Ջեյմս Հեդլի Չեյզ (անգլ.՝ James Hadley Chase, իսկական անունը՝ Ռենե Բրաբազոն Ռեյմոնդ (անգլ.՝ René Lodge Brabazon Raymond), գործածել է գրական այլ կեղծանուններ ևս, ներառյալ՝ James L. Docherty, Raymond Marshall, R. Raymond, Ambrose Grant դեկտեմբերի 24, 1906(1906-12-24)[1][2][3][…], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] - փետրվարի 6, 1985(1985-02-06)[1][2][3] կամ հունվարի 6, 1985(1985-01-06)[5], Կորսո, Ռիվիերա-Պեյս-դ'Էնհաուտ շրջան, Վո, Շվեյցարիա[7]), դետեկտիվ ժանրի անգլիացի գրող։ Ստեղծագործական ողջ կյանքի ընթացքում գրել է 78 վեպ, բազմաթիվ պատմվածքներ։ Հռչակվել է առաջին հերթին որպես բոլոր ժամանակների թրիլլերների լավագույն հեղինակներից մեկը, թրիլլերների եվրոպացի հեղինակների արքա[8]։ Չեյզը նաև այն հեղինակն է, ում գրքերը ամենաշատ վաճառվողների թվում են ամբողջ աշխարհում։ Բացի այդ, արդեն իսկ ֆիլմեր են նկարահանվել նրա երկերից առնվազն հիսունի հիման վրա[9]։

Ջեյմս Հեդլի Չեյզ
անգլ.՝ James Hadley Chase
Ծնվել էդեկտեմբերի 24, 1906(1906-12-24)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԼոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4]
Վախճանվել էփետրվարի 6, 1985(1985-02-06)[1][2][3] (78 տարեկան) կամ հունվարի 6, 1985(1985-01-06)[5] (78 տարեկան)
Վախճանի վայրԿորսո, Ռիվիերա-Պեյս-դ'Էնհաուտ շրջան, Վո, Շվեյցարիա
ԳերեզմանՎևե
Գրական անունAmbrose Grant
Մասնագիտությունգրող, վիպասան և սցենարիստ
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
Ժանրերդետեկտիվ
ԱշխատավայրUniversity of Tasmania Launceston Campus?[6]
 James Hadley Chase Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ջեյմս Հադլեյ Չեյզը 18 տարեկանում թողնում է հայրական տունը և ինքնուրույն կյանք սկսում։ Շատ մասնագիտություններ փոխելով, ձեռք է բերում գրողի համար ամենակարևորը՝ հարուստ կենսափորձ։ Հերթական՝ գրախանութի վաճառողի աշխատանքը նրան թույլ է տալիս հիանալի կերպով ուսումնասիրել ընթերցողների ճաշակը և գրքի շուկայի պահանջարկը։ Այդ ժամանակ՝ 32 տարեկանում, հանգստյան տասներկու օրերի ընթացքում նա գրում է առաջին վեպը՝ «Միսս Բլենդիշի համար խոլորձներ չկան», և միանգամից մեծ հռչակ ձեռք բերում։ Գիրքը թարգմանվեց տարբեր լեզուններով և ունեցավ մի քանի միլիոն տպաքանակ։ Դրանից հետո նա կանոնավորապես գրում էր տարեկան երկու վեպ։ Սարսափազդու և արյունալի սյուժեներն էին պատճառը, որ քննադատները նրան անվանեցին «Սև վեպերի արքա»։

Քրեական վեպերից զատ, Չեյզը հրատարակել է նաև երգիծական պատմվածքներ, սակայն Ռենե Ռայմոնդ ստորագրությամբ[10]։

Հայերեն թարգմանված երկեր խմբագրել

  • Եթե կյանքը թանկ է, Երևան, 1991, 144 էջ։
  • Ահա և ծաղկեպսակ գերեզմանի համար, լեդի, Երևան, 1995, 236 էջ։
  • Դագաղը Հոնկոնգից, Երևան, 1996, 160 էջ։

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 NooSFere (ֆր.) — 1999.
  4. 4,0 4,1 4,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  5. 5,0 5,1 5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  6. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  7. Obituary Variety 13 February 1985
  8. Frank Northen Magill (1988). Critical survey of mystery and detective fiction. Salem Press. էջ 319. ISBN 0-89356-486-9.
  9. Publishers' Association, Booksellers Association of Great Britain and Ireland (1982). The Bookseller. J. Whitaker. էջ 46.
  10. Ջեյմս Հադլեյ Չեյզ (1995). Ահա և ծաղկեպսակ գերեզմանի համար, լեդի. Երևան: «Գարուն» ամսագրի հրատարակչություն. էջ 233-234.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջեյմս Հեդլի Չեյզ» հոդվածին։