Ջեյմս Մեթյու Բարրի
Ջեյմս Մեթյու Բարրի (անգլ.՝ James Matthew Barrie, մայիսի 9, 1860[1][2][3][…], Կիռիմյուր, Kirriemuir, Անգուս, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[1] - հունիսի 19, 1937[1][4][5][…], Մարլիբոն, Վեստմինստեր, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), շոտլանդացի արձակագիր, դրամատուրգ, լրագրող։ «Փիթր Փեն» հայտնի հեքիաթի հեղինակը։
Ջեյմս Մեթյու Բարրի անգլ.՝ James Matthew Barrie | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | բրիտանական անգլերեն՝ James Matthew Barrie |
| Ծնվել է | մայիսի 9, 1860[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Կիռիմյուր, Kirriemuir, Անգուս, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[1] |
| Վախճանվել է | հունիսի 19, 1937[1][4][5][…] (77 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Մարլիբոն, Վեստմինստեր, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն |
| Գերեզման | Կիռիմյուր[4] |
| Մասնագիտություն | գրող, վիպասան, դրամատուրգ, լրագրող, մանկագիր, լիբրետիստ և սցենարիստ |
| Լեզու | անգլերեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն[6] |
| Կրթություն | Էդինբուրգի համալսարան, The Glasgow Academy?, Dumfries Academy? և Forfar Academy? |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Փոքր սպիտակ թռչուն, Փիթրը և Վենդին, Փոքրիկ ծառայող, Սքանչելի Քրայթոն և The Old Lady Shows Her Medal? |
| Աշխատավայր | Սենթ Էնդրյու համալսարան |
| Պարգևներ |  |
| Ամուսին | Մերի Էնսել[4] |
Ներշնչվել է
| |
 | |
| Կայք | jmbarrie.co.uk |
 James Barrie Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Սովորել է Դամֆրիսի ակադեմիայում, ապա՝ Էդինբուրգի համալսարանում, որն ավարտելուց հետո աշխատել է «Նոթինգեմ Ջորնըլ» թերթի խմբագրությունում։ Գրական գործունեությունը սկսել է 1885 թվականին։ 1889 թվականին հրատարակել է վիպակների շարք՝ նվիրված գյուղական կյանքին («Auld Licht Idylls») և «Երբ մարդը մենակ է» (When a Man's Single (1888) վեպը, որը ներկայացնում է լրագրողի կյանքը։ Այնուհետև գրել է մի անհաջող մելոդրամա՝ «Ավելի լավ է մեռնել» (Better Dead, 1888), սիրա-հոգեբանական վեպեր՝ «Փոքրիկ ծառայողը» (The Little Minister, 1891), «Սենտիմենտալ Թոմին» (Sentimental Tommy, 1896), վերջինի շարունակությունը՝«Թոմի և Գրիզել» (Tommy and Grizel, 1900), մոր մասին «Մարգրեթ Օգիլվի» (Margaret Ogilvy, 1896) վեպը։
Անձնական կյանք խմբագրել
1894 թվականին Բարրին ամուսնանում է երիտասարդ դերասանուհի Մերի Էնսելի հետ, որը խաղացել է նրա պիեսներից մեկում։ Ամուսնալուծվել են 1909 թվականին։ Նրանք երեխաներ չեն ունենում։ Սիլվիա և Արթուր Դեվիսների մահվանից հետո Բարրի դառնում է նրանց հինգ տղաների խնամակալը։ Մահացել է՝ չթողնելով անմիջական ժառանգներ։
Պարգևներ խմբագրել
Բարրին արժանացել է բազմաթիվ պարգևների. 1913 թվականին արժանացել է բարոնեթի տիտղոսի, 1922 թվականին «Վաստակի համար» շքանշանի։ 1919-1922 թվականներին եղել է Սենտ-Էնդրյուսի համալսարանի ռեկտոր, 1930-1937 թվականներին Էդինբուրգի համալսարանի կանցլեր։ 1928 թվականից եղել է «Գրական ընկերության» նախագահը։
Կինո խմբագրել
2004 թվականին Մարկ Ֆորսթերը նկարահանել է Բարրիի կյանքի մասին «Կախարդական երկիր» ֆիլմը, որտեղ Բարրիի կերպարը մարմնավորում է Ջոնի Դեփը։ Ֆիլմը շատ կողմերով հեռու է իրականությունից։ Այստեղ Բարրին Սիլվիային հանդիպում է այն ժամանակ, երբ նա արդեն այրի է և ունի ոչ թե հինգ, այլ չորս զավակ, իսկ զավակների խնամակալությունը կիսում է մոր հետ։
Փիթր Փեն խմբագրել
1904 թվականին բեմադրվում է «Փիթր Փենը»։ 201 թվականին հրատարակվել է «Փիթրը և Վենդին» «Զանգակ» հրատարակչության կողմից [1]: Թարգմանությունը անգլերենից՝ Ալվարդ Ջիվանյանի, նկարազարդումները՝ Ֆրենսիս Դոնկին Բեդֆորդի, 240 էջ։ Սա Ջ. Մ. Բարրիի ամենանշանավոր երկն է։ Ո՞վ է Փիթր Փենը. Բարետես, շնորհալի պատանի՝ հնարամիտ ու խիզախ, մի թեթև…. ո՜չ, աներևակայելի պարծենկոտ։ Մի խոսքով՝ տղաներից լավագույնը։ 2014 թվականին հրատարակվել է նաև «Փիթր Փենը Քենսինգթոնի այգիներում» աշխատությունը «Զանգակ» հրատարակչության կողմից [2] Արխիվացված 2018-09-12 Wayback Machine: Թարգմանությունը անգլերենից՝ Ալվարդ Ջիվանյանի, նկարազարդումները՝ Արթուր Ռեքհեմի, 136 էջ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Краткая литературная энциклопедия (ռուս.) — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 1.
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ http://web.archive.org/web/20170324045913/http://jeugdliteratuur.org/auteurs/james-matthew-barrie
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջեյմս Մեթյու Բարրի» հոդվածին։ |