Վիտոլդ Բորձիլովսկի

խորհրդային ռեժիսոր
(Վերահղված է Վիտոլդ Բորդզիլովսկիից)

Վիտոլդ Բորձիլովսկի (ռուս.՝ Вито́льд Я́нович Бордзило́вский, դեկտեմբերի 3 (16), 1916, Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն - ապրիլի 23, 1979(1979-04-23), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային ռեժիսոր-մուլտիպլիկատոր և նկարված մուլտֆիլմերի բեմադրող նկարիչ, նաև` մանկական դիաֆիլմերի նկարիչ։

Վիտոլդ Բորձիլովսկի
ռուս.՝ Вито́льд Я́нович Бордзило́вский
Ծնվել էդեկտեմբերի 3 (16), 1916
ԾննդավայրԹիֆլիս, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էապրիլի 23, 1979(1979-04-23) (62 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՎվեդենսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ
Մասնագիտությունմուլտիպլիկատոր, հեռուստատեսային պրոդյուսեր, կինոռեժիսոր և նկարիչ

Կենսագրություն խմբագրել

Ծագում է լեհական շլյախտայից։ Հայրը` Յան Բորդզիլովսկին, խորհրդային տարիներին բռնաճնշումների է ենթարկվել, մայրը Թերեզա Կաժինսկայան է։ Մայրական կողմից ազգակիցներն են Ալեքսանդրինսկի թատրոնի կոմպոզիտոր և կապելմեյստեր Վիկտոր Կաժինսկին և հայտնի լեհ գրող Թադեուշ Դոլենգա-Մոստովիչը։ Եղբայրը Օլեգ Բորդզիլովսկին է (1929-1998 թվական), նրա կինը Գալինա Ֆեոդորովան է (ծն. 1935 թվական). նրանք եղել են Րյազանի դրամատիկական թատրոնի առաջատար դերասաններ, նրանց դուստրը` Եվգենիա Բորդզիլովսկայան (ծն. 1961 թվական), թատրոնի և կինոյի ռուս դերասանուհի է[1]։

Սովորել է Ադրբեջանի գեղարվեստի ուսումնարանում, որն ավարտել է 1938 թվականին։ Ուսումից հետո աշխատել է որպես նկարիչ-ձևավորող։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին[2]։ Պատերազմից հետո ընդունվել է Մոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի համառուսական պետական ինստիտուտի գեղարվեստական ֆակուլտետ, որտեղ սովորել է 1948 թվականից մինչև 1954 թվականը։

«Սոյուզմուլտֆիլմ» կինոստուդիայում սկսել է աշխատել 1953 թվականին՝ սկզբում որպես բեմադրող-նկարիչ, իսկ 1962 թվականից Յուրի Պրիտկովի հետ` որպես ռեժիսոր։ 1965 թվականից ինքնուրույն ֆիլմեր է նկարահանել։ Աշխատել է նկարված մուլտիպլիկացիայում, նկարահանել է սյուժեներ «Ֆիտիլ» կինոամսագրի համար։ Նաև պատկերազարդել է դիաֆիլմեր։

Մահացել է 1979 թվականի ապրիլի 23-ին, 60 տարեկան հասակում։ Թաղված է Վվեդենսկոյե գերեզմանոցում[3]։

Մրցանակներ խմբագրել

Ֆիլմագրություն խմբագրել

Դիաֆիլմեր խմբագրել

  • Սելիկը, Յանոշը և նրա ընկերները (1955 թվական)
  • Ջուլհակ Գանեշան (1955 թվական)
  • Երաժիշտ Դամդինը (1956 թվական)
  • Հեքիաթ ձկնորսի և ձկան մասին (1956 թվական և 1969 թվական)
  • Մյունխաուզենի արկածները (1957 թվական)
  • Մյունխաուզենը վերևի կորիզի վրա (1958 թվական)
  • Սոսրուկո` քարի որդին (1958 թվական)
  • Ծանծաղուտ դաշտը (1962 թվական)
  • Հավամրգու մեղրը (1963 թվական)
  • Հրեղեն քուռկիկը (1966 թվական)
  • Կապիտան Վրունգելի արկածները (1967 թվական)
  • Թե ինչպես էր Ռոբին Հուդն աշխատում նավատերերի մոտ (1970 թվական)
  • Ասք անտեսանելի Կիտեժ կարկուտի մասին (1971 թվական)
  • Կեղտոտը (1972 թվական)
  • Երգ կարևոր Օլեգի մասին (1973 թվական)
  • Ոսկեգույն մազեր (1973 թվական)
  • Փայտե խաղաշրջանակը (1974 թվական)
  • Երեք նարինջ (1975 թվական)
  • Ասք փառավոր կազակ, Սիբիրի նվաճող Երմակ Տիմոֆեևիչի մասին (1976 թվականին)
  • Սամպո Լոպարյոնոկը (1977 թվական)
  • Անանսին և կախարդական շատրվանը (1978 թվական)
  • Բազմոցը (1979 թվական)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Евгения Бордзиловская: «У нас в роду было много известных людей»». Моя династия. 2017 թ․ հունվարի 3.
  2. Подвиг народа
  3. Артамонов М. Д. Московский Некрополь. — М.: Столица, 1995. — С. 181. — 432 с. — ISBN 5-7055-1162-0

Գրականություն խմբագրել

  • КИНО: Энциклопедический словарь, М. Советская энциклопедия, 1987, стр. 54.

Արտաքին հղումներ խմբագրել