Վիլի Բրանդտ (գերմ.՝ Willy Brandt, իրական անվանումը Հերբերտ Էռնստ Կարլ Ֆրամ (գերմ.՝ Herbert Ernst Karl Frahm), դեկտեմբերի 18, 1913(1913-12-18)[1][2][3][…], Sankt Lorenz, Free and Hanseatic City of Lübeck, Գերմանական կայսրություն - հոկտեմբերի 8, 1992(1992-10-08)[1][2][3][…], Ունկել, Unkel, Նոյվիդ, Ռայնլանդ Պֆալց, Գերմանիա[4]), գերմանացի քաղաքական գործիչ, սոցիալ դեմոկրատ կուսակցություն, Գերմանիայի չորրորդ դաշնային Կանցլեր (1969-1974), Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (1971

Վիլի Բրանդտ
գերմ.՝ Willy Brandt
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 18, 1913(1913-12-18)[1][2][3][…]
ԾննդավայրSankt Lorenz, Free and Hanseatic City of Lübeck, Գերմանական կայսրություն
Մահացել էհոկտեմբերի 8, 1992(1992-10-08)[1][2][3][…] (78 տարեկան)
Մահվան վայրՈւնկել, Unkel, Նոյվիդ, Ռայնլանդ Պֆալց, Գերմանիա[4]
ԳերեզմանWaldfriedhof Zehlendorf
Քաղաքացիություն Գերմանական կայսրություն,  Նորվեգիա[5][6] և  Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
Մայրենի լեզուգերմաներեն
ԿրոնԳերմանիայի ավետարանչական եկեղեցի
ԿրթությունՕսլոյի համալսարան
Մասնագիտությունլրագրող, քաղաքական գործիչ, ոչ գեղարվեստական գրող, ինքնակենսագիր և կանցլեր
ԱշխատավայրԲեռլին
ԱմուսինԲրիգիտե Զեեբախեր, Ռութ Բրանդթ և Աննա Կառլոտտա Թորկիլդսեն
Ծնողներմայր՝ Մարտա Ֆրամ
Զբաղեցրած պաշտոններԳերմանիայի դաշնային կանցլեր, Բեռլինի կառավարող քաղաքագլուխ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Բեռլինի Ներկայացուցիչների պալատի անդամ, Գերմանիայի փոխվարչապետ, Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարար, Բունդեսրատի նախագահ, President of the Abgeordnetenhaus of Berlin?, chairman of the Social Democratic Party?, Եվրոպական պարլամենտի պատգամավոր, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ և Գերմանական Բունդեսթագի անդամ
ԿուսակցությունԳերմանիայի սոցիալիստական բանվորական կուսակցություն, Գերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն և Գերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԳերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն
ԵրեխաներՊետեր Բրանդտ, Լարս Բրանդտ, Մատիաս Բրանդտ և Ninja Frahm?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Willy Brandt Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Գերբերտ Էռնստ Կարլ Ֆրամ, ապագա Վիլի Բրանդտ, ծնվել է Լյուբեկում, չէր ճանաչում իր հորը, դաստիարակվել է պապիկի և մայրիկի՝ Մարտա Ֆրամի կողմից։

1932 թվականին ավարտել է ավագ դպրոցը, դեռևս երբ դպրոցական էր ընդունվել է Սոցիալիստական երիտասարդության կազմակերպություն, մեկ տարի անց դարձել է Սոցիալ-Դեմոկրատական կուսակցության անդամ։

1936 թվականի սեպտեմբերից հոկտեմբեր ամիսներին Բրանդտը վերադառնում է Գերմանիա որպես ուսանող Գունառ Գասլանդ ծածկանունով։ 1937 թվականի հունվարին նա ստորագրում է վերաքննիչ հակաֆաշիստյան բողոք գերմանացի ժողովրդին։

1938 թվականին Վիլին զրկվում է գերմանական քաղաքացիությունից։ 1940 թվականին գերմանական ապստամբության ժամանակ գերի է վերցվում, բայց քանի որ կրում էր Նորվեգիայի զինվորական համազգեստ, նրան չեն կարողացել բացահայտել և նա կարողանում է փախչել Շվեդիա։ 1940 թվականի օգոստոսին Ստոկհոլմի դեսպանատունը Վիլիին տալիս է Նորվեգիայի քաղաքացիություն։

Բրանդտը մնում է Ստոկհոլմում մինչև երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտը։ 1945 թվականին վերադառնում է Գերմանիա որպես սկանդինավյան թերթերի լրագրող։ Միայն 1948 թվականին կրկին ձեռք բերեց Գերմանական քաղաքացիություն։

Անձնական կյանք խմբագրել

1941-1948 թվականներին Վիլի Բրանդտը ամուսնացած է եղել Շառլոտա Տորկիլդսենի հետ, ումից էլ ծնվել է Նինա աղջիկը։

1948 թվականին նա ամուսնանում է այրի կնոջ՝ Ռուտ Բերգաուստի հետ։ Նա դառնում է երեք տղաների հայր՝ Պյոտերի (1948), Լարսայի (1951) և Մաթիասի (1961)։ 32 տարի համատեղ կյանքից հետո բաժանվում է և 1983 թվականի դեկտեմբերի 9-ին ամուսնանում է պատմաբան և լրագրող Բրիգիտա Զեբախերի հետ։

Մասնակցությունը քաղաքականությունում խմբագրել

Իր քաղաքական գործունեությունը Վիլի Բրանդտը սկսել է 1949 թվականին՝ որպես պատգամավոր։ 1950-1960-ական թվականներին ստանձնել է բազմաթիվ պարտականություններ Արևմտյան Բեռլինի կազմակերպությունում (1950 թվականից խորհրդի անդամ, 1954-1958 թվականներին խորհրդի նախագահի տեղակալ, 1958-1963 թթ.-Արևմտյան Բեռլինի խորհրդի նախագահ )։ Նա եղել է Բունդեսթագի պատգամավոր 1949 թվականից մինչև 1957 թվականը, 1961 թվականից մինչև 1961 թվականի դեկտեմբերի 27-ը, ինչպես նաև 1969 թվականից մինչև 1992, ինչը ընդհանուր հաշվով կազմում է 31 տարի։

Զբաղեցրած պաշտոններ խմբագրել

  • 1957-1966 թվականներ - Բեռլինի կառավարման քաղաքապետ։ Այս ժամանակահատվածում նա ձեռք բերեց հատուկ ժողովրդականություն իր վճռական քայլերի շնորհիվ 1961 թվականի Բեռլինյան ճգնաժամի ժամանակ։
  • 1966-1969 թվականներ - արտաքին գործերի նախարար
  • 1969-1974 թվականներ - Գերմանիայի դաշնային կանցլեր
  • 1976-1992 թվականներ - միջազգային հարաբերությունների նախարար
  • 1979 թվական - Եվրոպական խորհրդարանի անդամ

1992-ին Բրանդտի առողջությունը խիստ վատթարանում է։ 1992 թվականի հոկտեմբերի 8-ին, ժամը 16:35 նա մահանում է։

Պարգևներ խմբագրել

  • Մեծ խաչ մրցանակը ստացել է «Հանուն Իտալիայի Հանրապետության արժանիքների համար», (1965)
  • Առաջին աստիճանի մեծ խաչ մրցանակը ստացել է «Հանուն Ավստրիայի արժանիքների համար», (1972)
  • Սպիտակ առյուծ կարգի Մեծ խաչ մրցանակը, (2000), հետմահու

Գրականություն խմբագրել

  • Աղեղնավոր М. В. Վիլի Բրանդտը և իրադարձությունները XX դարում // Պատմության հարցեր։ — 2013: — № 9: — 149—159.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլի Բրանդտ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 555