Վիլյամ Հարվեյ (անգլ.՝ William Harvey, ապրիլի 1, 1578[1][2], Ֆոլկսթոուն, Անգլիայի թագավորություն[3][2] - հունիսի 3, 1657(1657-06-03)[1][4][5][…], Ռոեհեմպթոն, Անգլիայի թագավորություն), արյան շրջանառության ուսմունքի, գիտական ֆիզիոլոգիայի և սաղմնաբանության հիմնադիր։

Վիլյամ Հարվեյ
William Harvey
Ծնվել էապրիլի 1, 1578[1][2]
Ֆոլկսթոուն, Անգլիայի թագավորություն[3][2]
Մահացել էհունիսի 3, 1657(1657-06-03)[1][4][5][…] (79 տարեկան)
Ռոեհեմպթոն, Անգլիայի թագավորություն
Քաղաքացիություն Անգլիայի թագավորություն
ԴավանանքԱնգլիկան եկեղեցի
Մասնագիտությունկենսաբան, բժիշկ, անատոմ և ֆիզիոլոգ
Հաստատություն(ներ)Օքսֆորդի համալսարան
Գործունեության ոլորտբժշկություն, ֆիզիոլոգիա և Սաղմնաբանություն
Ալմա մատերՊադովայի համալսարան (ապրիլի 25, 1602), Գոնվիլ և Քիիզ քոլեջ (1597), The King's School Canterbury? և Barts and The London School of Medicine and Dentistry?
Տիրապետում է լեզուներինլատիներեն[1] և անգլերեն
Գիտական ղեկավարՀերոնիմուս Ֆաբրիցիուս
Հայտնի աշակերտներՖրենսիս Գլիսոն[6]
Ամուսին(ներ)Էլիզաբեթ Բրաուն
ՀայրԹոմաս Հարվի[5][2]
ՄայրJoan Halke?[5]
Ստորագրություն
Изображение автографа
 William Harvey Վիքիպահեստում

Հարվեյը կրթությունն ստացել է Քեմբրիջի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետում, աշխատել է Իտալիայի Պադուա քաղաքում, որի համալսարանում էլ ստացել է (1602 թվական) բժշկության դոկտորի դիպլոմ։ 1607 թվականին վերադարձել է Անգլիա և ընտրվել Թագավորական բժշկական խորհրդի անդամ։ Եղել է Սուրբ Բարդուղիմեոսի հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկ և վիրաբույժ։

Առաջինն է նկարագրել արյան շրջանառության մեծ և փոքր շրջանները։ Ուսումնասիրել է ողնաշարավոր և անողնաշարավոր կենդանիների սաղմնաբանության հարցերը։ Հանգել է այն եզրակացության, որ ձուն բոլոր կենդանիների զարգացման սկզբնաղբյուրն է, և որ նրանից են առաջանում ոչ միայն ձվածինները, այլև կենդանածինները՝ կաթնասուններն ու մարդը։

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Энгельгардт М. А. В. Гарвей, его жизнь и научная деятельность. - СПб., 1892. - (Серия «Жизнь замечательных людей», биографическая библиотека Ф. Павленкова, выпуск 32).
  • Яновская М. И. Вильям Гарвей (1578-1657). - М.։ Молодая гвардия, 1957. - 176 с. - 15 000 экз.
  • Епифанов Н. С. Уильям Гарвей. - Киров։ Вятка, 2002. - 288 с. - ISBN 5-85271-073-3
  • Schmitt C.B., Webster C. Harvey and M. A. Severino. A neglected medical relationship. // Bulletin of the History of Medicine. 1971 Jan-Feb; 45 (1)։49-75.
  • French R., William Harvey’s Natural Philosophy, Cambridge, Cambridge University Press, 1994,
  • Gregory, Andrew (2001). Harvey’s Heart, The Discovery of Blood Circulation. Cambridge, England։ Icon Books.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 314