Օ դը Ֆրանս
Օ դը Ֆրանս (ֆր.՝ Hauts-de-France[3], բառացի` Վերին Ֆրանսիա), 2016 թվականի հունվարի 1-ից մինչև սեպտեմբերի 30-ը` Նոր Պա դը Կալե և Պիկարդիա (ֆր.՝ Nord-Pas-de-Calais-Picardie)` Ֆրանսիայի երկրամասեր, ստեղծվել է 2014 թվականին[4], Ֆրանսիայի մարզերի տարածքային բարեփոխումների համաձայն, Նոր Պա դը Կալե և Պիկարդիա շրջանների միավորման արդյունքում։ Նոր տարածաշրջանի ստեղծման ամսաթիվը համարվում է 2016 թ. հունվարի 1-ը[5]։ 2016 թ. սեպտեմբերի 28-ին Ֆրանսիայի պետական խորհուրդը որոշում կայացրեց սեպտեմբերի 30-ից տարածաշրջանի վերանվանման մասին։
| ֆր.՝ Région Nord-Pas-de-Calais-Picardie ֆր.՝ Région Hauts-de-France[1] ֆր.՝ Hauts-de-France[1] ֆր.՝ Nord-Pas-de-Calais-Picardie | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ներքին բաժանում | Նոր, Պա-դը-Կալե, Սոմ, Ուազ և Էնա | ||||
| Մակերես | 31 813 կմ² | ||||
| Բնակչություն | ▼5 995 292 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2] | ||||
| Պաշտոնական կայք | hautsdefrance.fr(ֆր.) | ||||
| |||||
Անվանում խմբագրել
Օրենքի տեքստում շրջանների միավորվելուն պես սահմանվում է տարածաշրջանի համար ժամանակավոր անվանում` բաղկացած երկու նախկին շրջանների, այսինքն` Պիկարդիայի (ֆր.՝ Picardie) և Պա դե Կալե նեղուցի (ֆր.՝ Pas de Calais) և Ֆրանսիայի քարտեզի վրա տարածաշրջանի դիրքի (ֆր.՝ Nord) անվանումից։
Տարածաշրջանային մայրաքաղաքի մշտական անունը և գտնվելու վայրը պետք է սահմանվեն Տարածաշրջանային խորհուրդով մինչև 2016 թվականի հուլիսի 1-ը և մինչև 2016 թվականին հոկտեմբերի 1-ը հաստատված Ֆրանսիայի Պետական խորհրդի կողմից [5] [6]: 2016 թվականին սեպտեմբերի 28-ին Օ դը Ֆրանսի նոր անունը հաստատվել է, և ժամանակավոր մայրաքաղաք դարձավ Լիլը։
Մշտական անվանումը և տարածաշրջանային մայրաքաղաքի գտնվելու վայրը պետք է հաստատվեր Ֆրանսիայի Պետական խորհրդի կողմից 2016 թվականի հուլիսի 1-ից մինչև 2016 թվականին հոկտեմբերի 1-ը[6][7]։ 2016 թվականին սեպտեմբերի 28-ին Օ-դե-Ֆրանսի նոր անունը հաստատվել է, և ժամանակավոր մայրաքաղաքն է դարձել Լիլը։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Շրջանը, 31.813 կիլոմետր² ընդհանուր տարածքով, Ֆրանսիայի տարածքի ութերորդ խոշորագույն մետրոպոլիտն է։ Այն գտնվում է երկրի հյուսիս-արևելքում և սահմանակից է Իլ դը Ֆրանս շրջանի հետ, հարավ-արևմուտքում Նորմանդյան շրջանը և Գրանտ-Էստ շրջանը հարավ-արևելքում։ Հյուսիս-արևելքում տարածաշրջանը սահմանակից է Բելգիային։ Հյուսիս-արևելքից տարածաշրջանը ողողվում է Հյուսիսային ծովի և Պա դե Կալե նեղուցի կողմից։
Պատմություն խմբագրել
Միջնադարում Պիկարդին բաժանվեց Վերմանդայի, Վալյայի և Ամեննուայի շրջանների։ Սուասսոնա և Լանա շրջաններում վարում էին անկախ քաղաքական կյանք։ «Պիկարդիա» անվանումը առաջին անգամ արձանագրվել է 13-րդ դարի փաստաթղթերում։ Ֆրանսիական թագի վրա Պիկարդիան տիրապետելը բրիտանացիներին և բուրգունդիայի իշխանություններին վիճարկեց։ Ֆրանսիական թագի կողմից Պիկարդիայի տիրապետումը վիճարկվել է անգլերեն և Բուրգունդիայի իշխանությունների կողմից։ Ստեղծել էր սեփական օրագիրը ավելացնել գրառումը մեջբերման պահոցում զբոսաշրջություն և ճամփորդություն։ Պիկարդիայի միջոցով գրեթե բոլոր նվաճողների ճանապարհները, որոնք ձգտում էին տիրել Փարիզին։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, Պիկարդիան հնագույն քաղաքներից շատերը, այդ թվում` Պերոնն ու Սեն-Քվենթինը, լիովին ավերվել էին։
Պիկարդիան ճարտարապետության ծննդավայր է, կան վեց միջնադարյան տաճարներ, որոնցից ամենամեծը Ամյենի Աստվածամոր տաճար։
Վարչական բաժանում խմբագրել
Տարածքն ընդգրկում է ավելի քան 31,813 կմ² տարածք, 5987883 բնակչությամբ[8]։ Բնակչության խտությունը (2013 թվական) կազմում է 188.22 մարդ/կմ²։ Ժամանակավոր վարչական կենտրոնը Լիլն է, վերջնական վարչական կենտրոնի որոշումը պետք է ընդունվի մարզպետարանը մինչև 2016 թվականին հունիսի վերջը։
Դեպարտամենտ խմբագրել
| Դեպարտամենտ | Զինանշան | Տարածք | Բնակչություն | Բնակչության խտություն | Վարչական միավոր | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 02 | Էնա |  |
7369 կմ² | 540 888 | 75,33 մարդ/կմ² | Լան |
| 59 | Նոր |  |
5743 կմ² | 2 587 128 | 455,85 մարդ/կմ² | Լիլ |
| 60 | Ուազ |  |
5860 կմ² | 810 300 | 140,56 մարդ/կմ² | Բովե |
| 62 | Պա դը Կալե |  |
6671 կմ² | 1 463 628 | 223,24 մարդ/կմ² | Արրաս |
| 80 | Սոմ |  |
6170 կմ² | 571 154 | 94,55 մարդ/կմ² | Ամյեն |
Ամենամեծ քաղաքները խմբագրել
| № | Քաղաք | Դեպարտամետ | Բնակչություն(2013)[9] |
|---|---|---|---|
| 1 | Լիլ | Նոր | 231491 |
| 2 | Ամյեն | Սոմ | 132699 |
| 3 | Ռուբե | Նոր | 95866 |
| 4 | Տուրկուեն | Նոր | 92974 |
| 5 | Դյունկերկ | Նոր | 89882 |
| 6 | Կալե | Պա դը Կալե | 72520 |
| 7 | Վիլնյով-դ’Ասկ | Նոր | 62616 |
| 8 | Սեն Կանտեն | Էնա | 55698 |
| 9 | Բովե | Ուազ | 55252 |
| 10 | Վալանսեն | Նոր | 42851 |
| 11 | Բուլոն-սյուր-Մեր | Պա դը Կալե | 42537 |
| 12 | Վատրելո | Նոր | 41552 |
| 13 | Դուե | Նոր | 41189 |
| 14 | Արրաս | Պա դը Կալե | 40830 |
| 15 | Կոմպեն | Ուազ | 40430 |
| 16 | Մարկ-ան-Բարյոլ | Նոր | 39392 |
| 17 | Կրեյ | Ուազ | 34262 |
| 18 | Կամբրե | Նոր | 32852 |
| 19 | Լանս | Պա դը Կալե | 31647 |
| 20 | Լեվեն | Պա դը Կալե | 31517 |
| 21 | Մոբյոժ | Նոր | 30567 |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Institut national de la statistique et des études économiques Code officiel géographique au 1er janvier 2020 (ֆր.) — 2020 — 2020.
- ↑ Populations légales 2021 — The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
- ↑ «Décret n° 2016-1265 du 28 septembre 2016 portant fixation du nom et du chef-lieu de la région Hauts-de-France». Декрет № 2016-1265 от 28 сентября 2016 года (ֆրանսերեն). legifrance.gouv.fr. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 22 ноября 2016 года-ին.
- ↑ «Collectivités territoriales : nouvelle organisation territoriale» (ֆրանսերեն). Assemblée Nationale. 2015 թ․ օգոստոսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 1-ին.
- ↑ «La carte à 13 régions définitivement adoptée» (ֆրանսերեն). Le Monde. 2014 թ․ դեկտեմբերի 17. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 1-ին.
- ↑ Cyprien Cini, Loïc Farge (2015 թ․ դեկտեմբերի 14). «Élections régionales 2015 : sept nouvelles régions se cherchent toujours un nom» (ֆրանսերեն). RTL. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 27-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 10-ին.
- ↑ Laurence Albert (2015 թ․ նոյեմբերի 25). «Les nouvelles régions à la recherche de leurs futurs noms» (ֆրանսերեն). Les Échos. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 10-ին.
- ↑ «Populations légales 2013 des régions 2016» (ֆրանսերեն). Institut national de la statistique et des études économiques. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 1-ին.
- ↑ «Populations légales 2013 des départements et des collectivités d'outre-mer» (ֆրանսերեն). Institut national de la statistique et des études économiques. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
Տես նաև խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օ դը Ֆրանս» հոդվածին։ |