Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Վակունիս (այլ կիրառումներ)
Վակունիս, գյուղ Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանում։ Տեղաբաշխված է հանրապետության հյուսիսարևմտյան հատվածում։ Բերձոր շրջկետնտրոնից գտնվում է 46 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից՝ 96 կմ հեռավորության վրա[2]։
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Վակունիս | ||
| Երկիր |  Արցախ | |
| Շրջան | Քաշաթաղ | |
| Համայնք | Վակունիս համայնք | |
| Մակերես | 15727,3 կմ² | |
| Բնակչություն | 68 մարդ | |
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական Եկեղեցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Խաչինտափ, Չորմանք և Շամք գյուղերի հետ միասին կազմում է Վակունիս համայնքը[2]։
Բչանիս անվանումով ընդգրկված է եղել Արևելյան Հայաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում[3]։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Համայնքը բարձր լեռնային է, ունի 15727,3 հա տարածք, որից 2466,3 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 12878,8 հա անտառային հողեր։ Վակունիս համայնքի սահմանային գոտով հոսում է Շալվա գետը։
Բնակավայրի տարածքում առկա են խմելու ջրի բազմաթիվ բնական աղբյուր-առվակներ։
Պատմություն խմբագրել
2020 թվականի Արցախյան երկրորդ պատերազմի հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է Ադրբեջանի հսկողության տակ[4]։
Բնակչություն խմբագրել
2015 թվականի Վակունիս համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 68 մարդ, կա 16 տնտեսություն։
Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը[5].
| Տարի | 2008 | 2009 | 2010 |
|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 55 | 40 | 44 |
Տնտեսություն խմբագրել
Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ՝ անասնապահությամբ և հողագործությամբ։
Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել
Համայնքի պատմամշակութային հուշարձաններն են՝ եկեղեցի (17-րդ դար), գյուղատեղի (միջնադար), գյուղատեղի «Աղջայազ» (միջնադար). խաչքար (15-16-րդ դարեր), 2 խաչքարեր (13-րդ դար), դամբարան (19-րդ դար), գերեզմանոց ձիատապաններով (19-րդ դարի կեսեր)։
Չոմարք գյուղի պատմամշակութային հուշարձաններն են` գերեզմանոց (XVII դ.), 2 տապանաքարեր (XVII դ.), խաչքար (X-IX դդ.):
Հասարարակական կառույցներ խմբագրել
2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր գյուղապետարան, հիմնական դպրոց, որտեղ սովորում էին 19 աշակերտներ[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 737
- ↑ «Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը». Ազատություն Ռադիոկայան. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10.
- ↑ «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների». Վերցված է 2021 Մայիսի 1-ին.