Սուրմալուի գավառ

գավառ Երևանի նահանգի կազմում

Սուրմալուի գավառ, վարչաքաղաքական միավոր Ռուսական կայսրության կազմում։ 1849-1918 թվականներին մտել է Երևանի նահանգի մեջ։ Գավառի կենտրոնը Իգդիր քաղաքն էր։

Սուրմալուի գավառ
Сурмалинский уезд

Զինանշան

Երևանի նահանգի զինանշանը
ԵրկիրՌուսական կայսրություն Ռուսական կայսրություն
Կարգավիճակգավառ
Մտնում էԵրևանի նահանգ
ՎարչկենտրոնԻգդիր
Խոշորագույն քաղաքԻգդիր
Հիմնական լեզուՀայերեն, Քրդերեն, ադրբեջաներեն, ռուսերեն
Բնակչություն89 055 մարդ (1897)[1]
Ազգային կազմկովկասյան թաթարներ (30 %), հայեր (48 %), քրդեր (21 %)[2]
Տարածք3241 square verst
Հիմնադրված է1828 թ.

Աշխարհագրություն խմբագրել

Հյուսիսային սահմանն Արաքս գետն է, հարավայինը՝ Հայկական Պար լեռնաշղթան և Մեծ ու Փոքր Մասիսների հյուսիսային լանջերը։ Տարածքը մոտ 2800 կմ2 է։ Սուրմալուի դաշտը Արարատյան դաշտի շարունակությունն է։

Կլիմա խմբագրել

Կլիման չոր ցամաքային է, հունվարի միջին ջերմաստիճանը՝ 4-ից -6 °C, հուլիսինը՝ 24-26 °C, տարեկան տեղումները՝ 200-350 մմ։ Հաստատուն ձնածածկույթ գոյանում է ոչ ամեն տարի։ Բնորոշ է կիսաանապատային և լեռնատափաստանային լանդշաֆտը։ Գերակշռում են գորշահողերն ու աղուտները։ Տիրապետում են կիսաանապատային չորասեր և աղասեր բուսականությունը։

Բնակչություն խմբագրել

1897 թվականին գավառի բնակչությունը կազմել էր 89 055[3] մարդ, այդ թվում՝

Վարչական բաժանում խմբագրել

1913 թվականին գավառի կազմում եղել են 13 գյուղական համայնքներ[5]՝

  • Ալի-Քուչակի
  • Արալիքի (Արալիք-Բաշքենդ)
  • Բալահ-Բաշիի
  • Գյուլլիջայի
  • Դաշբուրունի
  • Եզդի-Հասանլուի
  • Էզջիլարի
  • Իգդիրի
  • Կողբի
  • Յանջայի (Ալիղամարլու)
  • Ջալալի-Սակակլուի
  • Ջիքանլուի
  • Օղրուջայի

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=71
  2. Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г., Распределение населения по родному языку и уездам Российской Империи кроме губерний Европейской России, Сурмалинский уезд
  3. «Первая Всеобщая перепись населения Российской империи 1897 года. Наличное население в губерниях, уездах, городах Российской Империи (без Финляндии). Эриванская губерния» ((ռուսերեն)). demoscope.ru. 2016 թ․ փետրվարի 22.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  4. «Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку. Сурмалинский уезд» ((ռուսերեն)). demoscope.ru. 2016 թ․ փետրվարի 22.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  5. , Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія, Кіевъ, «Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ», 113։

Արտաքին հղումներ խմբագրել