Օդեր (լեհ. և չեխ. Odra, գերմ. Oder), գետ Արևմտյան Եվրոպայում։ Ակունքը գտնվում է Սուդետներում՝ Չեխիայի տարածքում, առավելապես հոսում է Միջինեվրոպական հարթավայրով՝ Լեհաստանում և Լեհաստանի ու Գերմանիայի սահմանով։ Թափվում է Բալթիկ ծովի Շչեցինի ծոցը։ Երկարությունը 854 կմ որից 112 կմ- Չեխիայում (6%), 742 կմ-ը (89%) Լեհաստանում (ներառյալ 187 կմ-ը սահմանային Գերմանիայի և Լեհաստանի միջև) և Գերմանիայում (5%)։ Վիսլայից հետո մեծությամբ երկրորդ գետ Լեհաստանում։ Նավարկելի է մինչև վերնագավառը։ Ջրանցքներով միացված է Էլբա և Վիսլա գետերին։ Օդրայի ափին է գտնվում Օստրավա, Օպոլե, Վրոցլավ, Շչեցին, Օդերի Ֆրանկֆուրտ քաղաքները[2]։

Օդեր
Բնութագիր
Երկարություն854
Ավազանի մակերես125 000 կմ², 118 900 կմ²[1] և 106 056 կմ²[1]
Ջրի ծախսԼեհաստանում480
Ջրահոսք
ԱկունքՉեխիա
Ակունքի տեղակայումQ110016523?
Բարձրություն634 մ
Գետաբերանի տեղակայումԲալթիկ ծով
Բարձրություն0 մ
Կոորդինատներ
Տեղակայում
Հոսող հոսքերPsina?, Osobłoga?, Oława?, Kaczawa?, Bóbr?, Lusatian Neisse?, Welse?, Warta?, Lubina?, Widawa river?, Cicha Woda?, Ilanka?, Pliszka?, Barycz?, Jezierzyca?, Zimnica?, Nysa Kłodzka?, Stradunia?, Kłodnica Canal?, Ślęza?, Opava?, Łarpia?, Bystrzyca?, Olza?, Ostravice?, Mała Panew?, Gunica?, Ինա, Kłodnica?, Gowienica?, Gręziniec?, Tywa?, Wietlina?, Babina?, Bukowa (Tributary of Oder)?, Rurzyca?, Słubia?, Iński Nurt?, Kurowski Canal?, Leśny?, Krępa?, Myśla?, Parnica?, Przekop Mieleński?, Regalica?, Luha?, Bečva? և Střelenský?
Երկիր Չեխիա,  Լեհաստան և  Գերմանիա
ԵրկրամասԲրանդենբուրգ, Օպոլյան վոյևոդություն, Ներքինսիլեզյան վոյեվոդություն, Սիլեզիայի վոյեվոդություն, Lubusz Voivodeship?, Արևմտյան Պոմորիեի վոեվոդություն, Olomouc Region? և Moravian-Silesian Region?
ՋրահավաքOder Basin?

Անվանում խմբագրել

Գետը ունի մի քանի անվանումներ տարբեր լեզուներով։ Գերմաներեն և անգլերեն՝ Օդեր, չեխերեն, լեհերեն և ներքին լուժիկերեն՝ Օդրա, իսկ վերին լուժիկերեն Վոդրա, միջնադարյան լատիներեն Օդ(դ)երա։ Անվանումը ունի հնդեվրոպական հիմք, որը վերակառուցվում է որպես uodr (ջուր)։

Վաղ հիշատակումներ խմբագրել

Գետի մասին հիշատակում է Պտղոմեոսը որպես Συήβος (Սուեբոս, լատիներեն՝ Suevus): Սա հիմք ընդունելով որոշ հետազոտողներ գետի անունը կապում են սուեբների գերմանական ցեղերի հետ։ Հին հռոմեացիները գետը օգտագործում էին որպես սաթի ճանապարհի մի մաս՝ Բալթիկ ծովից դեպի Հռոմեական կայսրության սահման։ Միջնադարում գետը հիշատակվում է Dagome iudex-ում որպես Միեշկո I տիրույթների արևմտյան սահման։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Odra;3949992.html
  2. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան, Աշխարհագրական անունների բառարան, Հ_Ֆ,1989, էջ 439

Գրականություն խմբագրել

  • «Одер». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Kubicki W., Waszczuk Е., Odrapolska rzeka, Warsz., 1968

Արտաքին հղումներ խմբագրել