Սափուրմուրատ Աթաևիչ Նիյազով (թուրքմեն․՝ Saparmyrat Ataýewiç Nyýazow, փետրվարի 19, 1940(1940-02-19)[7][8][9][…], Կիպչակ, Թուրքմենական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[10][11][12] - դեկտեմբերի 21, 2006(2006-12-21)[4][5][6][…], Աշխաբադ, Թուրքմենստան[13]), հայտնի նաև Թուրքմենբաշի (Türkmenbaşy - թուրքմենների ղեկավար) պատվանունով, թուրքմեն քաղաքական գործիչ, Թուրքմենական ԽՍՀ ԿԿ Կենտրոնական կոմիտեի առաջին քարտուղար (1985-1991), Թուրքմենստանի Հանրապետության առաջին նախագահ (1991-2006)։

Սափարմուրատ Նիյազով
Saparmyrat Nyýazow
Դրոշ
Դրոշ
Թուրքմենստանի նախագահ
նոյեմբերի 2, 1990 - դեկտեմբերի 21, 2006
Նախորդող
Հաջորդող Գուրբանգուլի Բերդիմուհամեդով
Դրոշ
Դրոշ
(11-րդ) Թուրքմենական ԽՍՀ ԿԿ Կենտրոնական կոմիտեի առաջին քարտուղար
դեկտեմբերի 21, 1985 - դեկտեմբերի 16, 1991
Դրոշ
Դրոշ
ԹԽՍՀ ԿԿ Կենտրոնական կոմիտեի առաջին քարտուղար
Հոկտեմբերի 1, 1988 - Մայիսի 25, 1988
Նախորդող Մուհամեդնազար Գապուրով
Հաջորդող
Դրոշ
Դրոշ
ԽՄԿԿ ԿԿ 28-րդ Քաղբյուրոյի անդամ
հուլիսի 14, 1990 - օգոստոսի 29, 1991
Դրոշ
Դրոշ
Թուրքմենստանի ժողովրդական
կուսակցության առաջնորդ
հոկտեմբերի 27, 1991 - դեկտեմբերի 21, 2006
 
Կուսակցություն՝ Թուրքմենստանի ժողովրդական
կուսակցություն
(1991–2006)
Թուրքմենստանի կոմունիստական
կուսակցություն (1962–1991)
Կրթություն՝ Լենինգրադի պոլիտեխնիկական ինստիտուտ
Մասնագիտություն՝ Ինժեներ-էլեկտրիկ
Դավանանք սուննի իսլամ և իսլամ
Ծննդյան օր 1940 փետրվարի 19
Ծննդավայր Կիպչակ, Թուրքմենական ԽՍՀ
Վախճանի օր 21 դեկտեմբերի 2006(2006-12-21) (տարիքը 66)
Վախճանի վայր Թուրքմենստան Աշխաբադ, Թուրքմենստան
Թաղված Թուրքմենբաշի Ռուհի մզկիթ
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ և  Թուրքմենստան[1][2][3]
Հայր Աթամուրատ Նիյազով
Մայր Գուրբանսոլթան Էջե
Ամուսին Մուզա Նիյազովա
Զավակներ 2
 
Պարգևներ

ԽՍՀՄ փլուզումից հետո մինչև մահ մնացել է Թուրքմենստանի Հանրապետության նախագահի պաշտոնում, ընդ որում ինքն իրեն ցմահ նախագահ էր նշանակել 1999 թվականին։

Հետաքրքիր խմբագրել

Սափարմուրադ Նիյազովը, 1997 թվականի գարնանը, խոսելով թուրքմենական ստեղծագործ մտավորականության ներկայացուցիչների հետ, ասել է, որ տասներկու տարեկանում գիտեր, որ ապագայում ինքը դառնալու է երկրի ղեկավար[14]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. http://www.nytimes.com/2001/10/02/opinion/america-s-central-asian-allies.html
  2. http://www.nytimes.com/2005/04/03/international/asia/03kyrgyzstan.html?pagewanted=print&position=
  3. http://www.imdb.com/list/ls059556609/
  4. 4,0 4,1 http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/6198983.stm
  5. 5,0 5,1 http://lifeinlegacy.com/Display.aspx?weekof=2006-12-23
  6. 6,0 6,1 http://www.amazon.com/Love-Me-Turkmenistan-Nicolas-Righetti/dp/1904563910
  7. http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1537565/Saparmurat-Niyazov.html
  8. http://www.imdb.com/name/nm2241304/
  9. http://www.imdb.com/name/nm2241304/bio
  10. 10,0 10,1 http://mondediplo.com/2015/02/11bouyguestan
  11. 11,0 11,1 http://www.humanities360.com/index.php/view-article/5da1bafd_a07b_47ab_ab51_1a46e2bcbd57/
  12. 12,0 12,1 http://issuu.com/449981/docs/central-asia-4-turkmenistan_v1_m56577569830512340
  13. 13,0 13,1 The Art of the Impossible: Political Symbolism, and the Creation of National Identity and Collective Memory in Post-Soviet Turkmenistan
  14. «Авды Кулиев: Туркменская элита — взгляд изнутри». Eurasia.org. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 27-ին.