Վիլյամ Հարվեյ (անգլ.՝ William Harvey, ապրիլի 1, 1578[1][2], Ֆոլկսթոուն, Անգլիայի թագավորություն[3][2] - հունիսի 3, 1657(1657-06-03)[1][4][5][…], Ռոեհեմպթոն, Անգլիայի թագավորություն), արյան շրջանառության ուսմունքի, գիտական ֆիզիոլոգիայի և սաղմնաբանության հիմնադիր։

Վիլյամ Հարվեյ
William Harvey
Ծնվել էապրիլի 1, 1578[1][2]
Ֆոլկսթոուն, Անգլիայի թագավորություն[3][2]
Մահացել էհունիսի 3, 1657(1657-06-03)[1][4][5][…] (79 տարեկան)
Ռոեհեմպթոն, Անգլիայի թագավորություն
Քաղաքացիություն Անգլիայի թագավորություն
ԴավանանքԱնգլիկան եկեղեցի
Մասնագիտությունկենսաբան, բժիշկ, անատոմ և ֆիզիոլոգ
Հաստատություն(ներ)Օքսֆորդի համալսարան
Գործունեության ոլորտբժշկություն, ֆիզիոլոգիա և Սաղմնաբանություն
Ալմա մատերՊադովայի համալսարան (ապրիլի 25, 1602), Գոնվիլ և Քիիզ քոլեջ (1597), The King's School Canterbury? և Barts and The London School of Medicine and Dentistry?
Տիրապետում է լեզուներինլատիներեն[1] և անգլերեն
Գիտական ղեկավարՀերոնիմուս Ֆաբրիցիուս
Հայտնի աշակերտներՖրենսիս Գլիսոն[6]
Ամուսին(ներ)Էլիզաբեթ Բրաուն
ՀայրԹոմաս Հարվի[5][2]
ՄայրJoan Halke?[5]
Ստորագրություն
Изображение автографа
 William Harvey Վիքիպահեստում

Հարվեյը կրթությունն ստացել է Քեմբրիջի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետում, աշխատել է Իտալիայի Պադուա քաղաքում, որի համալսարանում էլ ստացել է (1602 թվական) բժշկության դոկտորի դիպլոմ։ 1607 թվականին վերադարձել է Անգլիա և ընտրվել Թագավորական բժշկական խորհրդի անդամ։ Եղել է Սուրբ Բարդուղիմեոսի հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկ և վիրաբույժ։

Առաջինն է նկարագրել արյան շրջանառության մեծ և փոքր շրջանները։ Ուսումնասիրել է ողնաշարավոր և անողնաշարավոր կենդանիների սաղմնաբանության հարցերը։ Հանգել է այն եզրակացության, որ ձուն բոլոր կենդանիների զարգացման սկզբնաղբյուրն է, և որ նրանից են առաջանում ոչ միայն ձվածինները, այլև կենդանածինները՝ կաթնասուններն ու մարդը։

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Энгельгардт М. А. В. Гарвей, его жизнь и научная деятельность. - СПб., 1892. - (Серия «Жизнь замечательных людей», биографическая библиотека Ф. Павленкова, выпуск 32).
  • Яновская М. И. Вильям Гарвей (1578-1657). - М.։ Молодая гвардия, 1957. - 176 с. - 15 000 экз.
  • Епифанов Н. С. Уильям Гарвей. - Киров։ Вятка, 2002. - 288 с. - ISBN 5-85271-073-3
  • Schmitt C.B., Webster C. Harvey and M. A. Severino. A neglected medical relationship. // Bulletin of the History of Medicine. 1971 Jan-Feb; 45 (1)։49-75.
  • French R., William Harvey’s Natural Philosophy, Cambridge, Cambridge University Press, 1994,
  • Gregory, Andrew (2001). Harvey’s Heart, The Discovery of Blood Circulation. Cambridge, England։ Icon Books.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլյամ Հարվեյ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 314