Տիեզերագնացների ծով
Տիեզերագնացների ծով[1], Անտարկտիդայի ափերին մոտ Հարավային օվկիանոսի հնդկական մասում գտնվող ծայրամասային ծով։ Գտնվում է Էնդերբիի երկրի և Ռիսեր-Լարենսի ծովի միջև, որից առանձնացված է ստորջրյա Գուններուսի առանցքով, գտնվում է Հնդկական օվկիանոսում։ Էնդերբիի երկրի արևելյան ափերը սահման են հանդիսանում Տիեզերագնացների և Համագործակցության ծովերի միջև։ Մակերեսը կազմում է 698,6 հազար կմ²։ Խորությունը հասնում է մինչև 4798 մետր։ Մշտապես ծածկված է սառույցով. շատ են այսբերգները։
| Տիեզերագնացների ծով | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ծով և proposal? |
| Մայրցամաք | Անտարկտիդա |
| Վարչատարածք | Անտարկտիկայի համաձայնագրի տարածք |
| Մակերես | 699 000 կմ² |
| Մասն է | Հարավային օվկիանոս |
| Անվանված է | cosmonaut? |
 | |
 | |
Անվանվել է ի պատիվ առաջին սովետական տիեզերագնացների[1]։
Ցամաքային ծանծաղուտի նեղ գոտին ձգվում է դեպի հյուսիս և հասնում է մինչև 4798 մետր խորության։ Տիեզերագնացների ծովի պայմանական սահմանը կարելի է համարել Աֆրիկա-անտարիկտիկական գոգահովիտը։ Ռիսեր-Լարենսի թերակղզուց և ծովից արևելք ձգվում են այնպիսի ծովափնյա տարածքներ, ինչպիսիք են Արքայազն Ուլաֆի ափը, Արքայազն Հերալդի ափը, Էնդերբիի երկիրը, Միձուխո տարածքը։ Սառույցների և այսբերգների մեջ առանձնանում է Լյուտց-Հոլմբուգտա նեղուցը, որտեղ տարվա ամենատաք եղանակին Մոդ թագուհու երկրից հոսում է սառույցով ջուր` ինքնատիպ արկտիկական գետ։
Անտարկտիդայի ափը Տիեզերագնացների ծովի շրջանում առատ է սառույցներով, այսբերգներով, իսկ ձմռանը ծովի մակերևույթը սառչում է։ Այս ծովով, ինչպես այլ արկտիկական ծովերով, նավարկելը ծայրահեղ դժվար է և շատ վտանգավոր։ Օդի ջերմաստիճանը հազվադեպ է բարձր լինում զրոյից։
Տիեզերագնացների ծովի ջուրը հարուստ է միկրոօրգանիզմներով, որը հրապուրում է ձկների վտառներին, չվող թռչուններին, պինգվիններին։ Այստեղ կան նաև փոկեր, ծովառյուծներ, կետեր։
Ծովն իր անվանումը ստացել է Սովետական անտակտիկական էքսպեդիցիայի կողմից 1962 թվականին՝ ի պատիվ տիեզերագնացների։ Այդ նույն թվականին բացվել է նաև «Երիտասարդական» գիտական կայանը, որն այժմ է գործում է որպես սեզոնային բազա։ Սակայն Տիեզերագնացների ծովի ափերին առաջինը եղել են ճապոնացիները։ Նրանց օդերևութաբանական կայանը կառուցվել է 1957 թվականին։ Այն միայն 1966 թվականից է աշխատում շուրջօրյա։ 2008 թվականին «Երիտասարդականից» ոչ հեռու բացվել է բելառուսական կայան, որը սերտ համագործակցում է ռուսական կայանի հետ։ Բելառուսները հետազոտում են կլիման և զբաղվում են տարածաշրջանում հանքանյութերի որոնումներով։
Ափին աշխատում են հետևյալ գիտական կայանները.
- «Երիտասարդական» ռուսական կայանը,
- «Սյովա» ճապոնական կայանը,
- Բելառուսական անտարկտիկական կայանը։