Սուրինամյան պիպա
Սուրինամյան պիպա կամ ամերիկյան պիպա (լատին․՝ Pipa pipa), անպոչ երկկենցաղների կարգի պիպայինների ընտանիքին պատկանող կենդանատեսակ։
| Սուրինամյան պիպա | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||
|
||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||
| Pipa pipa (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||
|
|
Տարածված է միայն Հարավային Ամերիկայում։
Տարածվածություն խմբագրել
Տարածված է Հարավային Ամերիկա մայրցամաքում։ Ապրում է Սուրինամում, Բրազիլիայում և Գայանայում։ Բնական ամենամեծ արեալները գտնվում են Սուրինամ պետության տարածքում, որից էլ գալիս է կենդանատեսակի անվանումը։
Ապրում է ռոգիչ ջրանցքներում, տնկադաշտերում, երաշտի ժամանակ գտնվում է գրեթե չորացած ջրափոսերում, իսկ անձրևից հետո՝ թափառում ջրով ողողված անտառում։
Նկարագրություն խմբագրել
Երկարությունը հասնում է 20 սմ-ի։ Մեջքը դեղնավուն է, երբեմն՝ սևագորշ։ Մեջքը դեղնավուն է, որի վրայով երբեմն ձգվում է մուգ զոլ։
Մաշկը կնճռոտ է՝ բազմաթիվ փոսիկներով։ Բերանի անկյուններից և աչքերի մոտից կախված են մաշկային կտորներ։ Աչքերը փոքր են։
Վարում է ջրային կենսակերպ, չնայած շնչառական օրգանները թոքերն են, որը առանձնյակի մոտ բավականին լավ է զարգացած։
Բազմացում խմբագրել
Բաժանասեռ կենդանիներ են, սեռական դիմորֆիզմը արտահայտնված չէ։ Բեղմնավորումը ներքին է։ Սուրինամյան պիպան ձվադրում է անձրևի ժամանակ։
Պիպան, դեպի վեր շրջելվ ձվադիրը, ձվերը դնում է մեջքի մաշկի փոսիկների մեջ։ Արուն, թաթիկով սեղմելով ձվադիրը, օգնում է ձվերը դուրս հանելուն և փոսիկների մեջ տեղավորելու գործընթացին։
Դրանից հետո էգը առատ լորձ է արտադրում, որով ծածկում է ձվերը։ Յուրաքանչյուր փոսիկի խորությունը 10-15 մմ է, իսկ նրանց մեջ տեղավորած ձվերի տրամագիծը՝ 6-7 մմ։ Ձվերի քաշը կազմում է միջինում 3 գ։ Ամեն բեղմնավորումից հետո դնում է 40-114 ձու։
82 օրից հետո ձվից դուրս են գալիս ձևավորված ֆիզիոլոգիական կառուցվածք ունեցող գորտերը։ Մաշկափոխանակությունից հետ առաջանում է փոսիկներվ նոր մաշկ[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Հ․Ջ․ Գրիգորյան, Ողնաշարավորներ, Հայերեն կենդանաբանական տերմինաբանություն (վերլուծություն և սկզբունքներ) (խմբ. Հ․Գ․ Խաչատրյան), «ՀՀ ԳԱԱ Գիտություն հրատարակչություն», 2008, էջ 159 — 264 էջ. — 300 հատ, ISBN 978-5-8080-0723-9։
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուրինամյան պիպա» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուրինամյան պիպա» հոդվածին։ |