Պիտ Մոնդրիան (իսկական անունը՝ Պիտեր Կոռնելիս, հոլ.՝ Pieter Cornelis (Piet) Mondriaan, մարտի 7, 1872(1872-03-07)[1][2][3][…], Ամերսֆորտ, Նիդերլանդներ[4][5] - փետրվարի 1, 1944(1944-02-01)[4][1][2][…], Նյու Յորք, ԱՄՆ[4][5]), նիդերլանդացի նկարիչ։

Պիտ Մոնդրիան
հոլ.՝ Pieter Cornelis (Piet) Mondriaan
Ի ծնեհոլ.՝ Pieter Cornelis Mondriaan
Ծնվել էմարտի 7, 1872(1872-03-07)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԱմերսֆորտ, Նիդերլանդներ[4][5]
Վախճանվել էփետրվարի 1, 1944(1944-02-01)[4][1][2][…] (71 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք, ԱՄՆ[4][5]
Քաղաքացիություն Նիդերլանդների Թագավորություն[6]
ԿրթությունԱմստերդամի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ, գծանկարիչ, գծագրող, նկարազարդող և օֆորտանկարիչ
ՈճՊոստիմպրեսիոնիզմ, Դե ստիլ[5] և սիմվոլիզմ[5]
Ժանրաբստրակցիոնիզմ[7], այլաբանություն[7], բնանկար[7], Ֆիգուր[7], նատյուրմորտ[7], դիմապատկեր[7] և ինքնապատկեր[7]
Թեմաներգեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներVictory Boogie-Woogie?, Composition in line, second state?, Կոմպոզիցիա XIV և Բուգի-վուգին Բրոդվեյում
ԱշակերտներAgatha Zethraeus?
Ներշնչվել էկուբիզմ, Theosophical Society?, anthroposophy?, Բարտ վան դեր Լեկ և Պաբլո Պիկասո[8]
ԱնդամակցությունArti et Amicitiae[9][5], Դե ստիլ, Աբստրակցիա-Ստեղծում[10] և ԱՄՆ աբստրակտ նկարիչներ[11]
ՀայրՊիտեր Կոռնելիս Մոնդրիաան
 Piet Mondrian Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Սովորել է Ամստերդամի Գեղարվեստի ակադեմիայում (1892-1897)։ Ապրել է Փարիզում (1909-1914 և 1919-1938), Լոնդոնում (1938-1940), Նյու Յորքում (1940-ից)։ Հոլանդացի նկարիչների և ճարտարապետների «Ստիլ» խմբավորման հիմնադիրներից է (1917, Լեյդեն)։ Կրել է կուբիզմի ազդեցությունը։ Նեոպլատոնականության ոգով «ունիվերսալ ներդաշնակության» ձգտումը արտահայտվել է Մոնդրիանի 1917 թվականից հետո ստեղծած, այսպես կոչված, նեոպլաստիցիստական (աբստրակտ արվեստի առաջին տարատեսակներից) երկարներում, որոնք սպեկտրի հիմնական գույներով, ինչպես նաև սպիտակով (հաճախ գերակշռող), սևով և մոխրագույնով երանգավորված, փոխուղղահայաց եզրագծերով բաժանված տարբեր ուղղանկյուն մարմինների խիստ հավասարակշռված զուգորդումներ են («Կոմպոզիցիա կարմիրով, դեղինով և կապույտով», 1921 թ., Քաղաքային թանգարան, Հաագա, «Կոմպոզիցիա», 1922 թ., Քաղաքային թանգարան, Ամստերդամ

 
Կարմիր ծառ, Հաագայի քաղաքային թանգարան

Գրականություն խմբագրել

  • Дейхер, Сюзанна. Пит Мондриан (1872-1944). Конструкции в пространстве. — АРТ-Родник. — 96 с. — ISBN 978-5-9794-0026-6
  • A. Boelke-Heinrichs, A. Czock, J. Dilling, B. Esser, A. Feise 100 художников ХХ века / Редактор Е.В. Белиоглов. — Челябинск: Урал LTD, 1999. — С. 112-113. — 210 с. — ISBN 5-8029-0037-7
  • Seuphor M. Piet Mondrian, life and work. New York: Harry N. Abrams, 443 pages 1956
  • Piet Mondrian, 1872—1944: centennial exhibition. New York: Guggenheim Museum, 1971.
  • Chandler A. The aesthetics of Piet Mondrian. New York: MSS Information Corp., 1972.
  • Threlfall T. Piet Mondrian: his life’s work and evolution, 1872 to 1944. New York: Garland Pub., 1988.
  • Deicher S. Piet Mondrian, 1872—1944: structures in space. Köln: Benedikt Taschen, 1995.
  • Mondrian: Great Modern Master/ Faerna José María, ed. New York: Harry N.Abrams, 1995.
  • Schapiro M. Mondrian: On the Humanity of Abstract Painting. New York: George Braziller, 1995.
  • Joosten J.J., Welsh R.P. Piet Mondrian: Catalogue Raisonné. New York: Harry N. Abrams, 1998.
  • Bax M. Complete Mondrian. Hampshire: Lund Humphries, 2001.
  • Rembert V. Piet Mondrian in the USA: the artist’s life and work. Dulles: Parkstone Press, 2002.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 701