Վլադիմիր Կարպովիչ ժելեզնիկով (ռուս.՝ Владимир Карпович Железников, հոկտեմբերի 26, 1925(1925-10-26)[1][2], Վիտեբսկ, ԽՍՀՄ - դեկտեմբերի 3, 2015(2015-12-03)[3][2], Մոսկվա, Ռուսաստան), ռուս սովետական մանկագիր, սցենարիստ։ ԽՍՀՄ պետական մրցանակի դափնեկիր (1974, 1986), Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ[4] (1995)։

Վլադիմիր Ժելեզնիկով
Ծնվել էհոկտեմբերի 26, 1925(1925-10-26)[1][2]
ԾննդավայրՎիտեբսկ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել էդեկտեմբերի 3, 2015(2015-12-03)[3][2] (90 տարեկան)
Վախճանի վայրՄոսկվա, Ռուսաստան
ԳերեզմանՏրոեկուրովյան գերեզմանատուն
Մասնագիտությունմանկագիր, գրող և սցենարիստ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
ԿրթությունՄաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ
«Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 4-րդ աստիճանի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
ԽՍՀՄ պետական մրցանակ և Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ

Կենսագրություն

խմբագրել

Վլադիմիր Կարպովիչը ծնվել է սահմանապահի ընտանիքում։ 1945 թվականին տեղափոխվել է Մոսկվա։ Սովորել է հրետանու ուսումնարանում, իրավաբանական ինստիտուտում։ 1957 թվականին ավարտել է Մաքսիմ Գորկու անվան գրական ինստիտուտը։ Աշխատել է Մուրզիլկա ամսագրում։ Նա գրող Վիտալի Բիանկիին և նկարիչ Վլադիմիր Լեբեդևին անվանել է իր ուսուցիչները[5]։

Ստեղծագործություններ

խմբագրել

Վլադիմիր Կարպովիչ Ժելեզնիկովիի գրքերը թարգմանվել են աշխարհի բազմաթիվ լեզուներով, դրանք նվիրված են եղել մարդկանց հարաբերություններին, մանկության և պատանեկության խնդիրներին։ Նրա առաջին Գունավոր պատմություն գիրքը լույս է տեսել 1960 թվականին[6]։ Գրողն ուներ երեխաների աշխարհայացքի սրությունն ու դրամատիզմը փոխանցելու ունակություն, երբ մեծահասակների համար փոքրիկ իրադարձությունը երեխայի աչքում կարող է հասնել ողբերգության։ Տիեզերագնաց պատմվածքը ներկայացնում էր ԽՍՀՄ-ը (Ռ. Պոգոդինի, Օ. Դոնչենկոյի, Մ. Մրևլիշվիլիի, Յ. Ռաննապի, Հ. Նազիրի պատմվածքների հետ միասին) տարբեր երկրների գրողների 1962 թվականի «Աշխարհի երեխաները» պատմվածքների ժողովածուում։ Այն պատրաստվել է միջազգային խմբագրական խորհրդի կողմից և հրատարակվել ԽՍՀՄ–ում 1965 թվականին։ Որպես սցենարիստ նա իր դեբյուտը կատարել է 1970 թվականին «Արծաթե շեփորներ» ֆիլմով[7]։ 1988 թվականից Ժելեզնիկովը մանկական ֆիլմեր նկարահանող «Գլոբուս» կինոստուդիայի գեղարվեստական ղեկավարն է եղել[8]։

Նա մահացել է 91 տարեկան հասակում 2015 թվականի դեկտեմբերի 3-ին։ Նրան թաղել են Տրոեկուրովսկի գերեզմանատանը[9]։

Մատենագրություն

խմբագրել
  • 1986 թվական, Ընտրված ստեղծագործությունները 2 հատորով, Մանկական գրականություն
  • 1964 թվական, Սպիտակ շոգենավեր
  • 1963 թվական, Մարդը թող օգնի
  • 1970 թվական, Կապույտ Կատյա
  • 1959 թվական, Խորհրդային երկրի ռահվիրա
  • 1974 թվական, Էքսցենտրիկի կյանքն ու արկածները
  • 1966 թվական, Բոլորը երազում են շան մասին, Մանկական գրականություն
  • 1965 թվական, Ասպետ
  • 1966—1967 թվական, Տղա ներկերով. Պետրոզավոդսկ
  • 1984 թվական, Գիշերային քամի
  • Էշը և հինգերորդ օվկիանոսը
  • 1984 թվական, Առաջին նամակ
  • Վերջին շքերթ
  • 1963 թվական, Ուղեբեռով ճանապարհորդ
  • 1960 թվական, Գունավոր պատմություն
  • 1965 թվական, աղի ձյուն
  • Տանյա և Յուստիք
  • Թրոփ
  • 1961 թվական, Բարի մարդիկ - բարի լույս Դեթգիզ,
  • 1962 թվական, Վեցերորդ «Բ»-ի հրեշը Դեթգիզ,
  • 1981 թվական, Խրտվիլակ Մանկական գրականություն,
  • Խրտվիլակ 2, կամ ցեցի խաղ,

Ֆիլմագրություն

խմբագրել

Որպես սցենարների հեղինակ և համահեղինակ մասնակցել է ֆիլմերի ստեղծմանը.

  • 1965 թվական, Ուղեբեռով ուղևոր
  • 1972 թվական, Անսպասելի հյուր
  • 1972 թվական, Տարօրինակը հինգերորդ Բ-ից
  • 1978 թվական, Հին մոդային կատակերգություն
  • 1983 թվական, Խրտվիլակ
  • 1984 թվական, Երկրորդ անգամ Ղրիմում
  • 1984 թվական, Իմ ընկեր Սոկրատիկը
  • 1986 թվական, Շատ սարսափելի պատմություն ֆիլմ,
  • 1987 թվական, Արական դիմանկարներ
  • 1990 թվական, Հիշողություն առանց ամսաթվի
  • 1991 թվական, Խենթ Լոռի
  • 1992 թվական, Գեղեցիկ անծանոթ
  • 1997 թվական, Փոքրիկ արքայադուստր ֆիլմ,
  • 1999 թվական, Ռուսական ապստամբություն, Սովորական բոլշևիզմ,
  • 2003 թվական, Ցեց խաղեր,
  • 2009 թվական, Խրտվիլակ 2

Կոչումներ և մրցանակներ

խմբագրել
  • 1974 թվական, ԽՍՀՄ պետական մրցանակ Էքսցենտրիկը հինգերորդից Բ ֆիլմի սցենարի համար,
  • 1975 թվական, հոկտեմբերի 27, Պատվո նշանի շքանշան,
  • 1986 թվական, ԽՍՀՄ պետական մրցանակ Խրտվիլակ ֆիլմի սցենարի համար
  • 1995 թվական, մարտի 17, Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ արվեստում վաստակի համար
  • 2005 թվական, դեկտեմբերի 27, Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար շքանշան IV աստիճան ռուս գրականության զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի և երկարամյա ստեղծագործական գործունեության համար։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Գրականություն

խմբագրել
  • Железников, Владимир Карпович, Համառոտ գրական հանրագիտարան[1] Гл. ред. А. А. Сурков. — М. : Советская энциклопедия, 1962—1978
  • Мещерякова М. И. Железников Владимир Карпович // Русские детские писатели XX века: Биобиблиографический словарь. — М.: Флинта; Наука, 1997

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
  1. «Железников // Краткая литературная энциклопедия. Т. 2. — 1964 (текст)». feb-web.ru. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 7-ին.