Ջեյն Փիրս
Ջեյն Մինս Ապպլետոն Փիրս (անգլ.՝ Jane Means Appleton Pierce,մարտի 12, 1806[1][2][3][…], Hampton, Ռոքինգհեմ շրջան, Նյու Հեմփշիր, ԱՄՆ - դեկտեմբերի 2, 1863[1][2][4], Անդովեր, Էսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ), նախագահ Ֆրանկլին Պիրսի կինը և Միացյալ Նահանգների առաջին տիկինը`1853 թվականից մինչև 1857 թվականը։
| Ջեյն Փիրս անգլ.՝ Jane Pierce | |
| |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ |
|---|---|
| Ծննդյան օր | մարտի 12, 1806[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Hampton, Ռոքինգհեմ շրջան, Նյու Հեմփշիր, ԱՄՆ |
| Վախճանի օր | դեկտեմբերի 2, 1863[1][2][4] (57 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Անդովեր, Էսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ |
| Թաղված | Old North Cemetery |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ
|
| Ի ծնե անուն | անգլ.՝ Jane Means Appleton |
| Հայր | Jesse Appleton? |
| Մայր | Elizabeth Means?[5] |
| Ամուսին | Ֆրանկլին Փիրս |
| Զավակներ | Benjamin Pierce?, Franklin Pierce?[2] և Frank Robert Pierce?[2] |
| Ինքնագիր | 
|
Մանկություն և հարսանիք խմբագրել
Ծնվել է Հեմփթոնում, Նյու Հեմփշիրում, եպիսկոպոս Ջեսսի Էփլթոնի, և Բոուդոյնի քոլեջի փոխնախագահ Էլիզաբեթ Մինս-Էփլթոնի ընտանիքում։ Երեխա ժամանակ Ջեյնը փոքր, ամաչկոտ և փխրուն երեխա է եղել[6]։ Այն բանից հետո, երբ հայրը մահացել է, մոր հետ տեղափոխվել է Էմհերսթ, Նյու Հեմփշիր։
Թե ինչ պայմաններում են հանդիպել Ջեյն Ապլետոնը և Ֆրանկլին Փիրսը, անհայտ է։ 1834 թվականի նոյեմբերի 19-ին Պիրսը, 30 տարեկան հասակում, ամուսնացել է 28-ամյա Ջեյնի հետ՝ Էմհուրստում հարսնացու մոր տանը։ Համեստ արարողությունը անց է կացրել վարդապետ Սիլաս Այկենը։ Զույգերն իրենց մեղրամիսն անցկացրել են Վաշինգտոնի մերձակայքում[7]։
Երեխաներ խմբագրել
Նրանք ունեցել են ուներ երեք երեխա,բոլորը մահացել են մանուկ հասակում։
- Ֆրանկլին Փիրս կրտսեր (1836) - մահացել է ծնվելուց երեք օր անց։
- Ֆրենկ Ռոբերտ Պիրս (1839-1843) - Մահացել էհամաճարակային տիֆից։
- Բենջամին Պիրս (ապրիլի 13, 1841 - հունվարի 6, 1853) - մահացել է գնացքի վթարի հետևանքով Պիրսի երդմնակալությունից երկու ամիս առաջ։
ԱՄՆ առաջին տիկին խմբագրել
1852 թվականին Պիրսը դարձել է Դեմոկրատական կուսակցության նախագահի թեկնածու։ Այս լուրից Ջեյնը ուշաթափվել է[8]։ Երբ Փենսը մեկնել էր Նյուպորտ, 11-ամյա որդի Բենջամինը գրել է նրան. «Հուսով եմ, որ նա չի ընտրվի, քանի որ ես չէի ցանկանա լինել Վաշինգտոնում, և ես գիտեմ, որ դու նույնպես»։ Բայց նորընտիր նախագահը համոզված էր, որ նոր գրասենյակը ձեռնտու է Ջենիին։
Պիրսը դեմ էր նախագահ ընտրվելու իր թեկնածությանը։ Երբ նրանց որդին՝ Բենջամինը, մահացել է գնացքի վթարից, Փիրսը դա համարել է Աստծո դժգոհությունը իր ամուսնու քաղաքական ամբիցիաներից[9]։ Իր որդու մահից հետո Ջենին տառապում էր մելանխոլիայից, և նա թոշակի է անցել։ Պիրսը երբեք չի ապաքինվել ողբերգությունից։ Երկու տարի անցկացրել է Սպիտակ տան բնակելի սենյակներում։ Առաջին տիկնոջ պարտականությունները հանձնել է իր մորաքույր Էբբի Քենթ-Մինսը՝ զինվորական քարտուղար Ջեֆերսոն Դևիսի կնոջը[10]։
Մահ խմբագրել
Պիրսը մահացել է տուբերկուլյոզից (ինչպես նրա հայրը) 1863 թվականի դեկտեմբերի 2-ին Անդովերում, Մասաչուսեթս։ Նրան թաղել են Հյուսիսային գերեզմանատանը Կոնկորդում, Նյու Հեմփշիր, նրա ամուսինը թաղվել է նրա կողքին՝ 1869 թվականին։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Caroli B. B. Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 GeneaStar
- ↑ Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ «Jane Pierce (American first lady)» (անգլերեն).
- ↑ «New Hampshire Historical Society - HISTORICAL NEW HAMPSHIRE». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
- ↑ Jane Pierce First Spouse Gold Coins
- ↑ «IPL website». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
- ↑ «Jane Pierce Biography :: National First Ladies' Library». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 19-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջեյն Փիրս» հոդվածին։ |