Քսենոֆոն Զոլոտաս
Քսենոֆոն Զոլոտաս (հուն․՝ Ξενοφών Ζολώτας, ապրիլի 26, 1904[1][2], Աթենք, Հունաստան - հունիսի 10, 2004[3][2], Աթենք, Հունաստան), հույն տնտեսագետ, Հունաստանի բանկի նախագահը, ժամանակավորապես կատարել Է Հունաստանի վարչապետի պարտականությունները։
| Քսենոֆոն Զոլոտաս | |
.jpg)
| |
| Կուսակցություն՝ | անկախ քաղաքական գործիչ |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Աթենքի համալսարան, Լայպցիգի համալսարան և Փարիզի համալսարան |
| Մասնագիտություն՝ | տնտեսագետ, քաղաքական գործիչ, բանկիր և համալսարանի դասախոս |
| Ծննդյան օր | ապրիլի 26, 1904[1][2] |
| Ծննդավայր | Աթենք, Հունաստան |
| Վախճանի օր | հունիսի 10, 2004[3][2] (100 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Աթենք, Հունաստան |
| Թաղված | Աթենքի առաջին գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  Հունաստան
|
| Պարգևներ |
 |
Կենսագրություն խմբագրել
Քսենոֆոն Զոլոտասը ծնվել է 1904 թվականին՝ Աթենքում[4][5]։ Նա եղել է ոսկերիչների հարուստ ընտանիքից, որի արմատները հասնում էին նախահեղափոխական Ռուսաստան։ Նա տնտեսագիտություն է սովորել Աթենքի համալսարանում, այնուհետև սովորել է Լայպցիգում և Փարիզում։ 1928 թվականին Աթենքի համալսարանում դարձել է տնտեսագիտության պրոֆեսոր, այդ պաշտոնը զբաղեցրել է մինչև 1968 թվականը, երբ պաշտոնաթող է եղել ի նշան «սև գնդապետների» ռազմական ռեժիմի դեմ բողոքի, որոնք իշխանության են եկել 1967 թվականին։ Նա 1946 թվականին եղել է UNRRA-ի տնօրենների խորհրդի անդամ և 1946-1981 թվականներին ղեկավար պաշտոններ է զբաղեցրել Արժույթի միջազգային հիմնադրամում և այլ միջազգային կազմակերպություններում։
Քսենոֆոն Զոլոտասը Հունաստանի Կենտրոնական բանկի կառավարիչ է եղել 1944-1945 թվականներին, 1955-1967 թվականներին (երբ նա հրաժարական է տվել ի նշան ռեժիմի դեմ բողոքի) և 1974-1981 թվականներին։ Նա հրատարակել է բազմաթիվ աշխատանքներ Հունականի և միջազգային տնտեսական թեմաներով։ Նա համարվում էր չափավոր տնտեսական քաղաքականության կողմնակից, ֆինանսական պահպանողականության և արժութային կայունության կողմնակից։ Զոլոտասը հայտնի է նաև իր անգլերեն ելույթներով, որոնցով ցույց է տվել հունարենի ներդրումը անգլերեն բառապաշարում՝ օգտագործելով հիմնականում միայն հունական ծագում ունեցող բառեր։
1989 թվականի նոյեմբերին կայացած ընտրություններում ո՛չ Համահունական սոցիալիստական շարժումը՝ Անդրեաս Պապանդրեուի գլխավորությամբ, ո՛չ Կոնստանտինոս Միցոտակիսի Նոր ժողովրդավարությունը մեծամասնություն չի ստացել։ Այս իրավիճակում Քսենոֆոն Զոլոտասը, 85 տարեկան հասակում, համաձայնել է գլխավորել ազգային միասնության կառավարությունը, մինչև նոր ընտրություններ անցկացվեն։ Նա հրաժարական է տվել, երբ 1990 թվականի ապրիլին կայացած ընտրություններում Կոնստանտինոս Միցոտակիսը ստացել է ձայների աննշան մեծամասնությունը։
Քսենոփոն Զոլոտասը ամբողջ կյանքում աշխատասեր էր և զբաղվում էր ձմեռային լողերով, նույնիսկ հասնելով իննսուն տարեկան։ Մահացել է Աթենքում 100 տարեկան հասակում։
Նրա Economic Growth and Declining Social Welfare գիրքը[6] առաջ է քաշում այն գաղափարը, որ ժամանակակից տնտեսական աճը ուղեկցվում է ավելորդ, անօգուտ և նույնիսկ անհարմարավետ բաների մեծ արտադրությամբ, որոնց նա դասում էր մասնավորապես գովազդը։ Այդ իսկ պատճառով ժամանակակից տնտեսական զարգացումը չի կարող ընդհանրապես դիտարկվել որպես հետագա մարդկային երջանկության համար պայմանների ստեղծման գործընթաց։ Այս թեզը համապատասխանում է այնպիսի հեղինակների գաղափարներին, ինչպիսիք են Ռիչարդ Հիստերլինը կամ Հերման Դեյլին։
Փաստեր խմբագրել
- Նա ոչ միայն Հունաստանի, այլև Բալկանյան թերակղզու ամենաերկարակյաց առաջնորդն է։
- Նա նախկինում գործող քսան պետությունների ղեկավարների և աշխարհի ղեկավարների թվում է, ովքեր ապրել են ավելի քան հարյուր տարի։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ «Ξενοφών Ζολώτας - Ιστορικοί Περίπατοι». Istorikoiperipatoi.gr. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
- ↑ «Ξενοφών Ζολώτας: Ο Σπερχειαδίτης πού έφτασε στην "κορυφή" της Ελλάδας καί της Ευρώπης :: Σπερχειός OnLine-Ενημέρωση Δυτικής Φθιώτιδας». Sperchios.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
- ↑ Zolotas, Xenophon. Economic Growth and Declining Social Welfare. New York: New York University Press, 1981.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քսենոֆոն Զոլոտաս» հոդվածին։ |