2022
տարեթիվ
| Տարիներ |
|---|
| 2018 · 2019 · 2020 · 2021 — 2022 — 2023 · 2024 · 2025 · 2026 |
| Տասնամյակներ |
| 2000‑ականներ · 2010‑ականներ — 2020‑ականներ — 2030‑ականներ · 2040‑ականներ |
| Դարեր |
| 20-րդ դար — 21-րդ դար — 22-րդ դար |
| Գրիգորյան օրացույց | 2022 MMXXII |
| Հուլյան օրացույց | 2021—2022 (հունվարի 14 -ից) |
| Հուլյան օրացույց բյուզանդական շրջան |
7530—7531 (սեպտեմբերի 14-ից) |
| Հռոմի հիմնադրումից սկսած | 2774—2775 (մայիսի 4-ից) |
| Հայկյան տոմար | 4514—4515 (օգոստոսի 11-ից) ՏՇԺԴ—ՏՇԺԵ |
| Հրեական օրացույց |
5782—5783 ה'תשפ"ב — ה'תשפ"ג |
| Իսլամական օրացույց | 1443—1444 |
| Չինական օրացույց | 4718—4719 辛丑 — 壬寅 սպիտակ ցուլ — սև վագր |
| Եթովպական օրացույց | 2014—2015 |
| Հին հնդկական օրացույց | |
| - Վիկրամ սամվատ | 2078—2079 |
| - Շակա սամվատ | 1944—1945 |
| - Կալի յուգա | 5123—5124 |
| Իրանական օրացույց | 1400—1401 |
| Բուդդայական օրացույց | 2565 |
2022 թվական, ոչ նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է ուրբաթ օրը։ Սա մեր թվարկության 2022 թվականն է, XXI դարի 22-րդ տարին։
Իրադարձություններ խմբագրել
Հունվար խմբագրել
- Հունվարի 2 — Ղազախստանում բողոքի ցույցերի մեկնարկը։
- Հունվարի 23 — ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը հրաժարական է տալիս[1]։
Փետրվար խմբագրել
- Փետրվարի 4-20 — Չինաստանի մայրաքաղաք Պեկինում մեկնարկում են ձմեռային 24-րդ Օլիմպիական խաղերը[2][3]։
- Փետրվարի 21 — Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հրամանագիր է ստորագրում Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետությունը և Դոնեցկի Ժողովրդական Հանրապետությունը Ուկրաինայից անկախ հռչակելու մասին և սկսում է զորքեր տեղափոխել տարածաշրջան[4][5]։
- Փետրվարի 24 — Ռուս-ուկրաինական ճգնաժամի շրջանակներում Ռուսաստանը սկսում է լայնածավալ ներխուժում Ուկրաինա[6]։
Մարտ խմբագրել
- Մարտի 8 — Ռուսաստանի Ուկրաինա ներխուժման արդյունքում ՄաքԴոնալդսը դադարեցնում է իր գործունեությունը Ռուսաստանում։
- Մարտի 13 — Վահագն Խաչատուրյանը դառնում է Հայաստանի նախագահ։
Ապրիլ խմբագրել
- Ապրիլի 24
- Հայաստանում բողոքի ցույցեր են սկսվում Ղարաբաղի հարցում զիջումների դեմ[7]։
- Էմանուել Մակրոնը հաղթում է Ֆրանսիայի նախագահական ընտրություններում։
Հուլիս խմբագրել
- Հուլիսի 7 — Բորիս Ջոնսոնը հրաժարական է տալիս Միացյալ Թագավորության վարչապետի պաշտոնից։
- Հուլիսի 8 — սպանվում է Ճապոնիայի նախկին վարչապետ Շինզո Աբեն։
Օգոստոս խմբագրել
- Օգոստոսի 14 — «Սուրմալու» առևտրային կենտրոնում գործող հրավառություն նյութերի պահեստում հրդեհ է բռնկվում, որը հանգեցնում է խոշոր պայթյունի։ Պայթյունի հետևանքով զոհվում է առնվազն 16 մարդ և վիրավորվում ավելի քան 60 հոգի։
- Օգոստոսի 17-18 — «Սուրմալու» առևտրային կենտրոնում պայթյունի պատճառով Հայաստանում և Արցախում հայտարարվում է երկօրյա սուգ։
Սեպտեմբեր խմբագրել
- Սեպտեմբերի 8 — Մահացել է Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթ II-ը։ Թագուհու մահից հետո նրա որդին՝ Չարլզը, դարձավ Միացյալ Թագավորության և Ազգերի Համագործակցության նոր թագավորը։
- Սեպտեմբերի 13 — Ադրբեջանը սկսում է ռազմական բախումներ Հայաստանի արևելյան սահմանների նկատմամբ։
- Սեպտեմբերի 16 — Իրանում բողոքի ցույցեր են բռնկվել այն բանից հետո, երբ Մահսա Ամինին մահացավ երկրի «բարոյականության ոստիկանության» կալանքի տակ։
- Սեպտեմբերի 30 — Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ստորագրել է Դոնեցկի, Լուգանսկի, Խերսոնի և Զապորոժժիայի օկուպացված շրջանները Ռուսաստանի Դաշնության կազմ կլանելու մասին պայմանագրերը։
Հոկտեմբեր խմբագրել
- Հոկտեմբերի 8 — Պայթյուն է տեղի ունեցել Ղրիմի կամրջի վրա, որը կապում է Ղրիմը և Ռուսաստանը, որի հետևանքով երեք մարդ է զոհվել և մասնակի փլուզվել է Ղրիմի թերակղզու և Ռուսաստանի մայրցամաքային միակ ճանապարհային կամրջի մասնակի փլուզումը։
- Հոկտեմբերի 10 — Զանգվածային հրթիռային հարվածներ Ուկրաինայի խոշորագույն քաղաքների քաղաքացիական ենթակառուցվածքներին։
- Հոկտեմբերի 25 — Լիզ Թրասը 45 օր հետո հրաժարական է տալիս Միացյալ Թագավորության վարչապետի պաշտոնից՝ դարձնելով նրան երկրի պատմության ամենակարճ վարչապետը։ Նրան փոխարինում է Ռիշի Սունակը։
- Հոկտեմբերի 29 — Ավելի քան 158 մարդ է զոհվել և 197 մարդ է վիրավորվել Հելոուինի տոնակատարության ժամանակ առաջացած հրմշտոցի հետևանքով Սեուլում, Հարավային Կորեա։
Նոյեմբեր խմբագրել
- Նոյեմբերի 15 — Ծնվել է Երկրի խորհրդանշական ութ միլիարդերորդ բնակիչը։
- Նոյեմբերի 20-դեկտեմբերի 18 — Միջին Արևելքի Կատարում մեկնարկում է ֆուտբոլի աշխարհի 22-րդ առաջնությունը[8][9][10]։
Մահեր խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Արմեն Սարգսյանի հրաժարականը և պաշտոնավարման չորս տարիները». Ազատություն ռադիոկայան. 2022 թ․ հունվարի 24. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 24-ին.
- ↑ «Բեյջինը ընտրվել է Ձմեռային Օլիմպիական խաղեր 2022-ի անցկացման մայրաքաղաք». Բի-բի-սի լրատվական. 2015 թ․ հուլիսի 31. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 31-ին.
- ↑ «Պեկինը՝ 2022 թ. ձմեռային օլիմպիական մայրաքաղաք | NEWS.am Sport - Ամենը՝ սպորտի մասին». sport.news.am. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 27-ին.
- ↑ «UK says: The Russian invasion of Ukraine has begun». Al Arabiya English (անգլերեն). 2022 թ․ փետրվարի 22. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 22-ին.
- ↑ Taylor, Chloe (2022 թ․ փետրվարի 22). «'Invasion of Ukraine has begun,' UK minister says, as Putin orders troops into breakaway regions». CNBC (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 22-ին.
- ↑ «Russia's invasion of Ukraine». The Economist. 2022 թ․ փետրվարի 26.
- ↑ Armine. ««Զարթնիր լաո» երգով «Դիմադրության» շարժման երթը Իջևանից հասավ Ծովագյուղ». yerevan.today. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 30-ին.
- ↑ «ՖԻՖԱ-ն զղջում է, որ 2022-ի աշխարհի առաջնության անցկացումը տվել է Կատարին | NEWS.am Sport - Ամենը՝ սպորտի մասին». sport.news.am. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 27-ին.
- ↑ «ՖԻՖԱ-ի նախագահ. Աշխարհի 2022-ի առաջնությունը կանցկացվի ձմռանը | NEWS.am Sport - Ամենը՝ սպորտի մասին». sport.news.am. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 27-ին.
- ↑ «Անգլիան պատրաստ է ընդունել 2018 կամ 2022 թվականի Աշխարհի առաջնությունը». hraparak.am. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 27-ին.