Վահրամ Թերզիբաշյան

հայ գրականագետ
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թերզիբաշյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Վահրամ Վահանի Թերզիբաշյան (հունվարի 18, 1899(1899-01-18), Վան, Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն - մայիսի 16, 1964(1964-05-16), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ թատերագետ, գրականագետ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1962), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1939 թվականից։ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1961)։

Վահրամ Թերզիբաշյան
Ծնվել էհունվարի 18, 1899(1899-01-18)
ԾննդավայրՎան, Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն
Վախճանվել էմայիսի 16, 1964(1964-05-16) (65 տարեկան)
Վախճանի վայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունգրականագետ և թատերագետ
Քաղաքացիություն Օսմանյան կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունԵրամյան վարժարան և Ներսիսյան դպրոց (1916)
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների դոկտոր (1963)
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
ԱշխատավայրՄարտակոչ, Նոր ուղի, Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ, Արվեստի ինստիտուտ և Վրաստան
Պարգևներ
Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
Վահրամ Թերզիբաշյան Վիքիդարանում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում։ Նախնական կրթությունն ստացել է Վանի Երամյան վարժարանում։ 1916 թվականին ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը։ 1916-1918 թվականներին աշխատել է որպես գյուղական ուսուցիչ[1]։ 1927-1930 թվականներին աշխատել է «Մարտակոչ», «Պրոլետար» (Թիֆլիս) թերթերի և «Նոր ուղի» (Երևան) հանդեսի խմբագրություններում։ 1946-1949 թվականներին դասախոսել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում։ 1945 թվականին «Շեքսպիրը հայերեն» թեմայով ատենախոսություն է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ 1963 թվականին «Հայ դրամատուրգիայի պատմություն» ատենախոսություն դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։

Կատարել է թարգմանություններ ֆրանսերենից, անգլերենից, ռուսերենից։

Կյանքի վերջին տարիներին աշխատել է ՀԽՍՀ ԳԱ արվեստի ինստիտուտում։ Մահացել է Երևանում[2][3]։

Երկերի մատենագիտություն

խմբագրել
  • Գիր ու արվեստ, Լենինական, 1926, 104 էջ։
  • Պուշկին և Արևելք, Երևան, Պետհրատ, 1937, 66 էջ։
  • Էլ Վահիդի վերջին արկածը (պատմվածք), Երևան, Պետհրատ, 1938, 33 էջ։
  • Արազի, Երևան, Պետհրատ, 1940, 64 էջ։
  • Գեներալ-լեյտենանտ Վ. Գ. Մադաթով, Երևան, Հայպետհրատ, 1942, 22 էջ։
  • Մեր քաջ նախնիները, Երևան, Հայպետհրատ, 1943, 75 էջ։
  • Սովետական Միության հերոս գեներալ-մայոր Անդրանիկ Ղազարյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1944, 49 էջ։
  • Շեքսպիրը հայերեն, Երևան, Հայկական ՍՍՌ ԳԱ Հրատարակչություն, Երևան 1956, 135 էջ։
  • Հայ դրամատուրգիայի պատմություն, գիրք 1, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 486 էջ։
  • Ժասմեն, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 99 էջ։
  • Պետրոս Դուրյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 195 էջ։
  • Հայ դրամատուրգիայի պատմություն, գիրք 2, Երևան, Հայպետհրատ, 1964, 567 էջ[4]։

Մամուլ

խմբագրել

Թարգմանություններ

խմբագրել
  • Բելա Իլլեշ, Տիսան բոցերի մեջ, հատոր 1, Երևան, Պետհրատ, 1931, 276 էջ։
  • Բելա Իլլեշ, Տիսան բոցերի մեջ (վեպ), հատոր 2, Ե., Պետհրատ, 1934, 431 էջ։
  • Ալեքսեյ Տոլստոյ, Հացը, Պետհրատ, 1939[5],
  • Վ. Ռոկկ, Ինժեներ Սերգեն (պիես), Երևան, Հայպետհրատ, 1942, 99 էջ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Երեկոյան Երևան, 1964, թիվ 116։
  2. Հայկ Խաչատրյան (1981). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 151-152.
  3. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։.
  4. «Bibliothèque de l'Église apostolique arménienne - Paris - Թերզիբաշյան , Վահրամ». www.bibliotheque-eglise-armenienne.fr. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 6-ին.
  5. ԳԱԹ, Վահրամ Թերզիբաշյանի անձնական արխիվ
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վահրամ Թերզիբաշյան» հոդվածին։