Քրիստափոր Բահաթուրյան
Քրիստափոր Հովհաննեսի Բահաթուրյան (ռուս.՝ Христофор Иванович Багатуров, 1861, Շուշի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - 1916), հայ բժիշկ, Ռուսական կայսրության Պետդումայի 1-ին գումարման պատգամավոր Ելիզավետպոլի նահանգից, Կադետների խմբակցության անդամ[1]։
| Քրիստափոր Հովհաննեսի Բահաթուրյան | ||
| ||
| ||
|---|---|---|
| ապրիլի 27, 1906 - հուլիսի 9, 1906 | ||
| Կուսակցություն՝ | Կադետներ | |
| Կրթություն՝ | Մոսկվայի պետական համալսարան և Մոսկվայի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ | |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և Russian Empire I State Duma | |
| Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի | |
| Ծննդյան օր | 1861 | |
| Ծննդավայր | Շուշի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն | |
| Վախճանի օր | 1916 | |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն
| |
| Ինքնագիր | 
| |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է 1861 թվականին Շուշիում (ըստ մեկ այլ տեղեկության՝ 1856 թվականին[1]), հայ ազնվականի ընտանիքում[1]։ Հայ առաքելական եկեղեցու հետևորդ։ Ավարտել է Մոսկվայի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը և 1881 թվականին ստացել բժշկի կոչում[1]։ Աշխատել է Ելիզավետպոլի նահանգի Շուշի քաղաքում որպես քաղաքային և բանտային բժիշկ[1]։ 1892 թվականին ստացել է կոլեգիալ գնահատողի կոչում, 1893 թվականին՝ դատական խորհրդականի, իսկ 1894 թվականին՝ կոլեգիալ խորհրդականի[1]։ 1898 թվականին տեղափոխվել է Բաքու և զբաղեցրել քաղաքային բժշկի պաշտոնը[1]։
Հեղափոխական շարժմանը մասնակցելու համար վարչական կարգով աքսորվել է Օրենբուրգի նահանգ[1]։
Բագատուրովի ժողովրդականությունը հայրենիքում այնքան մեծ է եղել, որ նույնիսկ 1906 թվականի մարտ-ապրիլ ամիսներին Օրենբուրգի աքսորում նրա հարկադիր մնալը խոչընդոտ չդարձավ Պետդումայի 1-ին գումարման պատգամավոր ընտրվելու համար[1]։ Ընտրություններից մի քանի օր առաջ աքսորից վերադարձել է Դումա։ 1906 թվականի մայիսի 16-ին ընտրվել է Պետական դումայի 1-ին գումարման պատգամավոր Ելիզավետպոլի նահանգի հայ բնակչությունից[1]։ Միացել է Կադետների խմբակցությանը[1]։ Բացի կադետների խմբակցությունից, նա նաև մուսուլմանական խմբակցության անդամ էր։
Դումայում խոսելով 1905-1906 թվականների Հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ տեղի ունեցած ջարդերի մասին, Բահաթուրյանն ասել է, որ «տարեկան միայն Ելիզավետպոլի նահանգում աղետների քանակը՝ զոհերի թվով և ավերածությունների չափով, հավանաբար գերազանցում է բոլոր հրեական ջարդերը միասին վերցրած»[1]։
Տեղեկություններ կան, որ Կայսրի կողմից Դումայի լուծարումից հետո 1906 թվականի հուլիսի 10-ին 180 պատգամավորների թվում Քրիստափոր Բահաթուրյանը ստորագրել է «Վիբորգի բողոքը» քաղաքացիական անհնազանդության կոչով, և դատապարտվել Քրեական օրենսգրքի 129-րդ հոդվածի 1-ին մասի 51-րդ և 3-րդ կետերով 3 ամիս ազատազրկման և զրկվել ընտրվելու իրավունքից[1]։ Բայց այլ աղբյուրներ չեն հաստատում Բահաթուրյանի մասնակցությունը Վիբորգի բողոքին[2]։
Մահացել է 1916 թվականին և թաղվել իր նախնիների կողմից հիմնադրված Շուշիի քաղաքային Կուսանաց վանքի հարավային մասում՝ զանգակատան մոտ[1]։
|
«Վանքի եկեղեցու հարավային մասում՝ զանգակատան կողքին, 1916 թվականին թաղվել է շուշեցի նշանավոր բժիշկ Բահաթուրյանցը։ | 
|
Գրականության մեջ խմբագրել
Քրիստափոր Բահաթուրյանի անունը հանդիպում է հայ գրականության դասական գրող Ակսել Բակունցի «Կյորես» երգիծական տարեգրության մեջ, որում պատմվում է 1910-ականների կեսերի Գորիսի կյանքի մասին[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 «Багатуров Христофор Иванович». Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link) - ↑ «Государственная дума Российской империи: 1906—1917. Б. Ю. Иванов, А. А. Комзолова, И. С. Ряховская. Москва. РОССПЭН. 2008. С. 31». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
- ↑ Историко-архитектурные памятники Нагорного Карабаха
Գրականություն խմբագրել
- Государственная дума Российской империи: 1906—1917. Б. Ю. Иванов, А. А. Комзолова, И. С. Ряховская. Москва. РОССПЭН. 2008. С. 31. Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
- Боиович М. М. Члены Государственной думы (Портреты и биографии). Первый созыв. М.: Тип. Товарищества И. Д. Сытина. 1906 С. 454.
- Первая Государственная Дума. Алфавитный список и подробные биографии и характеристики членов Государственной Думы. — М.: Тип. Товарищества И. Д. Сытина, 1906. — 175 с.
- Государственная Дума первого призыва. Портреты, краткие биографии и характеристики депутатов. — Москва: «Возрождение», 1906. C. 112.
- Российский государственный исторический архив. Фонд 1278. Опись 1 (1-й созыв). Дело 97. Лист 5; Фонд 1327. Опись 1.1905 г. Дело 143. Лист 188 оборот