Վիքիպեդիա

Ջոն Գոլսուորսի

Ջոն Գոլսուորսի (անգլ.՝ John Galsworthy; օգոստոսի 14, 1867(1867-08-14)[1][2][3][…], Քինգսթոն ապոն Թեմս, Municipal Borough of Kingston-upon-Thames, Սըրրի, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն և Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] - հունվարի 31, 1933(1933-01-31)[1][5][2][…], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[1][5]), անգլիացի արձակագիր և դրամատուրգ, «Ֆորսայթների պատմությունը» (The Forsyte Saga, 1906-1921) վիպաշարի հեղինակ։ Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (1932 թ.)։

Ջոն Գոլսուորսի
Ծնվել էօգոստոսի 14, 1867(1867-08-14)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՔինգսթոն ապոն Թեմս, Municipal Borough of Kingston-upon-Thames, Սըրրի, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն կամ Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4]
Վախճանվել էհունվարի 31, 1933(1933-01-31)[1][5][2][…] (65 տարեկան)
Վախճանի վայրԼոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[1][5]
ԳերեզմանՀայգեյթ գերեզմանատուն
Գրական անունJohn Sinjohn
Մասնագիտությունդրամատուրգ, գրող, վիպասան, սցենարիստ և արձակագիր
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն[6]
ԿրթությունՀերոու դպրոց և Նոր Քոլեջ
Ուշագրավ աշխատանքներՖորսայթների պատմությունը, Saint's Progress?, The Silver Box?, Strife? և Justice?
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Պարգևներ
ԱմուսինAda Galsworthy?
Изображение автографа
Ջոն Գոլսուորսի Վիքիքաղվածքում
 John Galsworthy Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ջոն Գոլսուորսին ծնվել է Քինգսթոն Հիլլում, Անգլիա։ Ծնողներն էին Ջոն և Բլանշ Բեյիլի Գոլսուորսիները։ Ծնվել է մեծահարուստի ընտանիքում։ Հաճախել է Հերրոու էլիտար դպրոցը և Օքսֆորդի Նյու Քոլեջը։ Սովորել է փաստաբանի մասնագիտություն։ 1890 թվականին հրավիրվում է դատարանում աշխատելու։ Սակայն նա ոգեշնչված չէր իրավաբանության ոլորտում աշխատելու մտքով։ Նա փոխարենը մեկնում է ծովային ճանապարհորդության, որի ընթացքում պետք է միաժամանակ ուսումնասիրեր և վերահսկեր ծովային բեռնափոխադրումների ընտանեկան բիզնեսը։ Այս ճանապարհորդությունների ընթացքում Ջոնը հանդիպում է Ջոզեֆ Քոնրադին։ Ապագա վիպասանները դառնում են մտերիմ ընկերներ։ 1895 թվականին Գոլսուորսին սիրային կապի մեջ է մտնում Ադա Կուպերի (1864–1956 թթ.) հետ։ Վերջինս Ջոնի զարմիկի կինն էր։ Ադայի ամուսնալուծությունից տաս տարի անց՝ 1905 թվականի սեպտեմբերի 23-ին նրանք ամուսնանում են և միասին են ապրում մինչև Ջոնի մահը (1933 թ.)։

Գոլսուորսիի պատմվածքների առաջին հավաքածուն լույս է տեսել 1897 թվականին։ Սա և դրան հաջորդած մի շարք ստեղծագործություններ հրատարակվել են Ջոն Սինջոն կեղծանունով։ Նա սկսել է իր սեփական անունով տպագրել գրքերը 1904 թվականին լույս տեսած "Կղզու փարիսեցիները"-ից հետո։ Նրա առաջին ծավալուն վեպը (Ջոսելին) հրատարակվել է Ջոն Սինջոն անվան տակ. ավելի ուշ նա չցանկացավ վերահրատակել այն իր անունով։ Գոլսուորսիի առաջին պիեսը "Ոսկյա տուփ"-ն է, որը լույս է տեսել 1906 թվականին։ Հաջողություն ունենալուց հետո նա գրում է "Սեփականության մարդը" (1906 թ.). այն Ֆորսայթների եռագրության առաջին մասն է։ Նա գրում է և վեպեր և պիեսներ, սակայն ավելի հայտնի դարձավ իր պիեսների շնորհիվ։ Հիմա Գոլսուորսին ավելի շատ հայտնի է իր վեպերով՝ մասնավորապես «Ֆորսայթների պատմությունը» վիպաշարով։ Այն վեց վեպից և երկու եռերգությունից բաղկացած վիպաշար է նույնանուն ընտանիքի և միմյանց հետ կապված կյանքերի մասին։ Այս գրքերում նկարագրվում է հասարակական դասակարգը, հատկապես վերին-միջին դասին պատկանող մարդիկ։

Նա համարվում է Էդվարդ թագավորի ժամանակակից գրողներից մեկը, ով մարտահրավեր նետեց Վիկտորիայի Անգլիային նախորդող գրականությունում նկարագրվող հասարակության իդեալներին։

Իր գրվածքներով Գոլսուորսին տարբեր խնդիրների մասին էր բարձրաձայնում՝ բարեփոխումներ բանտի համակարգում, կանանց իրավունքներ, կենդանիների բարեկեցություն և գրաքննության հակադրություն։ Համաշխարհային առաջին պատերազմի ժամանակ նա աշխատում էր Ֆրանսիայում՝ հիվանդանոցում, քանի որ տարիքն անց էր պատերազմին մասնակցելու համար։ 1921 թվականին ընտրվում է "Փեն" գրական ակումբի նախագահ։ 1932 թվականին արժանանում է նոբելյան մրցանակի։ Ծանր հիվանդ լինելու պատճառով ի վիճակի չի լինում ներկա գտնվելու մրցանակաբաշխությանը, իսկ դրանից վեց շաբաթ անց մահանում է կաթվածից։

Գոլսուորսին կյանքի վերջին 7 տարիները անցկացրել է Բըրիում։ Մահացել է ուղեղի ուռուցքից իր լոնդոնյան տանը։ Համաձայն կտակի՝ նրա աճյունը պետք է դիակեզվեր, իսկ մոխիրը պետք է շաղ տային ինքնաթիռից Սաութ Դաունի տարածքում[9]։ Ջոնի մահից հետո նրա գրականության ժողովրդականությունը նվազեց, սակայն 1967 թվականին արված "Ֆորսայթների սագայի" հաջող ադապտացիայից հետո նորից հետաքրքրություն ցուցաբերվեց նրա երկերի նկատմամբ։

Ջոն Գոլսուորսիի կողմից գրված մի շարք նամակներ և թղթեր պահվում են Բրմինգեմի համալսարանի հատուկ հավաքածուներում։ 2007 թվականին Քինգսթոն համալսարանը նոր մասնաշենք է բացում և անվանում նրա անունով։ Նրա անունով է նաև կոչվում Քինգսթոնում Գոլսուորսիի ճանապարհը։

Ադապտացիաներ խմբագրել

«Ֆորսայթների պատմությունը» բազմիցս էկրանավորվել է.

  • «Ֆորսայթներից այդ կինը» (1949 թ.) -ռեժիսոր Կոմփթոն Բեննեթ ԲիԲիՍիի հեռուստատեսային դրաման (1967 թ.), որի ռեժիսորներն են Ջեյմս Սելլան Ջոնսը և Դեյվիդ Գայսը։
  • «Գրանադա» հեռուստատեսային դրաման(2002 թ.)- ռեժիսոր Քրիստոֆեր Մենաուլ
  • «Մաշկային խաղ»-ը ադապտացվել և նկարահանվել է ռեժիսոր Ալֆրեդ Հիչկոկի կողմից 1931 թվականին։
  • «Փախուստ»-ը նկարահանվել է 1930 և 1948 թվականներին։
  • «Գետի վրայով» ստեղծագործության հիման վրա 1934 թվականին նկարահանվել է "Եվս մեկ գետ" ֆիլմը. ռեժիսորն է Ջեյմս Վեյլը։
  • «Առաջինն ու վերջին»-ը կարճ պիեսը ադապտացվել է և էկրանավորվել «21 օր» վերնագրով։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Краткая литературная энциклопедия (ռուս.) — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Кагарлицкий Ю. И. Голсуорси Джон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1972. — Т. 7 : Гоголь — Дебит. — С. 39.
  6. ↑ LIBRIS — 2012.
  7. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1932/
  8. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  9. ↑ Geoffrey Harvey, Galsworthy, John (1867–1933), Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, May 2006, accessed 29 July 2012

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Ջոն Գոլսուորսի հոդվածին
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Գոլսուորսի» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Գոլսուորսի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 149)։  
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջոն_Գոլսուորսի&oldid=9134824» էջից