COVID-19 համավարակը Սլովակիայում

COVID-19 համաճարակը hաստատվել է Սլովակիայում 2020 թվականի մարտի 6-ին առաջին դեպքով։ Վարչապետ Պիտեր Պելլեգրինին հայտարարել է, որ 52-ամյա մի տղամարդ վարակված էր[1]։ Նա ոչ մի տեղ չէր ճանապարհորդել, բայց նրա որդին մեկնել էր Իտալիա՝ Վենետիկ, և ենթադրվում էր, որ նրա որդին անախտանիշ հիվանդ էր (առաջին մարդը, ով պետք է վարակվի), ինչը հետագայում հաստատվեց։ Հաջորդ օրը հաստատվել են երեք դրական դեպքեր, այդ թվում՝ 52-ամյա տղամարդու որդին և կինը[2]։ Հաջորդ օրերի ընթացքում COVID-19 դեպքերը 832 թեստավորվածներից 21-ն է եղել։ Այնուհետև վարչապետը և առողջապահության ժամանակավոր նախարար Պիտեր Պելեգրինին ընդունեցին Եվրոպայում այն ժամանակվա ամենալուրջ նախազգուշական միջոցները, այդ թվում՝ բոլոր անձնական միջազգային թռիչքների, երկաթուղային և ավտոբուսային տրանսպորտի արգելքը, սահմանային ստուգումները, պարտադիր 14-օրյա կարանտին բոլոր նրանց համար, ովքեր վերադառնում են արտասահմանից և հանրակրթական դպրոցների փակումը[3]։

COVID-19-ի բռնկումը՝ ըստ Սլովակիայի շրջանների
     0-99 cases     100-149 cases     150-199 cases     200-249 cases     250-299 cases     300-349 cases

Միջոցառումների ցանկ խմբագրել

Սլովակիայում առաջին հաստատված դեպքը եղել է 2020 թվականի մարտի 6-ին։ Ազգային կառավարությունը, մարզային կառավարությունները և քաղաքապետարանները պատրաստել են միջոցառումներ՝ կանխելու COVID-19–ի տարածումը։ Ձեռնարկված նշանակալի միջոցառումների ցանկը․

  • 2020 թվականի փետրվարի 28 - ուղևորների ջերմաստիճանի ստուգում Սլովակիա օդային ճանապարհով ժամանող բոլոր ուղևորների համար[4]
  • 2020 թվականի մարտի 7 - Հասարակական տրանսպորտային միջոցների սանիտարականացում Բրատիսլավայում[5]
  • 2020 թվականի մարտի 8 - Բրատիսլավայի շրջանում փակվեցին միջնակարգ դպրոցները[6]
  • 2020 թվականի մարտի 9 - փակվեցին տարրական դպրոցները Բրատիսլավայում և Տրնավայի ու Կոշիցեի շրջանի միջնակարգ դպրոցները[7]
  • 2020 թվականի մարտի 10 - դադարեցված են միջոցառումները[8]
  • 2020 թվականի մարտի 12 - հայտարարվել է արտակարգ իրավիճակ[9], բոլոր ժամանցի վայրերը փակվել են[10]
  • 2020 թվականի մարտի 13 - Պարտադիր 14-օրյա կարանտին արտասահմանից վերադառնալուն պես[11], սահմանային հսկողության վերսկսումը, միջազգային ուղևորափոխադրումները դադարեցվել են  
  • 2020 թվականի մարտի 15 - Առողջապահության ոլորտում հայտարարված արտակարգ իրավիճակներ[12], հասարակական տրանսպորտում և խանութներում պարտադիր դիմակների կրում[13]
  • 2020 թվականի մարտի 16 - փակվել են ոչ առաջին անհրաժեշտության խանութները[14]
  • 2020 թվականի մարտի 25 - դեմքի պարտադիր դիմակներ[15]
  • սկսած 2020 թվականիի ապրիլի 8-ից - Շարժման ազատության արգելք (բացառությամբ, ինչպիսիք են բիզնես գործունեությունը, անհրաժեշտ գնումներ կատարելը, սպորտային գործունեությունը)[16]
  • 2020 ապրիլի 14 - Շարժման արգելքի ավարտ[17]
  • 2020 թվականի ապրիլի 21 - Հայտարարվեց կարանտինային որոշակի պահանջների փորձնական քառամյա ծրագիր[18]
  • 2020 թվականի ապրիլի 22 - սկսվեց կարանտինային միջոցառումների առաջին փուլը։ Թույլատրված գործունեություններ. 300մ2 տարածքով խանութներ, բացօթյա ոչ կոնտակտային սպորտաձևեր, ավտոմեքենաների վաճառք (ինչպես նոր, այնպես էլ երկրորդ կարգի), բացօթյա շուկաներ[19]։
  • 2020 թվականի մայիսի 6 - սկսվեց կարանտինային միջոցառումների երկրորդ փուլը`նախատեսված ժամանակացույցի երրորդ փուլի հետ միասին։ Թույլատրված գործունեություններ. ոտնահարդարում և մատնահարդարում, բացօթյա զբոսաշրջություն, տաքսի ծառայություններ, սերվիս և հարսանիքներ, մերսումներ, թանգարաններ, պատկերասրահներ, գրադարաններ, ցուցասրահներ[20]։
  • 2020 թվականի մայիսի 20 - սկսվեց կարանտինային միջողառումների չորրորդ փուլը։ Խանութների ներսում մարդկանց համակենտրոնացումը աճել է 1 մարդ / 25 մ2-ից հասնելով 1 մարդ / 15 մ2։ Թատրոններն ու կինոթատրոնները բացվեցին, թույլատրվեցին ավելի քան 100 մասնակիցներ ունեցող միջոցառումներ։ Վերաբացվեցին առևտրի կենտրոնները։ Լողավազաններն ու մարզադահլիճները բացվում են մարզական ակումբների անդամների համար։ Ռեստորանի ինտերիերներն այժմ հասանելի են։ Դեմքի դիմակները այլևս պարտադիր չեն, երբ մարդկանց միջև հեռավորությունը առնվազն 5 մետր է։ Դպրոցներն ու մանկապարտեզները կբացվեն ավելի ուշ՝ 2020 թվականի հունիսի 1-ին։ Սլովակիայի բնակիչները այժմ կարող են անցնել սահմանները և չմնալ պետական կարանտինում, եթե նրանք վերադարձել են 24 ժամվա ընթացքում[21]։

Նախապատմություն խմբագրել

2020 թվականի հունվարի 12-ին Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) հաստատեց, որ նոր կորոնավիրուսը պատճառ է հանդիսացել Չինաստանի Հուբեյ նահանգի Ուուհան քաղաքում գտնվող մարդկանց կլաստերի մեջ գտնվող շնչառական հիվանդության համար, որը ԱՀԿ-ին զեկուցվել է 2019 թվականի դեկտեմբերի 31-ին[22]։

COVID-19-ի համար մահացության գործակիցը շատ ավելի ցածր է, քան 2003 թվականի SARS-ի գործակիցը[23][24] բայց փոխանցումը զգալիորեն ավելի մեծ է եղել՝ մեծ ընդհանուր մահացության դեպքերով[25]։

Ժամանակացույց խմբագրել


 
COVID-19 դեպքերը ըստ շրջանների ժամանակի ընթացքում

2020 թվականի մարտ խմբագրել

Մարտի 6

Մարտի 6-ին հաստատվել է Սլովակիայում առաջին կորոնավիրուսային դեպքը։ Դա 52-ամյա տղամարդ էր։ Այն փոխացվում էր մարդուց մարդ, քանի որ վերջին շրջանում վարակված անձը Սլովակիայից դուրս չէր եկել, բայց նրա որդին եղել էր Վենետիկում։ Հաջորդ օրը նրա որդու մոտ հաստատվեց կորոնավիրուսը, սակայն նախկինում որևէ ախտանիշ չէր ունեցել։ Վարակվածների թիվը այս օրը 1 էր։

Մարտի 7

Մարտի 7-ին 52-ամյա տղամարդու կնոջ ու որդու թեստը դրական արդյունք է ունեցել։ Այս օրվա ընթացքում վարակվածների թիվը 3 էր։

Մարտի 8

Սլովակիայի ներքին գործերի նախարարությունը հաստատեց ևս երկու դեպք։ Առաջին վարակված անձը ուսուցիչ էր Բրատիսլավայի Ռուժինով թաղամասի մանկական դպրոցում, իսկ մյուսը՝ հասարակական տրանսպորտի ավտոբուսի վարորդ Բրատիսլավայից։

Մարտի 9

Առաջին վարակված մարդու վիճակը վատթարանում էր, և նրան տեղափոխեցին վերակենդանացման բաժանմունք[26]։ Վարչապետ Պիտեր Պելեգրինին հաստատեց, որ Սլովակիայում կա ևս 2 կորոնավիրուսի դեպք։ Առաջին դեպքը U. S. Steel Košice ընկերության աշխատակից էր, իսկ երկրորդ դեպքն նրա կինն էր[27]։ Ասուլիսում Բրատիսլավայի քաղաքապետ Մատուշ Վալոն հայտարարեց, որ երեքշաբթի օրվանից ուժի մեջ կմտնի բոլոր ուսումնական հաստատությունները՝ մանկապարտեզներ, դպրոցներ, համալսարաններ, կփակվեն Բրատիսլավայում (քաղաք և շրջան) մինչև ուրբաթ։ Այնուհետև 2 շաբաթով (մինչև մարտի 27-ը) պարտադրվեց համապետական դպրոցական կարանտին։

Մարտի 11

Այդ օրը հաստատվել է կորոնավիրուսի ևս երեք դեպք՝ վարակվածների ընդհանուր թիվը հասցնելով 10-ի։ Վարչապետ Պիտեր Պելլեգրինին ասել է, որ այդ մարդիկ կապի մեջ են եղել վարակված սլովակ ընտանիքի հետ Ավստրիայի Կիթսի քաղաքում[28]։

Մարտի 12

Վարչապետը հաստատել է հիվանդների վեց նոր դեպք երկրի հակաճգնաժամային հավաքի ժամանակ, որը սկսվել է ժամը 11-ին։ Բոլոր դեպքերը եղել են Բրատիսլավայում, ինչը հաստատվում է ճգնաժամային հանդիպման դեբյուտով[29]։ Այդ օրը ավելի ուշ հաստատվեց ևս հինգ դեպք՝ COVID-19 դեպքերի թիվը հասցնելով 21-ի, ինչը հիմնականում տարածվել է երկրի արևմտյան շրջանում[30]։ Առավոտյան 7-ին (ԿԵԺ) սկսվել է սահմանային վերահսկողությունը Ավստրիայի, Հունգարիայի և Չեխիայի հետ սահմաններին։ Ոչ մի ճանապարհորդ առանց Սլովակիայի մշտական բնակության կամ աշխատանքի փաստաթղթի չի թույլատրվել անցնել սահմանը։ Վարչապետ Պիտեր Պելլեգրինիի խոսքով՝ «այն ամենը, ինչ կենսական նշանակություն չունի, կփակվի 14 օրով»՝ վիրուսի տարածումը սահմանափակելու համար[31]։ Ռուժինովի համալսարանական հիվանդանոցի 20 բուժաշխատողներ կարանտինացվել են հիվանդանոցի տնօրենի կողմից Մայամիից ժամանող դրական ախտորոշված հիվանդի ոչ ճիշտ, արտոնյալ ընդունելությունից հետո (դեպք 11)։

Մարտի 13

 
Մարտի 13-ին Սլովակիայի սահմանը հատելու սպասող մեքենաների և բեռնատարների հերթ

Բոլոր երեք միջազգային օդանավակայանները (Բրատիսլավա, Կոշիցե, Պոպրադ-Թաթրի) փակվել էին առավոտյան 7-ից`միջազգային ուղևորատար թռիչքների համար[31]։ 9 մարդու թեստ դրական է եղել։ Նույն օրը ավելի ուշ, ևս 2 մարդու թեստ դրական է եղել՝ կորոնավիրուսային դեպքերի թիվը հասցնելով 32-ի։ IIHF-ը չեղյալ հայտարարեց Սպիշսկա Նովա Վեսում կայանելիք աշխարհի մինչև 18 տարեկանների առաջնության I դիվիզիոնի A խումբը (ապրիլի 13-19)[32]։

Մարտի 14

Տասներկու մարդու թեստ եղել է դրական՝ ընդհանուր առմամբ դառնալով կորոնավիրուսի 44 դեպք[33]։

Մարտի 15

Տասը հոգի թեստավորվեց դրական։ Նույն օրը՝ ավելի ուշ, ևս 7 մարդ դրական թեստավորվեց՝ կորոնավիրուսային դեպքերի թիվը հասցնելով 61-ի։ Սլովակիան պաշտոնապես հայտարարեց արտակարգ դրություն։

Մարտի 16

 
Մարտի 16-ին Բրատիսլավայում մարդիկ դիմակներ են կրում

Երկու հոգու թեստ դրական էր եկել։ Ավելի ուշ այդ օրը ևս 9 մարդ է թեստավորվել դրական՝ դառնալ կորոնավիրուսի դեպքերը 72[34]։ Արտակարգ իրավիճակների բաժնի 27 բուժաշխատողներ «Կրեմարե» հիվանդանոցում մեկուսացվել են այն բանից հետո, ինչ իրենց ընկեր վիրաբույժը արտասահմանից գալուց հետո թեստավորվել է դրական[35]։

Մարտի 17

Քսանհինգ մարդ դրական թեստավորվեց՝ դեպքերի թիվը հասցնելով 97-ի 1913 թեստավորվածներից։ Առողջապահական քաղաքականության ինստիտուտը ակնկալում էր, որ վարակվածների թիվը կհասնի երկրի բնակչության 10%-ի։ Դա տեղի կունենար համաճարակի սկսվելուց մոտ 110 օր հետո[36]։

 
2020 թվականի մարտի 18-ին Սլովակիայի համայնքներում 105 դեպքերի բաշխումը

Մարտի 18

 
Սլովակիան աշխարհում առաջին երկրներից էր (և երկրորդը Եվրոպայում, Չեխիայից հետո), որը դիմակների կրելը պարտադիր դարձրեց հանրության մեջ:[37]

Ութ հոգու թեստի արդյունքը դրական է եղել, դեպքերի թիվը անցավ 100-ը, իսկ դեպքերի ընդհանուր թիվը 105-ն էր։ Այս օրը վարչապետ Պիտեր Պելլեգրինին հայտարարեց առաջին մահվան մասին՝ 84-ամյա կին։ Անհայտ մնաց՝ նա մահացել էր կորոնավիրուսի պատճառով, թե ոչ, քանի որ նա մի շարք այլ առողջական խնդիրներ ուներ[38]։ Ավելի ուշ Պելեգրինին հայտարարեց, որ մեծ հավանականությամբ սրտի ինֆակտը մահվան պատճառ է հանդիսացել[39]։ 105 դեպքից միայն 35-ը (34%) հոսպիտալացվել են։ Երկու անգամ շատ՝ 70-ը (66%) տնային կարանտինում են[40]։ Նույնիսկ վարակի համար հիվանդասենյակները բավարար չէին, քանի որ նրանց մահճակալների քանակը նվազել էր։ Երկրորդ խոշոր և նաև միջազգային երկաթուղային կայարանը Բրատիսլավայում`Պետրիկալայում դադարեցվել են բոլոր ուղևորափոխադրումները, ինչպես նաև փակվել է Պանինչսկի և Կոպչյանսկայի փողոցները միացնող անցուղին[41]։

Մարտի 19

Այս օրը գրանցվել է վարակի 19 նոր դեպքեր։ Նրանցից առնվազն 5-ը գտնվում էին տնային մեկուսացման մեջ (հիմնականում Բրատիսլավայում ախտորոշված դեպքեր), մնացած 14 դեպքերը հոսպիտալացվել են։ Տնային բուժման քանակը հասցնելով 60%-ի և հոսպիտալացվածների՝ 40% -ի։ Քանի որ նախորդ օրը մահացած կնոջ դիահերձումը որոշեց, որ ինսուլտը մահվան հավանական պատճառն է, նա հիվանդների ընդհանուր թվից հանվել է[42]։

Մարտի 20

Տասնչորս մարդ թեստավորվել էր դրական՝ դարձնելով դեպքերի քանակը 137[33]։ Հոսպիտալացման առումով ընդհանուր թիվը աճել է մինչև 60 դեպք (43%)։ Մնացած դեպքերը գտնվում են տան մեկուսացման պայմաններում։ Տարածման առումով 3 դեպքեր են հայտնաբերվել Ավստրիայից վերադառնալիս (Գաբչիկովոյում մեկուսացված բոլոր 3-ը), մեկը՝ Փարիզից վերադառնալիս, մեկը կապի մեջ է եղել Ավստրիայից մեկի հետ։ 7 հիվանդներ, ովքեր ունեցել են նոր կորոնավիրուս, ազատվել են հիվանդանոցից[43]։

Սլովակիայի ֆուտբոլի բարձրագույն լիգայի բոլոր խաղերը հետաձգվում էր մինչև մայիս[44]։ Սլովնավթը թոքերի 6 ռեսպիրատոր է նվիրել Բրատիսլավայի համալսարանական հիվանդանոցին[45]։ Կրամիրի ինֆեկցիոն հիվանդանոցը սովորական մուտքի դիմաց վրան տեղադրեց ջերմաչափման և թեստավորման համար[46]։ Ուշ երեկոյան 198 ուղևոր ունեցող առաջին ինքնաթիռը ժամանեց, որը բերեց սլովակներին, ովքեր ցանկանում էին արտասահմանից տուն վերադառնալ։ Ինքնաթիռը եկել էր Միացյալ Թագավորությունից, բոլոր ուղևորները թեստավորվել են և անցել պարտադիր կարանտինի Գաբչիկովոյի կենտրոնում[47]։

Մարտի 21

Քառասուն մեկ մարդ դրական փորձարկեց ՝ դեպքերի թիվը հասցնելով 179-ի։ Դա ամենաբարձր աճն էր տարածման սկզբից ի վեր։ Այդ օրը անցկացվել է 399 թեստ, ընդհանուր թեստավորվածները 3257-ն է, ինչը, ըստ շատ մասնագետների, շատ քիչ է։ Նաև մնում է ընդամենը 3000 թեստ, որոնք հազիվ թե 10 օր բավարեր։ «Kardiocentrum Nitra» հիվանդանոցը այս օրը փակվեց, և անձնակազմը մեկուսացվեց կորոնավիրուս ունենալու մեջ կասկածվող հիվանդի ընդունելությունից հետո[48]։ Նաև Նիտրայում հիվանդանոցի տարածքում ստեղծվեց երկրորդ վրան՝ որպես ժամանակավոր ինֆեկցիոն տրիաժային կենտրոն ծառայելու համար[49]։ Սլովակիայի բջջային օպերատորները իրենց հաճախորդներին օգնելու համար մտցվեցին տարբեր առաջարկներ և փաթեթներ՝ սկսած անվճար զանգերից մինչև առողջապահական ծառայության համարներ, տվյալների փաթեթների արագության և ծավալների մեծացում, ինչպես նաև զվարճանքի ալիքներ, հիմնականում երեխաների համար[50]։ Բանկերը հայտարարեցին, որ հաճախորդներին թույլ կտան հետաձգել իրենց ամսական ապառիկների և վարկերի վճարումը[51]։

Մարտի 22

Յոթ մարդու թես դրական էր։ 235 թեստը բացասական էր։ Ընդհանուր թեստերը՝ 3499։ Յոթ դեպքերից 6-ը հոսպիտալացվել են. 2-ական Բրատիսլավայի, Նիտրայի և Մարտինի հիվանդանոցներից յուրաքանչյուրում։ Մեկ մարդ կարանտինում էր Գաբչիկովոյի կարանտինային կենտրոնում[52]։ Բրատիսլավայի Ռուչինովի համալսարանական հիվանդանոցի ամբողջ գինեկոլոգիական բաժանմունքը այսօր փակվեց, այն բանից հետո, երբ հայտնաբերվեց, որ վերջերս բժիշկ է վերադարձել արտասահմանից[53]։ Արյան պաշարները և արյան նվիրատվությունները նվազում էին[54]։ Մեծ Բրիտանիայից սլովակների հետ ավտոբուսները ժամանել են Բարդեյովի կարանտինային կենտրոն[55]։

Մարտի 23

Նոր վարչապետ Իգոր Մատովիչը հայտարարել է, որ ցանկանում է ամեն օր 3000 հոգու թեստավորել[55]։

Մարտի 24

Նախորդ օրվա դեպքերի թիվը սկսում է թարմացվել հաջորդ օրվա առավոտյան[55]։

Մարտի 26

Առաջին 2 մարդիկ պաշտոնապես ապաքինված է[55]։

Մարտի 30

Նախորդ օրը ևս քսաներկու մարդ թեստավորվեց դրական։ Ընդհանուր թեստերը՝ 7441: Արյան նվիրատվությունն արագորեն նվազում է։ Առողջապահության նոր նախարար Մարեկ Քրաջին խնդրել է բոլոր մարդկանց հնարավորության դեպքում արյուն նվիրաբերել[55]։ 60-ամյա տղամարդը մահացել է հիվանդանոցից ազատվելուց մի քանի ժամ անց, որտեղ նրան բուժել են թոքային բաժանմունքում և դրական արդյունքով թեստավորվել է COVID-19- ի համար[56]։ Մահվան պատճառը դեռ չի հաստատվել։

2020 թվականի ապրիլ խմբագրել

Ապրիլի 6

Նախորդ օրը դրական թեստավորված մարդկանցից 34-ը հայտնաբերվել էին սահմաններին գտնվող մեքենայի ուղեկցորդների մեջից։ Նրանք տուն էին գալիս Ավստրիայից[55]։

Ապրիլի 7

Նախորդ օրը դրական թեստավորված մարդկանց թվում 24-ը պետական կարանտինում էին՝ արտասահմանից վերադառնալու պատճառով։ Մարտի 30-ին մահացած 60-ամյա տղամարդու մահվան պատճառը հաստատվել է, որ COVID-19-ի պատճառով է[55]։

Ապրիլի 8

Նախորդ օրը դրական թեստավորված մարդիկ՝ թվով 31-ը, գտնվել են մեկուսացված գնչուական համայնքներում (Ժեհրա, Կրոմպաչի և Բրիստրանի)[55]։

Ապրիլի 13

Նախորդ օրը բուժվել էր 84 մարդ։ Այս հանկարծակի թռիչքը պայմանավորված է այն դեպքերով, ովքեր տանը ապաքինվել են՝ առանց հոսպիտացվելու անհրաժեշտության[55]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Coronavirus confirmed in Slovakia». spectator.sme.sk. 2020 թ․ մարտի 6. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 6-ին.
  2. «Three coronavirus cases confirmed in Slovakia». spectator.sme.sk. 2020 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 11-ին.
  3. «COVID-19: Ústredný krízový štáb zavádza ďalšie opatrenia, zatvoria sa školy i letiská, karanténa platí pre všetkých, ktorí sa vrátia zo zahraničia». uvzsr.sk. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 18-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  4. «COVID-19: Current preventive measures at the airport». bts.aero (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  5. «Hĺbková dezinfekcia vozidiel MHD». facebook.com (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 7-ին.
  6. «V Bratislavskom kraji zavrú pre hrozbu koronavírusu viac ako 50 škôl». dennikn.sk (սլովակերեն). 2020 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 8-ին.
  7. «V Bratislave zatvárajú všetky základné a materské školy, Košický a Trnavský kraj stredné školy». dennikn.sk (սլովակերեն). 2020 թ․ մարտի 9. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 9-ին.
  8. «Informácia k zákazu organizovať a usporadúvať hromadné podujatia, športovej, kultúrnej, spoločenskej či inej povahy». uvzsr.sk (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  9. «Emergency situation applies from Thursday morning». spectator.sme.sk (անգլերեն). 2020 թ․ մարտի 11. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 11-ին.
  10. «Opatrenie Úradu verejného zdravotníctva Slovenskej republiky pri ohrození verejného zdravia» (PDF). uvzsr.sk (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  11. «Opatrenia Ústredného krízového štábu SR v súvislosti s ochorením COVID-19». uvzsr.sk (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 13-ին.
  12. «Vláda vyhlásila pre štátne nemocnice núdzový stav». vlada.gov.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  13. «Slovensko pritvrdilo v boji s vírusom. Nosenie rúšok je povinné». spravy.pravda.sk (սլովակերեն). 2020 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  14. «Opatrenie ÚVZ SR, ktorým sa s účinnosťou od 16.03.2020 uzatvárajú všetky maloobchodné prevádzky a všetky prevádzky poskytujúce služby, okrem prevádzok uvedených v opatrení a nariadení izolácie skupín osôb». uvzsr.sk (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  15. «Opatrenie Úradu verejného zdravotníctva Slovenskej republiky pri ohrození verejného zdravia» (PDF). uvzsr.sk (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 24-ին.
  16. «Vláda schválila zákaz vychádzania počas Veľkej Noci». sme.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 6-ին.
  17. «Vláda schválila zákaz vychádzania cez Veľkú noc, zakázala aj zhromažďovanie ľudí, ktorí nežijú v jednej domácnosti». dennikn.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 6-ին.
  18. By U.S. Embassy Bratislava (2020 թ․ ապրիլի 22). «Health Alert: Tentative Easing of Quarantine Regulations Announced | U.S. Embassy in Slovakia». Sk.usembassy.gov. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 9-ին.
  19. «Uvoľňovanie opatrení: Od stredy sa otvoria maloobchodné prevádzky a služby». pravda.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 20-ին.
  20. Cehláriková, Alena (2020 թ․ մայիսի 4). «Slovensko vstúpi rovno do tretej fázy uvoľňovania opatrení». Bratislavskykraj.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 20-ին.
  21. a.s, Petit Press. «Rúška už nebudú povinné všade, povolia cesty do zahraničia na krátky čas». domov.sme.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 20-ին.
  22. Elsevier. «Novel Coronavirus Information Center». Elsevier Connect. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  23. «Crunching the numbers for coronavirus». Imperial News. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  24. «High consequence infectious diseases (HCID); Guidance and information about high consequence infectious diseases and their management in England». GOV.UK (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 17-ին.
  25. «World Federation Of Societies of Anaesthesiologists – Coronavirus». www.wfsahq.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  26. «Slovensko má tri prípady koronavírusu, identifikovali aj pacienta 0». domov.sme.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  27. «Premiér potvrdil nové prípady nákazy v Martine a v Košiciach». TA3.com (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  28. «Three new cases of coronavirus confirmed in Slovakia». spectator.sme.sk (անգլերեն). 2020 թ․ մարտի 11. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  29. «Six new coronavirus cases confirmed in Slovakia». spectator.sme.sk. 2020 թ․ մարտի 12. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  30. «Pribudlo ďalších päť prípadov nákazy koronavírusom v rôznych oblastiach Slovenska» (սլովակերեն). dennikn.sk. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  31. 31,0 31,1 «Pribudli 11 nakazení, štát od pondelka zatvára všetky školy. Zavrú sa plavárne, obmedzia obchodné centrá». dennikn.sk. 2020 թ․ մարտի 12. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  32. «IIHF cancels U18 Worlds». IIHF.com. IIHF. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  33. 33,0 33,1 a.s, The Slovak Spectator (2020 թ․ մարտի 14). «Slovakia has 12 new coronavirus cases». spectator.sme.sk (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
  34. a.s, The Slovak Spectator (2020 թ․ մարտի 16). «Number of coronavirus cases increases, measures updated». spectator.sme.sk (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 17-ին.
  35. «Ďalších 27 zdravotníkov je v karanténe. Lekár na Kramároch má koronavírus, predtým operoval pacienta». DenikN. 2020 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  36. «Ministerstvo zdravotníctva Slovenskej republiky». health.gov.sk. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.
  37. «Lessons From Slovakia—Where Leaders Wear Masks». The Atlantic. 2020 թ․ մայիսի 13.
  38. REFRESHER. «Na Slovensku je prvé úmrtie spojené s koronavírusom. Pacientka však trpela aj ďalšími vážnymi chorobami». refresher.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.
  39. Global24 s.r.o. (2020 թ․ մարտի 19). «Seniorka s koronavírusom mala zomrieť na infarkt, pribudli ale ďalšie prípady». Dnes24.sk. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 3-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  40. SME. «S Covid-19 je hospitalizovaných 35 ľudí. Kapacity infektológií stačiť nebudú». sme.sk (սլովակերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 19-ին.
  41. «Petržalka railway station canceled passenger transport». SME. 2020 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  42. s.r.o, Global24. «Seniorka s koronavírusom mala zomrieť na infarkt, pribudli ale ďalšie prípady». Dnes24.sk. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 19-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  43. «Seven Slovaks Who Had COVID-19 Now Released from Hospital». tasr.sk. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 20-ին.
  44. «Fortuna liga sa bude hrať najskôr až v máji, nevylučujú ani jej predčasné ukončenie». SME.sk. SME. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  45. «Univerzitná nemocnica má šesť nových pľúcnych ventilátorov». SME. 2020 թ․ մարտի 20. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  46. «Na Kramároch zriadili kontajnerové triedenie pacientov». SME. 2020 թ․ մարտի 20. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  47. «V Bratislave pristálo lietadlo s prvými Slovákmi, budú ich testovať». 2020 թ․ մարտի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  48. «Nitrianske kardiocentrum otvoria dnes popoludní, pacient nemá koronavírus». SME. 2020 թ․ մարտի 21.
  49. «V areáli nitrianskej nemocnice postavili druhý stan. Slúži pre infekčnú kliniku». SME. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  50. «Slovenskí operátori pomáhajú svojim zákazníkom, aj tým biznisovým». TechBox. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 21-ին.
  51. «New cases reported and strict measures in place». 2020 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 22-ին.
  52. «Slovakia has seven new coronavirus cases». 2020 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 22-ին.
  53. «Obrovská nezodpovednosť! Gynekológ z nemocnice v Ružinove zatajil cestovateľskú anamnézu, zatvorili celé oddelenie». 2020 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 22-ին.
  54. «Počet darcov krvi sa kriticky znížil». 2020 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 22-ին.
  55. 55,0 55,1 55,2 55,3 55,4 55,5 55,6 55,7 55,8 «Koronavírus ONLINE: Hlásia ďalšiu obeť, pribudlo 72 nakazených». 2020 թ․ ապրիլի 19. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  56. «KORONAVÍRUS Po prepustení z bojnickej nemocnice zomrel pacient pozitívne testovaný na COVID-19». Topky.sk. 2020 թ․ մարտի 30. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 3-ին.