Սիմոն բար Գյորա
Սիմոն (Շիմոն) բար Գյորա (եբր. שמעון בר גיורא, 1-ին դար, Գերասա, Հրեաստան, Հռոմեական կայսրություն - 71, Հռոմ, Հռոմեական կայսրություն), հրեական բանակի հրամանատար, 66-73 թվականների հրեական պատերազմի մասնակից։ Արմատական «Զելոտ» թևի ներկայացուցիչ, որն ազատել է բոլոր ստրուկներին և չեղյալ հայտարարել իր կողմից վերահսկվող տարածքում գտնվող բոլոր պարտքերը։ Ըստ Հայամ Մակոբիի՝ «Հռոմեացիները նախ նրա մեջ սպառնալիք էին տեսնում յուրաքանչյուր կարգի հասարակության, ապա Սպարտակի համար»[1]։
| Սիմոն բար Գյորա | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1-ին դար |
| Ծննդավայր | Գերասա, Հրեաստան, Հռոմեական կայսրություն |
| Մահացել է | 71 |
| Մահվան վայր | Հռոմ, Հռոմեական կայսրություն |
| Մասնագիտություն | ռազմական գործիչ |
 Simon Bar Giora Վիքիպահեստում | |
Ջոկատ խմբագրել
Մ.թ. 66 թվականին Բեթ-Հորոնում Կետոիոս Գալլոսի դեմ մղվող պայքարում, որտեղ հրեաները հաղթեցին հռոմեացիներին՝ Սիմոնը դրսևորել է ֆիզիկական ուժ և քաջություն։
Հավաքելով ջոկատ կռվել է Իդոմե նահանգի դեմ։
Նա Մասադում թաքնվել է իր դեմ ուղարկված Երուսաղեմի բանակից[2]։
Ավելի ուշ իր ջոկատը հասցրել է մի քանի հազար սիկարի` վերանայելով տեսակետները։
Նա կարողացել է հաղթել իդումեացիներին, բարձրանալ Ջերիխո, գրավել Հեբրոնը և մոտենալ Երուսաղեմին[3]։
Երուսաղեմ խմբագրել
Երուսաղեմում զելոտների և իդումեացիների միջև ընթացող ներքին պայքարի ընթացքում իդումեացիները պարտություն կրեցին և բար Գյորային հրավիրեցին քաղաք[4]։
Եդոմացիներն ու Սիկարիան ՝ Բար Գյորայի գլխավորությամբ, հրեական ապստամբների երեք խմբակցությունների միջև քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ զբաղվել են չափավոր նախանձախնդրությամբ արյունալի վեճերով,
Քահանայապետ Մատիտյագոն, որը նպաստել է Բար Գյորայի ճանաչմանը՝ սպանվել է նրա կողմից։ Իդումեացիներն ու սիկարները Բար Գյորայի գլխավորությամբ, հրեա ապստամբների երեք խմբակցությունների միջև քաղաքացիական պատերազմի ընթացքում հրահրել են արյունալի վեճեր, որոնք ղեկավարվում էին նախկին դաշնակիցներ Սիմոն Բար-Գյորայի, Հովհաննես Գիսկալայի և Էլեազար Բեն-Սիմոնի կողմից։
Բար Գյորան իր տասը հազարերորդ բանակի շնորհիվ իշխանություն է ստացել Երուսաղեմի վրա։
70 թվականի ապրիլին, երբ Տիտոսի ուժերը հասել են Երուսաղեմ, ապստամբները միավորվել են հռոմեացիների դեմ։
Մահ խմբագրել
Երուսաղեմի անկումից որոշ ժամանակ անց Բար-Գյորան գերեվարվել է հռոմեացիների կողմից և մահապատժի ենթարկվել՝ հաղթական տոնակատարությունների ժամանակ ի պատիվ Վեսպասյանի և նրա որդիների նետվելով Հռոմի Տարպեյան ժայռից։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Бар-Гиора Шим‘он՝ հոդվածը Հրեական էլեկտրոնային հանրագիտարանում
- ↑ Флавий, «Иудейск. война», II, 22, § 2; IV, 9, § 3)
- ↑ Флавий, «Иудейск. война», IV, 9, §§ 8, 10)
- ↑ (Флавий, «Иудейск. война», V, 3, § 1; 6, § 1)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
Աշխարհի բոլոր հրամանատարները Սիմոն (Շիմոն) բար Գյորա