Ֆուրունկուլ
Մկնոռ, ֆուրունկուլ (լատին․՝ furunculus) (թարախապալար, խոցապալար, խսկց. չիբան)[1], մազապարկի և շրջապատող շարակցական հյուսվածքի սուր թարախամեռուկային բորբոքում։
| Ֆուրունկուլ | |
|---|---|
 | |
| Բժշկական մասնագիտություն | մաշկաբանություն |
| ՀՄԴ-9 | 680.9 |
| ՀՄԴ-10 | L02 |
 Furuncles Վիքիպահեստում | |
Հարուցիչները թարախածին բակտերիաներն են, հատկապես ոսկեգույն ստաֆիլակոկը։ Առաջացմանը նպաստում են մաշկի անմաքրությունը, մանր վնասվածքները, գերքրտնա- և ճարպարտադրությունը, նյութափոխանակության խանգարումները և այլն։ Մկնոռին բնորոշ է մաշկի վրա կարմիր ցավոտ հանգույցի առաջացումը, որի կենտրոնը խոցոտվում է և մեռուկանում։ Ֆուրունկուլն առավել հաճախ առաջանում է պարանոցի վրա, ծոծրակին, դեմքին, թիկունքին և այլն։ Դեմքի ֆուրունկուլ կարող է առաջացնել ծանր բարդություններ (թարախային մենինգիտ, արյան վարակում)։ Բազմաթիվ ֆուրունկուլների առաջացումը կոչվում է մկնոռախտ (ֆուրունկուլյոզ), իսկ մաշկի և մազապարկերն ու ճարպագեղձերը շրջապատող ենթամաշկային ճարպաբջջանքի թարախամեռուկային բորբոքումը՝ կարբունկուլ։
Բուժումը կատարվում է հակաբիոտիկներով մաշկի ախտահանմամբ, հիվանդությունը կանխարգելվում է անձնական հիգիենայի պահպանմամբ, մաշկի մանր վնասվածքների ժամանակին մշակումով։
Մկնոռը չի կարելի սեղմել, ծակել, խորհուրդ չի տրվում օգտագործել տաքացնող կոմպրես, քանի որ այն կարող է հանգեցնել բարդությունների, ինչպես նաև հարևան մազապարկերի վրա բորբոքման տարածման և կարբունկուլի առաջացման[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Աստղիկ Գուրգենի Ավետիսյան. «Անգլերեն-ռուսերեն-հայերեն բժշկական բառարան». www.nayiri.com. Երևանի Մ. Հերացու անվ. պետական բժշկական համալսարան. էջ 145. ISBN 99930-835-4-2. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 19-ին.
{{cite web}}: More than one of|pages=and|page=specified (օգնություն) - ↑ Տնային տնտեսության հանրագիտարան, Հայկական հանրագիտարան գլխավոր խմբագրություն, Երևան, 1997
Արտաքին հղումներ խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|