Ջոն Աթանասով
Ջոն Վինսենտ Աթանասով (անգլ.՝ John Vincent Atanasoff, հոկտեմբերի 4, 1903[1], Hamilton, Նյու Յորք, ԱՄՆ - հունիսի 15, 1997[1], Ֆրեդերիկ, Մերիլենդ, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս, մաթեմատիկոս, ինժեներ-էլեկտրիկ կիսով չափ բուլղարական ծագումով, առաջին էլեկտրոնային համակարգչի համահեղինակներից մեկը։ Բուլղարական ԳԱ օտարազգի անդամ (1985)։
Ջոն Աթանասով John Atanasoff | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 4, 1903[1] Hamilton, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Մահացել է | հունիսի 15, 1997[1] (93 տարեկան) Ֆրեդերիկ, Մերիլենդ, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս, գյուտարար, համալսարանի դասախոս, մաթեմատիկոս, համակարգչային գիտնական և ճարտարագետ |
| Հաստատություն(ներ) | Այովա նահանգի համալսարան |
| Գործունեության ոլորտ | մաթեմատիկա |
| Անդամակցություն | Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Վիսկոնսինի համալսարան Մեդիսոնում, Ֆլորիդայի համալսարան, Mulberry High School? և Այովա նահանգի համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[2] |
| Գիտական ղեկավար | Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեք |
| Եղել է գիտական ղեկավար | Clifford Berry?, Charles Joseph Thorne?[3] և Roy Herbert Cook?[3] |
| Ինչով է հայտնի | «Աթանասով-Բերի» համակարգչի համահեղինակ |
| Պարգևներ | |
 John Vincent Atanasoff Վիքիպահեստում | |
Վաղ տարիներ խմբագրել
Ջոն Աթանասովը ծնվել է Համիլտոնում, 1903 թ. հոկտեմվերի 4-ին։ Նրա հայրը՝ Իվան Աթանասովը բուլղարացի էմիգրանտ էր և ինժեներ-էլեկտրիկ։ Մայրը՝ ամերիկուհի Ավա Լուցենա Պարդին եղել է հանրահաշվի ուսուցչուհի։ Աթանասովը ավարտել է Մալիբորի(Ֆլորիդայի նահանգ) դպրոցը մաթեմատիկայի բնագավառում գերազանց առաջադիմությամբ։ 1921 թ. ընդունվել է Գեյնվիլի համալսարան, որն ավարտել է 1925 թ. և ստացել ինժեներ-էլեկտրիկի կոչում։ Այդ նույն թվականի սեպտեմբերից Աթանասովը սկսեց դասավանդել Այովա նահանգի քոլեջում, գրել է դիպլոմային աշխատանքներ ֆիզիկայից և մաթեմատիկայից։ 1930 թ. մայիսին պաշտպանել է դոկտորական թեզը Վիսկոնսինի համալսարանում։ Աշխատել է մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի պրոֆեսոր Այովա նահանգի պետական քոլեջում։
Համակարգիչ «Աթանասով-Բերի» խմբագրել
Սկզբում Ջոն Աթանասովը փորձում էր ձևափոխել IBM ֆիրմայի հաշվիչը հավասարումների լուծման համար, բայց հետո հրաժարվեց այդ մտքից։ 1937 թ. նա աշխատում էր ստեղծել մեխանիզմ գծային հանրանաշվական հավասարումների համար։ Նա ինժեներական ֆակուլտետի դեկանին դիմեց խմդրանքով, որ իրեն էլեկտրատեխնիկական ֆակուլտետից տրամադրի մի ուսանողի, որը լավ գլուխ կհաներ էլեկտրոնիկայից և անհրաժեշտ կլիներ իր գաղափարների իրականացման համար։ Դեկանը առաջարկեց Կլիֆֆորդ Էդվարդ Բերիին և նա դարձավ Աթանասովի ուսանողը։ Նրանք մշակեցին և ստեղծեցին առաջին էլեկտրոնային, թվային համակարգիչը ԱՄՆ-ում։ Աթանասովը այն անվանեց համակարգիչ «Աթանասով-Բերի» (անգլ.՝ Atanasoff-Berry Computer-ABC)։
Մրցանակներ խմբագրել
Գրականություն խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 The Biographical Dictionary of Iowa — University of Iowa Press, 2008. — ISBN 978-1-58729-685-7
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ https://www.uspto.gov/learning-and-resources/ip-programs-and-awards/national-medal-technology-and-innovation/recipients/1990
- ↑ https://www.computer.org/volunteering/awards/pioneer
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Աթանասով» հոդվածին։ |