Սամուիլ Մայկապար
Սամուիլ Մայկապար (ռուս.՝ Самуи́л Моисе́евич Майкапа́р, դեկտեմբերի 18, 1867[1][2][3], Խերսոն, Ռուսական կայսրություն[4] - մայիսի 8, 1938[1][2][3], Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[4]), ռուս և խորհրդային դաշնակահար և կոմպոզիտոր, Պետրոգրադի կոնսերվատորիայի դասախոս, երաժշտական գրող։
| Սամուիլ Մայկապար | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 18, 1867[1][2][3] Խերսոն, Ռուսական կայսրություն[4] |
| Երկիր |  Ռուսական կայսրություն և .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Մահացել է | մայիսի 8, 1938[1][2][3] (70 տարեկան) Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[4] |
| Գերեզման | Լիտերատորսկիե մոստկի |
| Ժանրեր | դասական երաժշտություն |
| Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր, երաժշտության ուսուցիչ և դաշնակահար |
| Գործիքներ | դաշնամուր |
| Աշխատավայր | Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա և Չեխովի գիմնազիա |
Ալեքսանդր Մայկապարի պապը։
Բազմակողմանի շնորհալի երաժիշտ, Մայկապարը հայտնի էր որպես երեխաների և պատանիների համար դաշնամուրային մի շարք պիեսների հեղինակ։ Մասնավորապես, մեծ ճանաչում է ձեռք բերել նրա դաշնամուրային մանրանկարների «Բիրյուլկի» շարքը, նրա ռոմանսներն ու «Երաժշտական լսողություն» (Մոսկվա, 1900)։
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվելուց կարճ ժամանակ անց Սամուել Մայկապարի ընտանիքը Խերսոնից տեղափոխվում է Տագանրոգ։ Այստեղ նա ընդունվել է Տագանրոգի վարժարան։ Երաժշտությամբ սկսել է զբաղվել 6 տարեկանից։
1885 թվականին տեղափոխվել է Պետերբուրգ և ընդունվել կոնսերվատորիա, որտեղ սովորել է որպես դաշնակահար Բենիամինո Չեզիի, Վլադիմիր Դեմյանսկու և Իոսիֆ Վեյսի մոտ, ինչպես նաև Նիկոլայ Սոլովյովի կոմպոզիցիայի դասարանում։ Զուգահեռաբար զբաղվել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետում (ավարտել է 1891 թվականին)։
Կոնսերվատորիայի ավարտից հետո 1893-1898 թվականը կատարելագործվել է որպես դաշնակահար Թեոդոր Լեշետիցկու ղեկավարությամբ, համերգներով հանդես է եկել Բեռլինում, Լայպցիգում, Սանկտ Պետերբուրգում, Մոսկվայում և այլ քաղաքներում։
1898-1901 թվականներին համերգներով հանդես է եկել Լեոպոլդ Աուերի և Իվան Գրժիմալիի հետ։ 1901 թվականին Տվերում հիմնադրել է երաժշտական դպրոց։ 1903-1910 թվականներին, ապրելով հիմնականում Մոսկվայում, զբաղվել է համերգային գործունեությամբ, պարբերաբար համերգ տվել Գերմանիայում։
Ակտիվ մասնակցություն է ունեցել (քարտուղար) Սերգեյ Տանեևի ղեկավարած Մոսկվայի գիտա-երաժշտական խմբակի աշխատանքներին։ 1910-1930 թվականներին դաշնամուր է դասավանդել Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում։ Եղել է Բեթհովենի 32 սոնատ համերգաշարի (առաջին անգամ՝ 1927 թվականին) կատարման նախաձեռնողը։
Ընտանիք խմբագրել
Ծնողները՝ Մոիսեյ Սամուիլովիչ (Սամոյլովիչ) Մայկապար (1835, Չուֆուտ-Կալե՝ 1898, Գիսեն) և Էսթեր Սոլոմոնովնա (Սամոյլովնա), ծնված Իսակովիչ (1842, Օդեսա՝ 1908, Լոզաննա), թաղված են Ռիգայում[5][6]։ Պատվավոր քաղաքացի Մ. Ս. Մայկապարը զբաղվել է հացի առևտրով, եղել է քաղաքային դումայում վճռական ձայն ունեցող և Տագանրոգի հայտնի Կոմերսանտ ու մանուֆակտուրիստ[7][8]։ Տագանրոգում ունեցել է «հսկայական և նրբագեղ պահեստ < ... > որտեղ մատչելի գնով կարելի է գտնել այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ է»[9]։
Ս. Մ. Մայկապարի առաջին կինը՝ Սոֆիա Մայկապարը (ծնվ․՝ 1883-1956), երգչուհի և մանկավարժ։
- Որդին՝ Եվգենի Ալեքսանդրի Մայկապար՝ ինժեներ-մեքենաշինարար, գյուտերի և հայտնագործությունների հարցերով պետական կոմիտեի փորձագետ[10]։
- Թոռը Ալեքսանդր Եվգենևիչ Մայկապար (ծնվ. 1946, Մոսկվա)՝ խորհրդային և ռուս երաժիշտ։
Երկրորդ կինը՝ Ելիզավետա Արոնովնա Տոտեշ (1890-1942, մահացել է պաշարված Լենինգրադում[11]), ջութակահարուհի։
- Նադեժդայի դուստրը մահացել է ութ տարեկանում՝ 1930-ականների սկզբին[12]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 NSK (хорв.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Carnegie Hall linked open data — 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 різні автори Енциклопедія сучасної України (укр.) — Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001. — ISBN 966-02-2075-8
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #103807861 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ «Памятник на могиле М. С. и Э. С. Майкапаров». Nekropole.info. Վերցված է 22.12.2017-ին.
- ↑ «Метрическая книга о бракосочетаниях за 1861 г. (ГААРК, ф. 241, оп.1, д. 1485) : Одесса». Официальный сайт московского караимского общества. Վերցված է 06.12.2017-ին.
- ↑ Общеполезная коммерческая «Биржа» и необходимые сведения и адреса для приезжающих с Кавказа и Закавказья о московских, петербургских, провинциальных фабрикантах и фирмах, и для последних о фабрикантах и фирмах Кавказа, с указанием фамилий и рода торговли / сост. Г. Тер-Габриэлянц. — Москва, 1889. — С. 146.
- ↑ Памятная книжка Области Войска Донского на 1891 год. — Новочеркасск, 1891. — С. 48.
- ↑ Немирович-Данченко В. И. В гостях. — СПб., 1880. — С. 12.
- ↑ Данилов Б. Ф. «Первые шаги на Московском заводе». VIVOS VOCO! Образовательная библиотека для молодежи России. Վերցված է 22.12.2017-ին.
- ↑ «Блокада, 1941–1944, Ленинград : Книга Памяти». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
- ↑ «Майкапар Самуил Моисеевич». Санкт-Петербургское общество караимов. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 06.12.2017-ին.