Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն

Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն;
Տեսակ	university network?
Երկիր	Կանադա
Հապավում	AUF
Հիմնադրված	սեպտեմբերի 13, 1961
Գլխադասային գրասենյակ	Մոնրեալ
Տարածաշրջան	Ֆրանկոֆոնիա
Ղեկավար	Jean-Paul de Gaudemar?
Կայք	auf.org(ֆր.)

Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն (ֆր՝. Agence universitaire de la Francophonie - AUF), բարձրագույն ուսումնական և գիտահետազոտական հաստատությունների համաշխարհային ցանց, որոնք մասամբ կամ ամբողջովին ֆրանկոֆոն են։ 2017 թվականին այս գործակալությունն ուներ 845 անդամներ աշխարհի 111 երկրներում և համարվում էր մեկ ընդհանուր լեզվի վրա հիմնված համալսարանական ամենաընդարձակ ընկերակցությունն աշխարհում^[1]^[2]։ Կազմակերպության գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Կանադայում՝ Մոնրեալի համալսարանի կամպուսում (համալսարանական ավանում)։ 2015 թվականի դեկտեմբերի 8-ից ի վեր գործակալության տնօրենը Ժան-Պոլ դը Գոդմարն է^[3]։

AUF-ի գործունեության ոլորտում ընդգրկված է համալսարանական թվայնացված կամպուսների ստեղծումը, հնարավորին չափ մեծ թվով ֆրանսախոս (հատկապես՝ աֆրիկյան) կամպուսների տեղեկատվական կենտրոններ մուտք գործելու հնարավորության ապահովումը։ Գործակալությունն աշխատում է նաև ֆրանկոֆոն համալսարանների շրջանում ուսանողների ու գիտահետազոտական աշխատանքներ կատարողների տեղաշարժը հնարավորինս դյուրացնելու, հեշտացնելու ուղղությամբ։

Պատմություն խմբագրել

1961 թվականին ստեղծվել է Association des universités partiellement ou entièrement de langue française » (AUPELF) («Մասամբ կամ ամբողջովին ֆրանսերենի վրա հիմնված համալսարանների ընկերակցություն»)։ Ի դեպ, այդ անվանումը մինչև օրս երբեմն գործածվում է դեռևս։ Այնուհետև AUPELFը վերափոխվեց AUPELF-UREF-ի։ Նախագծի ամենագործուն նախաձեռնողներից մեկը կանադացի ժուռնալիստ Ժան-Մարկ Լեժեն (Jean-Marc Léger) էր, ով էլ հենց 1961-1978 թվականներին աշխատել է որպես գործակալության գլխավոր քարտուղար^[4]։

1989 թվականին Դակարում տեղի ունեցած ֆրանկոֆոն գագաթնաժողովում պետությունների և կառավարությունների ղեկավարները համաձայնեցին, որ գործակալությունը դառնա ֆրանկոֆոնիայի չմիջնորդավորված, անմիջական օպերատորը աշխարհում և որոշեցին փոխել դրա անվանումը՝ դարձնելով Agence universitaire de la francophonie (Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն), որը գործածվում է առ այսօր։

Նախագահների և ռեկտորների ցանկ խմբագրել

(ընտրվել են համալսարանների ռեկտորներից կամ նախագահներից կազմված տնօրենների խորհրդի կողմից)

1961 - 1966: M gr Irenaeus Lussier (Կանադա / Քվեբեկ)
1966 - 1969: Mohamed El Fassi (Մարոկկո)
1969 - 1972:
1972 - 1975: Robert Mallet (Ֆրանսիա)
1981 - 1984: André Jaumotte (Բելգիա)
1984 - 1987: Michel Guillou (Ֆրանսիա)
1987 - 1990: Bakary Tio Toure (Կոտ դ՛Իվուար)
1991 - 1995: Abdellatif Benabdeljalil (Մարոկկո)
1998 - 2001: Arthur Bodson (Բելգիա)
2001 - 2005: Jean of the Wood of Gaudusson (Ֆրանսիա)
2009 - 2013: Yvon Fontaine (Կանադա / Նյու Բրունսուիք)
2013 - 2017: Abdellatif Miraoui (Մարոկկո և Ֆրանսիա)
2017 - 2021 (ընթացքի մեջ է)։ Sorin Cîmpeanu (Ռումինիա)^[5]

UREF-ի, ապա՝ AUF-ի տնօրեններ, այնուհետև՝ ռեկտորներ խմբագրել

1991 - 1999: Michel Guillou (Ֆրանսիա)
1999 - 2007: Michèle Gendreau-Massaloux (Ֆրանսիա)
2007 - 2015: Bernard Cerquiglini (Ֆրանսիա)
2015 - 2019 (in progress): Jean-Paul de Gaudemar (Ֆրանսիա)

Գլխավոր քարտուղարների ցանկ խմբագրել

1961 - 1978: Jean-Marc Léger (Կանադա / Քվեբեկ)
1978 - 1987: Maurice-Étienne Beutler (Շվեյցարիա)
2005-2009: François Vignaux (Ֆրանսիա)
2009 - 2014: Wanda Diebolt (Ֆրանսիա)
2014 - 2015: Nelly Fesseau (Ֆրանսիա)
2016 - 2019 (ընթացքի մեջ է)։ Jean-Pascal Bonhotal (Ֆրանսիա)

Ամբողջ աշխարհում խմբագրել

Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալությունն ունի^[6]՝

Ռեկտորատ և գրասենյակ Մոնրեալում,
Ռեկտորատ և կենտրոնական ծառայություններ Փարիզում,
Տարածաշրջանային տասը ռեկտորատներ, որոնք կազմակերպում ու ղեկավարում են AUF-ի աշխատանքները տվյալ տարածաշրջանում
- Կենտրոնական Աֆրիկա և աֆրիկյան մեծ լճեր՝ Յաունդեում (Կամերուն)
- Արևմտյան Աֆրիկա՝ Դակարում (Սենեգալ)
- Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան՝ Հանոյում (Վիետնամ)
- Կարիբյան՝ Պորտ օ Պրենսում (Հայիթի)
- Ամերիկաների՝ Մոնրեալում (Կանադա)
- Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայի՝ Բուխարեստում (Ռումինիա)
- Արևմտյան Եվրոպայի՝ Բրյուսելում (Բելգիա)
- Մաղրիբի՝ Ռաբաթում (Մարոկկո)
- Միջին Արևելքի՝ Բեյրութում (Լիբանան)
- Հնդկական օվկիանոսի երկրների՝ Անտանարիվուում (Մադագասկար)

Համացանցային ռեսուրսներ խմբագրել

Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալությունն ապահովում է գիտական ու կրթական ռեսուրսների պորտալ՝ Savoirs en partage

Ֆրանսալեզու թվայնացված կամպուս խմբագրել

Ֆրանսալեզու թվայնացված կամպուսը (CNF) ստեղծվել է հարավային երկրներում գտնվող ֆրանկոֆոն համալսարանների հետ և դրանց միջև սերտ հաղորդակցություն ապահովելու, նոր տեխնոլոգիաներ և թարմ տեղեկատվություն օպերատիվորեն փոխանակելու նպատակով։

CNF-ը և ֆրանսալեզութվայնացված կամպուսները գրանցված ապրանքանիշեր ունեն։

Ուսումնական հաստատություններ խմբագրել

AUF-ը ներառում է վեց ուսումնական հաստատություն^[7]։ Դրանք են՝

Ֆրանկոֆոնիայի դպրոց՝ վարչարարության և կառավարման - Սոֆիայում (Բուլղարիա)
Ֆրանկոֆոնիայի ինստիտուտ՝ ձեռներեցության - Ռեդուիտում /Մավրիտիուս/
Ֆրանկոֆոնիայի ինստիտուտ՝ ինֆորմատիկայի - Հանոյում (Վիետնամ)
Institute of Francophonie for Knowledge Engineering and Distance Education (IFIC) in Tunis , Tunisia
Ֆրանկոֆոնիայի ինստիտուտ՝ արևադարձային բժշկության - Վիենտիանում /Լաոս/
Ֆրանկոֆոնիայի ինստիտուտ՝ համալսարանների կառավարման - Յաունդեում /Կամերուն/