Տուլսկի (Ադըղեա)

գյուղական ավան Մայկոպի շրջանում

Տուլսկի (ռուս.՝ Тульский, ադըղե.՝ Еджэркъоежъ), ավան (մինչև 2011 թվականը՝ քաղաքատիպ ավան) Ռուսաստանի Դաշնության Ադըղեայի Հանրապետության Մայկոպի շրջանում։ Տեղակայված է Բելայա գետի աջ ափին։ Գտնվում է Մայկոպից 12 կմ հարավ-արևելք, ծովի մակարդակից 279 մ բարձրության վրա։ Մայկոպի շրջանի և Տուլսկիի գյուղական համայնքի վարչական կենտրոնն է։

Գյուղ
Տուլսկի
ռուս.՝ Тульский
ադըղե.՝ Еджэркъоежъ
Դրոշ

ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Դաշնային սուբյեկտԱդըղեայի Հանրապետություն
ՇրջանՄայկոպի շրջան
Հիմնադրված է1862 թ.
Առաջին հիշատակում1862
Այլ անվանումներստանիցա Եգերուխաևսկայա, ստանիցա Տուլսկայա
Տվյալ կարգավիճակում2011 թվականից
ԲԾՄ279 մ
Պաշտոնական լեզուռուսերեն, ադըղեերեն
Բնակչություն11 012[1] մարդ (2019)
Ազգային կազմռուսներ, հայեր, ուկրաինացիներ, ադըղեներ, գնչուներ
Կրոնական կազմուղղափառ քրիստոնյաներ, հայ-լուսավորչականներ, սուննիներ
Ժամային գոտիUTC+3
Հեռախոսային կոդ+7 87777
Փոստային դասիչ385730
Ավտոմոբիլային կոդ01
ՍՎՏԲՀԴ79222551000
Պաշտոնական կայքtulskiyposelok.ru
Տուլսկի (Ադըղեա) (Ռուսաստան)##
Տուլսկի (Ադըղեա) (Ռուսաստան)
Տուլսկի (Ադըղեա) (Ադըղեա)##
Տուլսկի (Ադըղեա) (Ադըղեա)

Բնակչությունը խմբագրել

Բնակչության թվաքանակը կազմում է 11 012[1] (2019) մարդ։

Բնակչության թվաքանակը
1959[2]1970[3]1979[4]1989[5]2002[6]2009[7]2010[8]
470670778024953810 50210 65210 732
2013[9]2014[10]2015[11]2016[12]2017[13]2018[14]2019[1]
10 82510 88710 86910 86210 87810 97911 012

Ավանի բնակչությունը բազմազգ է։ 2010 թվականի տվյալներով Տուլսկիում ապրում էր 10 732 մարդ, որոնցից 10 548 մարդ նշել է իր ազգային պատկանելիությունը[15]։

Ազգությունը Թվաքանակը
Ռուսներ 8425 (78,17%)
Հայեր 1330 (12,61%)
Ուկրաինացիներ 158 (1,50%)
Ադըղեներ 125 (1,19%)
Գնչուներ 125 (1,19%)
Գերմանացիներ 68 (0,64%)
Քրդեր 59 (0,56%)
Թաթարներ 47 (0,45%)
Բելառուսներ 42 (0,40%)
Չեչեններ 20 (0,19%)

Բնակիչներն զբաղվում են հացահատիկային բույսերի, արևածաղկի, ծխախոտի և բանջարեղենի մշակությամբ, այգեգործությամբ և անասնապահությամբ։ Ավանում գործում են միջնակարգ և երաժշտական դպրոցներ, գրադարան, մշակույթի տուն, հիվանդանոց, անտառկոմբինատ, սննդի կոմբինատ, հացի կոմբինատ և երկաթբետոնե իրերի գործարան։

Պատմությունը խմբագրել

Հիմնադրվել է 1862 թվականին՝ ստանիցա Եգերուխաևսկայա անունով, իսկ 1867 թվականին վերանվանվել է Տուլսկի[16]։ 2011 թվականին քաղաքատիպ ավանից վերածվել է գյուղական ավանի[17][18][19]։

Հայերը եկել են Սամսունից և նրա շրջակա գյուղերից` 1882 թվականին։

Տուլսկիում է ծնվել խորհրդային գրող Վլադիմիր Դյատլովը։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 «Численность постоянного населения по МО и населенным пунктам Республики Адыгея по состоянию на 1 января 2019 года». Վերցված է 2019-04-04-ին.
  2. Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населённых пунктов - районных центров по полу
  3. «Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-29-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  4. «Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-07-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  5. «Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-26-ին.
  6. «Публикация данных Республики Адыгея по Всероссийской переписи населения 2002 года». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-05-21-ին. Վերցված է 2014-05-21-ին.
  7. «Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-01-02-ին. Վերցված է 2014-01-02-ին.
  8. «Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения Республики Адыгея». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-04-13-ին. Վերցված է 2014-04-13-ին.
  9. Численность постоянного населения Республики Адыгея на 1 января 2013 года
  10. «Численность постоянного населения по МО и населённым пунктам Республики Адыгея по состоянию на 1 января 2014 года с учётом МТП». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-04-02-ին. Վերցված է 2014-04-02-ին.
  11. «Численность постоянного населения по муниципальным образованиям и населённым пунктам республики Адыгея по состоянию на 1 января 2015 года». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015-04-07-ին. Վերցված է 2015-04-07-ին.
  12. «Численность постоянного населения по МО и населённым пунктам Республики Адыгея по состоянию на 1 января 2016 года с учётом МТП». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-06-ին. Վերցված է 2016-04-06-ին.
  13. «Численность постоянного населения по МО и населенным пунктам Республики Адыгея по состоянию на 1 января 2017 года с учетом МТП». Վերցված է 2017-05-17-ին.
  14. «Численность постоянного населения по МО и населенным пунктам Республики Адыгея по состоянию на 1 января 2018 года». Վերցված է 2018-03-22-ին.
  15. «Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения Республики Адыгея. Том 4. Национальный состав» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  16. Азаренкова А. С., Бондарь И. Ю., Вертышева Н. С. Основные административно-территориальные преобразования на Кубани (1793—1985 гг.). — Краснодар: Краснодарское книжное издательство, 1986. — С. 269. — 395 с.
  17. «Посёлок городского типа в Адыгее сделали сельским поселением: Майкоп, Адыгея — городской портал». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  18. «Газета «Советская Адыгея» — интернет-издание». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  19. В Адыгее станет на 10 тысяч меньше горожан | ЮГА.ру

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։