Պիրիտ (հուն․՝ πυρίτης λίθος), միներալ, FeS2, քիմիական բաղադրությունը՝ 46,6% Fe, 53,4% S, երբեմն՝ Co, Ni, As, Си, Аи, Se և այլ խառնուրդներով։

Ֆիզիկական հատկություններ խմբագրել

Բյուրեղային համակարգը խորանարդային է։ Առաջացնում է խորանարդներ, պենտագոնդոդեկաէդրեր, հազվադեպ՝ օկտաէդրեր, առավելապես տարածված է հոծ հատիկավոր զանգվածներով։ Գույնը բաց, արույրադեղին, փայլը՝ մետաղական, կարծրությունը՝ 6-6,5, խտությունը՝ 4900-5200 կգ/մ³։

Առավել տարածված է հիդրոթերմալ հանքավայրերում, կոլչեդանային կուտակներում։ Ծծմբի, ծծմբական թթվի և երկաթարջասպի ելանյութ է։

Հանքավայրեր խմբագրել

Հանքավայրեր կան Ուրալում, Ալթայում, Ղազախստանում և Հայաստանում (Թումանյան, Ղափան, Ստեփանավան

Պատկերասրահ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis, 1985, Manual of Mineralogy, 20th ed., John Wiley and Sons, New York, p 285—286, ISBN 0-471-80580-7
  • Попов П. А., Федоров П. П., Кузнецов С. В. Теплопроводность кристалла пирита FeS2 в интервале температур 50-300 К // Кристаллография, 2013. Т. 58. № 2. С. 314—316.
  • Бетехтин А. Г. Группа пирита // Курс минералогии: учебное пособие. — М.: КДУ, 2007. — С. 240-256 (структура — рис. на стр. 241). — 721 с.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 308  
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պիրիտ» հոդվածին։