Վենցեսլավ Նովակ (խորվ.՝ Vjenceslav Novak, սեպտեմբերի 11, 1859(1859-09-11)[1], Սեն, Լիչկո Սենսկա, Խորվաթիա - սեպտեմբերի 20, 1905(1905-09-20)[2][3], Զագրեբ, Խորվաթիայի և Սլավոնիայի թագավորություն, Տրանսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա), խորվաթ գրող, լրագրող, թարգմանիչ, երաժշտական քննադատ։ Կրում է «Խորվաթ Բալզակ»։

Վենցեսլավ Նովակ
Ծնվել էսեպտեմբերի 11, 1859(1859-09-11)[1]
ԾննդավայրՍեն, Լիչկո Սենսկա, Խորվաթիա
Վախճանվել էսեպտեմբերի 20, 1905(1905-09-20)[2][3] (46 տարեկան)
Վախճանի վայրԶագրեբ, Խորվաթիայի և Սլավոնիայի թագավորություն, Տրանսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա
ԳերեզմանՄիրոգոյ գերեզմանատուն
Մասնագիտությունդրամատուրգ և գրող
ՔաղաքացիությունԽորվաթիա
 Vjenceslav Novak Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Նրա հայրը ազգությամբ չեխ էր, իսկ գերմանուհի մայրը՝ բավարացիների ընտանիքից, որ տեղափոխվել են Խորվաթիա։ Սովորել է նախ իր հայրենի քաղաքում, ապա Զագրեբում։

1879 թվականին վերադարձել է տուն և տեղավորվել աշխատելու որպես ուսուցիչ, որտեղ գտնվել է մինչև 1884 թվականը։ Այդ ժամանակ, 1881 թվականին, սկսվում է նրա գրական գործունեությունը։ 1884 թվականից Պրահայում երաժշտություն է սովորել, իսկ 1887 թվականից Զագրեբի մանկավարժական քոլեջում երաժշտություն է դասավանդել։ Մահացել է տուբերկուլյոզից Զագրեբում 1905 թվականին։

Ստեղծագործական կյանք խմբագրել

Նովակի արձակի համար բնորոշ են սոցիալական թեմաները, հաճախ է անդրադարձել գյուղի պատկերին։ «Պավել Շեգոտա» (1888) վեպում ցուցադրվում է քաղաքի ազդեցությունը գյուղից հեռացած մարդու վրա։ Գյուղի կենցաղն ու բարքերը պատկերված են «Լեռնաստորոտների պատմություններում» (1889)։

Ավգուստ Շենոնը ստեղծում է «Նեխայի տակ» (1892) վեպը՝ նվիրված Խորվաթիայում ազգային-ազատագրական պայքարի խնդրին։

«Նիկոլա Բարետիչ» (1896) վեպում գրողը քննադատել է բուրժուական հասարակության իդեալներն ու հակադրել նրան բնական կյանքը։ Այս վեպում երևում է մոդեռնիզմի ազդեցությունը։

«Վերջին Ստիպանչիչիները» (1899) վեպում իլիրիզմի դարաշրջանի իրադարձությունները ուղղված են արդիականության վրա, նրա թեման կապիտալիզմի զարգացումն է, քաղաքների աճը և ազնվականության քայքայումը։ Վեպն առանձնանում է սյուժեի զարգացման սլացիկությամբ, հոգեբանական վերլուծության խորությամբ։

«Մեծ քաղաքի նկուղներից» և «Ցեխի մեջ» վիպակներում Վենցեսլավ Նովակը պատկերում է աշխատավոր աղքատների, անօթևանների և աղքատների կյանքը։

Կյանքի վերջում գրողի ստեղծագործության մեջ ուժեղանում է սուբյեկտիվիզմը, ինչը զգալի է «Երկու աշխարհներ» (1901), «Խոչընդոտներ» (1905) վեպերում, ինչպես նաև նատուրալիզմ է դրսևորվում «Տիտո Դորչիչ» վեպում։

Նաև Նովակը մասնագիտորեն զբաղվել է երաժշտության ստեղծմամբ։ Ամենածանր ստեղծագործությունը 1890 թվականի «Հարմոնիա»-ն է՝ երգեհոնի համար նախատեսված երաժշտական ստեղծագործությունների ժողովածուն։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #130628778 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

Գրականություն խմբագրել

  • Derossi Z., V. Novak. Iz velegradskog podzemlja, «Umjetnost riječi», 1963, № 4.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վենցեսլավ Նովակ» հոդվածին։