Վաժա Փշավելա
Վաժա Փշավելա (վրաց.՝ ვაჟა-ფშაველა, հուլիսի 14 (26), 1861[1], Չարգալի, Թիֆլիսի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 27 (հուլիսի 10), 1915[1], Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[2]), վրացի բանաստեղծ, արձակագիր։
Վաժա Փշավելա վրաց.՝ ვაჟა-ფშაველა | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | վրաց.՝ ლუკა რაზიკაშვილი |
| Ծնվել է | հուլիսի 14 (26), 1861[1] |
| Ծննդավայր | Չարգալի, Թիֆլիսի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն |
| Վախճանվել է | հունիսի 27 (հուլիսի 10), 1915[1] (53 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[2] |
| Գերեզման | Մթածմինդա |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ, ուսուցիչ, թարգմանիչ, դրամատուրգ և գրող |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն |
| Կրթություն | Անդրկովկասյան ուսուցչական սեմինարիա |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Հյուրն ու տանտերը |
| Զավակներ | Լևան Ռազիկաշվիլի |
 | |
| Կայք | rustaveli.tripod.com/pshavela.html |
| Վաժա Փշավելա Վիքիքաղվածքում | |
| Վաժա Փշավելա Վիքիդարանում | |
 Vazha Pshavela Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Վրաստանի Փշավի (ՎԽՍՀ Դուշեթի շրջան) Չարգալ գյուղում, քահանայի ընտանիքում։ Գրել-կարդալ սովորել է հորից։ 1877 թվականին ընդունվել է Թբիլիսիի ուսուցչական սեմինարիա, երկու տարի անց տեղափոխվել է Գորի և ուսումը շարունակել նույնատիպ հաստատությունում։ Գորիում ուսումնասիրել է ռուս և համաշխարհային գրականություն, իրավաբանություն, փիլիսոփայություն և այլն։ 1883 թվականին մեկնել է Պետերբուրգ և որպես ազատ ունկնդիր հաճախել իրավաբանական ֆակուլտետի դասընթացներին։ Շատ չանցած, նյութական պայմանների թելադրանքով հեռացել է համալսարանից և վերադառնալով հայրենիք՝ զբաղվել ուսուցչությամբ։ 1888 թվականին մշտական բնակություն է հաստատել Չարգալում։ 1881 թվականին տպագրվել են նրա քնարաշունչ պատմվածքներն ու գողտրիկ ոտանավորները, 1886 թվականին՝ բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն։
Վաժա Փշավելան ավելի քան 80 պոեմների հեղինակ է, որոնցից ուշագրավ են՝ «Բախտրիոնին», «Օձակերը», «Հյուրն ու տանտերը», «Ալուդա Քեթելաուրին», «Գոգոթուր և Ափշինան»։ Վրաց դասական արձակի լավագույն նմուշներից են նաև նրա պատմվածքները։
Վախճանվել է Թբիլիսիում[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Большая российская энциклопедия (ռուս.) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Важа Пшавела // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Վրացական պոեզիա. Երևանի համալսարանի հրատարակչություն. 1983. էջ 414-415.
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վաժա Փշավելա» հոդվածին։ |
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վաժա Փշավելա» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վաժա Փշավելա» հոդվածին։ |