Ֆերդինանդ Ռայմունդ (գերմ.՝ Ferdinand Raimund, հունիսի 1, 1790(1790-06-01)[1][2][3][…], Վիեննա, Հաբսբուրգի միապետություն[4][5] - սեպտեմբերի 5, 1836(1836-09-05)[1][2][3][…], Pottenstein, Բադեն, Ստորին Ավստրիա, Ավստրիա, իրական անունը՝ Ֆերդինանդ Յակոբ Ռայման (գերմ.՝ Ferdinand Jakob Raimann), ավստրիացի դերասան, թատերական ռեժիսոր և դրամատուրգ։

Ֆերդինանդ Ռայմունդ
գերմ.՝ Ferdinand Jakob Raimann
Ծնվել էհունիսի 1, 1790(1790-06-01)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՎիեննա, Հաբսբուրգի միապետություն[4][5]
Մահացել էսեպտեմբերի 5, 1836(1836-09-05)[1][2][3][…] (46 տարեկան)
Մահվան վայրPottenstein, Բադեն, Ստորին Ավստրիա, Ավստրիա
Մասնագիտությունդրամատուրգ, գրող, թատրոնի դերասան, կինոդերասան, դերասան, թատերական ռեժիսոր և բանաստեղծ
Քաղաքացիություն Ավստրիական կայսրություն
IMDbID 0706927
Պաշտոնական կայքէջferdinandraimund.at
 Ferdinand Raimund Վիքիպահեստ

Կենսագրություն խմբագրել

Ֆերդինանդ Ռայմունդը Բոհեմյան խառատի որդի է։ Իր հոր մահից հետո 1804 թվականին վերապատրաստվել է պալատական հրուշակեղենի (ժամանակակից Demel) և այնտեղ սկսել է առաջին ծանոթությունները թատերական շրջանակներում, իսկ հետո լքել է աշխատանքը դերասան դառնալու համար։ 1808 թվականին նա միացավ թափառող կոմեդիանտների թատերախմբին և նրանց հետ սկսեց շրջագայել գավառով։ 1814 թվականին Ռայմունդը վերադարձել է Վիեննա և հաջողությամբ խաղացել Յոզեֆշտադտի թատրոնում, որտեղ խաղացել է Ֆրանց Մուրիի «Ավազակների» կազմում։ 1817 թվականին անցել է Լեոպոլդշտադտի թատրոնի թատերախումբ, իսկ 1828-1830 թվականներին ղեկավարել է այդ թատրոնը և իրեն փորձել որպես ռեժիսոր։

1823 թվականին տեղի է ունեցել նրա առաջին «Բարոմետրերի վարպետը կախարդական կղզում» պիեսի պրեմիերան։ Ռայմունդը նաև հայտնի է «Ֆեյ երկրի աղջիկը կամ միլիոնատեր գյուղացին» (1826), «Ալպերի թագավորը կամ մարդակերը» (1828) և «Շռայլը» (1834) պիեսներով, որոնք գրված են ավստրիական ժողովրդական թատրոնի ավանդույթներով։

Ֆերդինանդ Ռայմունդի անունը կրում է 1893 թվականին հիմնադրված Վիեննայի Ռայմունդ թատրոնը։

Պատկերված է ավստրիական փոստային նամականիշների վրա 1965 և 1990 թվականներին։

Եղել է դրամատուրգ և գրող Յոզեֆ Ալոիս Գլեյխի փեսան։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 filmportal.de — 2005.
  4. 4,0 4,1 4,2 Раймунд Фердинанд // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 Wurzbach D. C. v. Raimund, Ferdinand (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien: 1856. — Vol. 24. — S. 254.

Գրականություն խմբագրել

  • Jürgen Hein: Ferdinand Raimund. Metzler, Stuttgart 1970. (= Sammlung Metzler; 92; Abteilung D, Literaturgeschichte)
  • Jürgen Hein, Claudia Meyer: Ferdinand Raimund, der Theatermacher an der Wien. Ein Führer durch seine Zauberspiele. Lehner, Wien 2004. (= Quodlibet; 7) ISBN 3-901749-38-1
  • Jürgen Hein: Das Wiener Volkstheater. Raimund und Nestroy. Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1978. (= Erträge der Forschung; 100) ISBN 3-534-07774-1
  • Günter Holtz: Ferdinand Raimund — der geliebte Hypochonder. Sein Leben, sein Werk. Lang, Frankfurt am Main u.a. 2002. ISBN 3-631-39162-5
  • Yong-Ho Kim: Der Ernst von Ferdinand Raimunds Spielen unter besonderer Berücksichtigung der Traditionsbezüge und der gesellschaftlichen Funktion seines Theaters. Lang, Frankfurt am Main 1991. (= Europäische Hochschulschriften; Reihe 1, Deutsche Sprache und Literatur; 1269) ISBN 3-631-44177-0
  • Felix Kreissler: Das Französische bei Raimund und Nestroy. Notring der wiss. Verbände Österreichs, Wien 1967.
  • Raimund, Nestroy, Grillparzer — Witz und Lebensangst, hrsg. v. Ilija Dürhammer. Ed. Praesens, Wien 2001. ISBN 3-7069-0113-7
  • Raimund-Brevier, hrsg. v. Gottfried Riedl. Verlag Johann Lehner, Wien 1999. ISBN 3-901749-17-9
  • Ferdinand Raimund — Stätten seines Lebens, Gottfried Riedl. Verlag Johann Lehner, Wien 2000. ISBN 3-901749-20-9
  • Ferdinand Raimund. Bilder aus einem Theaterleben, Gottfried Riedl. Verlag Johann Lehner, Wien 2005. ISBN 3-901749-41-1.
  • Ian Roe: Ferdinand Raimund. Biographie, Meteore Band 5, Wehrhahn Verlag, Hannover 2010, ISBN 978-3-86525-174-9.
  • Frank Schaumann: Gestalt und Funktion des Mythos in Ferdinand Raimunds Buehnenwerken. Bergland, Wien 1970.
  • Renate Wagner: Ferdinand Raimund. Kremayr u. Scheriau, Wien 1985. ISBN 3-218-00425-X
  • Gunther Wiltschko: Raimunds Dramaturgie. Fink, München 1973.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • Раймунд, Фердинанд հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում 
  • «Раймунд, Фердинанд». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերդինանդ Ռայմունդ» հոդվածին։