзімір Пракопавіч Някляеў, հուլիսի 9, 1946(1946-07-09)[1], Smarhoń, Մոլոդեչնայի մարզ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), բելառուս բանաստեղծ, արձակագիր և հասարակական-քաղաքական գործիչ, գրական գործունեության համար մի շարք մասնագիտական և պետական մրցանակների դափնեկիր։

Վլադիմիր Նեկլյաև
բելառուս․՝ Уладзімір Пракопавіч Някляеў
Ծնվել էհուլիսի 9, 1946(1946-07-09)[1] (77 տարեկան)
ԾննդավայրSmarhoń, Մոլոդեչնայի մարզ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծ, լրագրող, քաղաքական գործիչ և արձակագիր
Լեզուբելառուսերեն
Քաղաքացիություն Բելառուս[2]
ԿրթությունՄաքսիմ Տանկի անվան Բելառուսի պետական մանկավարժական համալսարան և Մաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտ
Գրական ուղղություններլիրիկա
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն, Tell the Truth?, Բելառուսիայի գրողների միություն և Բելառուսական ՊԵՆ կենտրոն
Պարգևներ
Կայքniakliaeu.by
 Uladzimir Niakliaew Վիքիպահեստում

2010 թվականի փետրվարի 25-ից Նեկլյաևը դարձել է «Ասա ճշմարտությունը» հասարակական արշավի առաջատարը։ Նույն թվականին առաջադրել է իր թեկնածությունը Բելառուսի նախագահական ընտրություններում։ Ընտրությունների օրը՝ 2010 թվականի դեկտեմբերի 19-ին, ձերբակալվել է և դեկտեմբերի 29-ին մեղադրվել զանգվածային անկարգություններ կազմակերպելու մեջ։ Amnesty International-ը նրան խղճի բանտարկյալ է հայտարարել[5]։

Կենսագրությույուն խմբագրել

Ծնողներ խմբագրել

Ծնվել է 1946 թվականի հուլիսի 9-ին[6] Սմորգոն քաղաքում, Գրոդնսկի շրջանում։ Հայրը՝ Նեկլյայև Պրոկոֆի Միխայլովիչ (բելառուս․՝ Някляеў Пракоп Міхайлавіч), ռուս, մասնագիտությամբ մեխանիկ։ Մայրը՝ Մագեր Անաստասիա Իվանովնա (բելառուս․՝ Магер Анастасія Іванаўна), բելառուս է։ Պրոկոֆի Նեկլյաև, ծնունդով Պրյամայա Բալկա գյուղից[7] (այժմ՝ Վոլգոգրադի շրջանում), պատերազմի ավարտից հետո Արևմտյան Բելառուս էր ուղարկվել կոլտնտեսություն ստեղծելու։ Կրևո Սմորգոնի շրջանի գյուղում ծանոթացել է Վլադիմիրի մոր հետ։ Կրիվոյում աշխատել է որպես գյուղխորհրդի նախագահ[8]։

Կրթություն խմբագրել

Մանկության տարիներին Վլադիմիր Նեկլյաևը ապրել է Կրևո գյուղում, այնտեղ ավարտել է 1-ին դասարանը[9]։

2-ից 9-րդ դասարաններում սովորել է Սմորգոն քաղաքի № 1 դպրոցում։ Դպրոցում սովորելու ընթացքում զբաղվել է երաժշտությամբ. նվագել է ցիմբալներում և մաքսանենգությամբ Օգինսկու անվան ժողովրդական երաժշտության նվագախմբում[8]։

1962-1966 թվականներին սովորել է Մինսկի կապի տեխնիկումում[10]։ Ուսումնառության ընթացքում տեխնիկումում ակտիվորեն զբաղվել է ըմբշամարտով և բռնցքամարտով։ Լուրջ վնասվածքի պատճառով դադարեցրել է մարզումները[8]։

Տեխնիկումը ավարտելուց հետո աշխատել է Վլադիվոստոկում, Տայշեթում և Նորիլսկում։ 1967 թվականին նա վերադարձել է Մինսկ և աշխատել է հեռուստատեսային ստուդիայում մինև 1971 թվականը[9][11]։

1969 թվականին Վլադիմիր Նեկլյաևը ընդունվել Է Մինսկի մանկավարժական ինստիտուտի բանասիրական ֆակուլտետ և ավարտել այն 1973 թվականին[9]։ 1971 թվականին, առանց Մինսկի մանկավարժական համալսարանի հեռակա բաժնում ուսումը ընդհատելու, ընդունվել Է Մոսկվայի գրական ինստիտուտի պոեզիայի բաժին, իսկ 1972 թվականին տեղափոխվել է Լիտինստիտուտի հեռակա բաժին և վերադարձել Մինսկ[8]։

Լրագրողական կարիերա խմբագրել

1972-1999 թվականներին աշխատել է որպես լրագրող և խմբագիր մի շարք բելառուսական ԶԼՄ-ներում[11]։

1972 թվականից Վլադիմիր Նեկլյաևը աշխատել է որպես Զնամյա թերթի խմբագրության գրական աշխատող։ Ուրբաթ երգիծանքի և հումորի բաժնի հիմնադիրներից մեկն էր[8]։

  • 1975-1978 թվականներին՝ «Тэатральны Мінск» տեղեկագրի խմբագիր;
  • 1978-1987 թվականներին՝ Բելառուսի հեռուստատեսության գրական-դրամատիկական ծրագրերի գլխավոր խմբագրության ավագ խմբագիր;
  • 1987-1998 թվականներին՝ «Крыніца» ամսագրի գլխավոր խմբագիր);
  • 1996-1999 թվականներին աշխատել է «Літаратура і мастацтва» շաբաթաթերթի գլխավոր խմբագիր։

«Крыніца» գրական-մշակութաբանական ամսագրի ստեղծումը Նեկլյաևի լրագրողական գործունեության կարևոր փուլն էր։ Ամսագիրն ավելացրել է բելառուսական գրականության նոր սերունդ։ Խմբագրությունում աշխատել են բելառուս հայտնի բանաստեղծներ, արձակագիրներ, փիլիսոփաներ, մշակութաբաններ՝ Ալես Ռյազանով, Վլադիմիր Օրլով, Վալենտին Ակուդովիչ, Լեոնիդ Դրանկո-Մայսյուկ, Լեոնիդ Գոլուբովիչ։ Նեկլյաևի հիշողություններով՝ դա «փայլուն համաստեղություն» էր։ Սակայն 1999 թվականին Նեկլյաևի և իշխանության, փոխվարչապետ Վլադիմիր Զամալինի, որը ղեկավարում է մշակույթի ոլորտը, իսկ այնուհետև նախագահ Լուկաշենկոյի հետ կապված՝ Նեկլյաևը հեռացվել էր գլխավոր խմբագրի պաշտոնից, իսկ ամսագիրը հետագայում վերացվել էր[12]։

Մեկնում և վերադարձ խմբագրել

1999 թվականի հունիսի 6-ից ապրել է Լեհաստանում՝ հրապարակավ հայտարարելով բելառուսական իշխանությունների հետ խզման մասին[11]։ Վլադիմիր Նեկլյաևը դարձել է բելառուսական մշակույթի առաջին գործիչը, որը Բելառուսից հեռացել է քաղաքական դրդապատճառներով[13]։ Վարշավայից մեկնել է Ֆինլանդիա, որտեղ ապրել է Հելսինկիի ֆիննական  PEN միջազգային կենտրոնի[14] հրավերով, ինչպես և Հելսինկիում իր առջև ապրող Վասիլ Բիկովը, քաղաքի պատվավոր հյուրի կարգավիճակ ունի։ Այդ ընթացքում գրել է բանաստեղծությունների և պոեմների Այսպես գիրքը, Լաբուխ վեպը, Եվրոպայի Կենտրոն գիրքը, Արմագեդոն դրաման կազմող վիպակներն ու պատմվածքները։ 2004 թվականին վերադարձել է Մինսկ[15] և շարունակել է գրական և հասարակական գործունեությունը։

Նախքան ձերբակալությունը, 2010 թվականի դեկտեմբերին, Վլադիմիր Նեկլյաևը ապրել և աշխատել է Բելառուսում։ Նա պարբերաբար հանդես է եկել բանաստեղծություններով, էսսեներով, արձակով, քննադատական հոդվածներով, զբաղվել է հասարակական-քաղաքական գործունեությամբ ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Некляев празднует 65-летие (ռուս.) // Naviny.by — 2011. — ISSN 2616-8715
  2. ↑ LIBRIS — 2014.
  3. ↑ http://smorgon.grodno-region.by/ru/pochetn-gr-ru/
  4. ↑ Tucholskypriset — Swedish PEN Club.
  5. ↑ «Беларусь призывают освободить узников совести, задержанных в связи с протестами после выборов». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 3-ին.
  6. ↑ «У Некляева юбилей – праздновать будет три дня». Կոմսոմոլսկայա պրավդա в Беларуси. 2011 թ․ հուլիսի 9. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  7. ↑ Сяргей Шапран Незавершаная аўтабіяграфія. — Смоленск: Інбелкульт, 2018. — 425 с. — ISBN 978-5-00076-045-1, 5-00076-045-X
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 «Жизнь Владимира Некляева». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 «Някляеў Уладзімір Пракопавіч. Біяграфія» (բելառուսերեն). nekliaev.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 4-ին.
  10. ↑ Някляеў, Уладзімір. Знакі прыпынку. Мінск, 2013. С. 16.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Կաղապար:ЭКЕК
  12. ↑ Моцнае інтэрвію Ўладзімера Някляева Արխիվացված 2011-10-13 Wayback Machine (բելառուս.)
  13. ↑ Վլադիմիր Դորոխով։ Владимир Некляев сделал свой выбор Արխիվացված 2005-04-22 Wayback Machine, Белорусская деловая газета 1999
  14. ↑ Arnold McMillin. Writing in a Cold Climate: Belarusian Literature from the 1970s to the Present Day. — London: Maney Publishing, 2010. — Т. 18. — 1136 p. — (MHRA Texts and Dissertations Series). — ISBN 9781906540685
  15. ↑ «Владимир Некляев: «Просто хочу домой»». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 19-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վլադիմիր Նեկլյաև» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վլադիմիր_Նեկլյաև&oldid=9463465» էջից