Վիգեն Խեչումյան

հայ արձակագիր, թարգմանիչ

Վիգեն (Վիդոկ) Հայկի Խեչումյան (դեկտեմբերի 15, 1916(1916-12-15)[1][2], Երևան, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1][2] - ապրիլի 17, 1975(1975-04-17)[1][2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]), հայ արձակագիր, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1940 թվականից։

Վիգեն Խեչումյան
Ծնվել էդեկտեմբերի 15, 1916(1916-12-15)[1][2]
ԾննդավայրԵրևան, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Վախճանվել էապրիլի 17, 1975(1975-04-17)[1][2] (58 տարեկան)
Վախճանի վայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]
Մասնագիտությունգրող և թարգմանիչ
Ազգությունհայ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ (1940)[1]
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
ԱշխատավայրՄատենադարան[1] և Խորհրդային գրականություն[1]
Վիգեն Խեչումյան Վիքիդարանում
 Vigen Khechumyan Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Երևանում։ 1940 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը։ 1938-1940 թվականներին աշխատել է Երևանի Մատենադարանում։ 1940-1943 թվականներին ծառայել է խորհրդային բանակում, մասնակցել Հայրենական մեծ պատերազմին։ 1943-1956 թվականներին եղել է Մատենադարանի ձեռագրատան վարիչը։ Հետագայում աշխատել է «Սովետական գրականություն» ամսագրում որպես խմբագրի տեղակալ։ Նրա առաջին պատմվածքը տպագրվել է 1939 թվականին։ Ռուսերեն լույս է տեսել Խեչումյանի «Գիրք պանդխտության»-ը (Մոսկվա, 1958)[3]։ Խեչումյանի երկերի թվին են պատկանում «Չատու խանի պարտությունը», «Զվարթնոց», «Ծաղկողի որդին», «Մեզ մոտ հարավում», «Գիրք պանդխտության (պատմվածքներ)», «Գույներ և երանգներ» (ակնարկներ), «Շիկացած ավազի վրա» և այլ գործեր։ ԽՄԿԿ անդամ 1949 թվականից։ Մահացել է Երևանում 1975 թ. ապրիլի 17-ին։

 
Վիգեն Խեչումյանի հուշատախտակը Երևանում

Երկերի մատենագիտություն խմբագրել

Գիրք խմբագրել

  • Չատու խանի պարտությունը, Երևան, Հայպետհրատ, 1943, 24 էջ։
  • Զվարթնոց, Երևան, Հայպետհրատ, 1945, 184 էջ։
  • Ծաղկողի որդին, Երևան, Հայպետհրատ, 1945, 44 էջ։
  • Մեզ մոտ հարավում, Երևան, Հայպետհրատ, Երևան, 1955, 488 էջ։
  • Գիրք պանդխտության (պատմվածքներ), Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 288 էջ։
  • Գույներ և երանգներ, (ակնարկներ), Երևան, Հայպետհրատ, 1962, 288 էջ։
  • Շիկացած ավազի վրա, Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 13 էջ։
  • Գլուխգործոցը, Երևան, Հայպետհրատ, 1964, 24 էջ։
  • Գիրք լինելության. վիպասանություն առաջին, Երևան, «Հայաստան», 1966, 428 էջ։
  • Շիկացած ավազի վրա, Թեհրան, տպարան «Մոդեռն», 1966, 15 էջ։
  • Գիրք մաքառման, Երևան, «Հայաստան», 1968, 463 էջ։
  • Գիրք լինելության, Երևան, «Հայաստան», 1971, 432 էջ։
  • Գիրք գրոց, Երևան, «Սովետական գրող», 1978, 548 էջ։

Մամուլ խմբագրել

  • Նոր տարվա օրաբաց, «Գրական թերթ», 1967, № 1:

Թարգմանությունները (ռուսերենից) խմբագրել

  Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Ալեքսանդր Դունաևսկի, Գայի հետքերով (փաստագրական վիպակ), Երևան, «Հայաստան», 1967, 297 էջ։
  • Ծաղկուն ճամփա (մոլդովական պատմվածքների ժողովածու, որի միասը թարգմանել է Վ. Խեչումյանը), Երևան, «Հայաստան», 1971, 202 էջ։
  • Ալեքսանդր Դունաևսկի, Գայի հետքերով (փաստագրական վիպակ), Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 338 էջ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
  3. Հայկ Խաչատրյան (1986). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 229-230.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 47