Տրոյացի արբանյակներ
| Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Տրոյացի արբանյակներ, մոլորակի բնական արբանյակներ, որոնք տեղաբաշխված են մոլորակի ավելի մեծ արբանյակի երկու տրոյական L4 և L5 Լագրանժի կետերում։ Կետերը տեղաբաշխված են այնպես, որ տրոյացի արբանյակներից մեկը ընթանում է խոշոր արբանյակի առջևում անցնելով նրան 60°-ով, իս մյուսը հետևում է 60°-ով։ Արբանյակների դիրքը Լագրանժի L4 և L5 կետերում կայուն է, թույլ խանգարումների դեպքում արբանյակները կձգտեն վերադառնալ այս կետերը։ Խոշոր արբանյակի հետ այս արբանյակները գտնվում են 1:1 ուղեծրային ռեզոնանսում։ Քանզի նրանք գտնվում են միևնույն ուղեծրի վրա, նրանք հանդիսանում են նաև համաուղեծիր։ Ասյօր հայտնի բոլոր տրոյացի արբանյակները գտնվում են Սատուրնի համակարգում։
Տրոյացի արբանյակները անվանվում են այսպես տրոյացի աստերոիդների նմանությամբ, որոնք գտնվում են մոլորակների Լագրանժի կետերում (և անվանվում են Տրոյական պատերազմի հերոսների անուններով)։ Տրոյացի արբանյակները պտտվում են մոլորակի շուրջ, ի տարբերություն նրանց տրոյացի աստերոիդները պտտվում են Արեգակի շուրջ։
Սատուրն խմբագրել
Այս պահին հայտնի են միայն 4 տրոյացի արբանյակներ, բոլորը գտնվում են Սատուրնի համակարգում։
Սատուրնի խոշորագույն արբանյակներից մեկը, Տեֆիյան (1060 կմ) ուղեկցվում է երկու տրոյացի արբանյակներով՝ Տելեստո (24 կմ) և Կալիպսո (19 կմ)։ Տեֆիյաի զանգվածի հարաբերությունը Տելեստոի և Կալիսպոյի զանգվածներին մոտավորապես կազմում է 170 000 : 2 : 1 հարաբերություն։
Մեկ այլ խոշոր արբանյակ Դիոնան (1118 կմ), համաուղեծիր է Հեղինե (32 կմ) և Պոլիդեվկ (4 կմ) տրոյացի արբանյակների հետ։ Հեղինեն երբեմն անվանում են «Դիոնա Բ»։