Պիեռ Օմիդյար (պարս.՝ پیر مراد امیدیار, անգլ.՝ Pierre Morad Omidyar, հունիսի 21, 1967(1967-06-21), Փարիզ), ծրագրավորող, ձեռնարկատեր, մենեջեր և բարեգործ, eBay ընկերության հիմնադիր և տնօրենների խորհրդի նախագահ։ 1998 թվականին eBay-ի IPO-ից հետո միլիարդատեր է (2014 թվականին Forbes-ի տվյալներով 400 ամենահարուստ ամերիկացիների վարկանիշում ճանաչվել է 47-րդը, կարողությունը՝ 8,5 միլիարդ դոլար)[2]։ 2004 թվականից կնոջ՝ Պամելայի հետ հիմնադրել է «Օմիդյարի ցանց» (անգլ.՝ Omidyar Network) բարեգործական նորարարական ընկերությունը, ինչպես նաև «Humanity United» բարեգործական ֆոնդը, որը զբաղվում է ստրկավաճառության դեմ պայքարով[2][3][4][5][6][7]։

Պիեռ Օմիդյար
անգլ.՝ Pierre Omidyar
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 21, 1967(1967-06-21) (56 տարեկան)
ԾննդավայրՓարիզ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունԹաֆթսի համալսարան, St. Andrew's Episcopal School?, Potomac School? և Tufts University School of Engineering?
Մասնագիտությունբարեգործ, ձեռնարկատեր, տնտեսագետ, ծրագրավորող, համակարգչային գիտնական և մենեջեր
ԱշխատավայրՍանտա Ֆե ինստիտուտ
ԱմուսինPam Omidyar?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Pierre Omidyar Վիքիպահեստում

Օմիդյարը տվել է «Նվիրաբերման երդում» (նախաձեռնողներ Բիլ և Մելինդա Գեյթսի հիմնադրամ և Ուորեն Բաֆեթ)՝ խոստանալով անձնական կարողության ոչ պակաս, քան կեսը նվիրաբերել բարեգործությանը[2][7]։

Կենսագրություն խմբագրել

Պիեռ Օմիդյարը ծնվել է 1967 թվականի հունիսի 21-ին Փարիզում պարսիկ ներգաղթյալների ընտանիքում, ովքեր սովորում էին համալսարանում[4][7]։ Նրա մայրը՝ Էլահե Միր֊Ջալալի Օմիդյարը, լեզվաբանության դոկտորի աստիճան է ստացել Սորբոնի համալսարանում[4]։ Հայրը վիրաբույժ էր[4]։

Ընտանիքը տեղափոխվել է ԱՄՆ (Մերիլենդ նահանգ) 1973 թվականին, երբ Պիեռը երեխա էր[7]։

Պոտոմակի դպրոցում (անգլ.՝ Potomac School) սովորելու տարիներին Պիեռը հետաքրքրվում էր տեղեկատվական տեխնոլոգիաներով։

1984 թվականին ավարտել է Պոտոմակի Սուրբ Անդրեի եպիսկոպոսական դպրոցը (անգլ.՝ St. Andrew's Episcopal School):

В 1988 թվականին Թաֆթս համալսարանում (Մասսաչուսեթս) ստացել է բակալավրի աստիճան համակարգչային գիտությունների ոլորտում[7][7]։

Սկսել է աշխատել Claris ընկերությունում (Apple Inc.-ի ստորաբաժանում), որտեղ զբաղվել է MacDraw վեկտորային գրաֆիկական խմբագրիչի արդիականացմամբ[7]։

1991 թվականին Պիեռը դարձել է Ink Development ընկերության համահիմնադիր։ Դա ստարտափ էր, որն զբաղվում էր ժեստային ինտերֆեյսով համակարգիչների մշակմամբ։ Ավելի ուշ այն ուղղվածությունը կենտրոնացրեց դեպի էլեկտրոնային առևտուրը և անվանափոխվեց eShop[7]:

 
eBay-ի շտաբ-բնակարանը Սան-Խոսեում

1995 թվականին՝ 28 տարեկան հասակում, Օմիդյարը սկսեց գրել առևտրային հարթակի p2p կոդը և առաջին նախատիպն ավարտեց Աշխատանքի օրը՝ սեպտեմբերի 4-ին[2][5][7]։ Մշակված տարբերակը Պիեռը տեղադրեց իր անձնական կայքի Auction Web բաժնում[7], որը նվիրված էր Էբոլա վիրուսի առաջ բերած հեմորագիկ տենդի համաճարակին[8][9]։ Այն հայտնի պատմությունը, որ eBay-ը ստեղծվել է, որպեսզի Պիեռի հարսնացուն հնարավորություն ունենա PEZ խաղալիք-դոզատորներով փոխանակվել այլ կոլեկցիոներների հետ, մշակվել է 1997 թվականին ընկերության մենեջերի կողմից, ինչը հետագայում հաստատեց նաև ընկերությունը։

Auction Web-ի առաջին վաճառված առարկան Օմիդյարի լազերային սարքն էր, որի համար վճարեցին 13,83 դոլար։ Կապ հաստատելով գնորդի հետ՝ Պիեռը հետաքրքրվեց, թե արդյոք նա հասկացել էր, որ այդ լազերային սարքավորումն անսարք է։ Դրան ի պատասխան գնորդը բացատրել է․ «Ես անսարք լազերային սարքավորումների կոլեկցիոներ եմ»։

Թեև սկզբում Պիեռը Auction Web-ի հիմքում առևտրային շահեր չէր դնում, և սկզբնական շրջանում կայքից օգտվելն անվճար էր[7], սակայն ժամանակի ընթացքում ծնվեց և բուռն տեմպերով զարգացավ վերջին տարիների ամենահայտնի օնլայն աճուրդներից մեկը։

Շատ շուտով՝ 1996 թվականին, յուրաքանչյուր վաճառքից ստացվող փոքր հասույթը բարձրացրեց Օմիդյարի եկամուտը General Magic-ում և ինը ամիս անց Պիեռը որոշեց իր ամբողջ ուշադրությունը կենտրոնացնել նոր ընկերության վրա[7]։

1996 թվականին Պիեռ Օմիդյարը eBay ընդունեց առաջին գործընկեր-նախագահին՝ Ջեֆրի Սքոլին։

 
Պիեռ Օմիդյարը և Ռիչարդ Բրենսոնը

1996 թվականին Օմիդյարը լիցենզավորված համաձայնություն ստորագրեց eBay-ի միջոցով ինքնաթիռի տոմսերի վաճառքի վերաբերյալ։ Այդ պահին կայքում իրականացվում էր 250 000 աճուրդ, իսկ արդեն 1997 թվականի կեսերին՝ 800 000[5]:

1997 թվականին eBay-ը փոխեց ընկերության անունը կայքի անունով[7]։

1998 թվականի մարտին Սքոլին փոխարինեց Մարգարեթ Ուիթմենը[7][10][11]։

1998 թվականի սեպտեմբերին eBay-ն իրականացրեց իր ակցիաների հաջող հրապարակային բաշխում, ինչից հետո Օմիդյարը, որն այդ ժամանակ 31 տարեկան էր, և Սքոլը դարձան միլիարդատեր[2]։ 2008 թվականի տվյալներով Օմիդյարի 178 միլիոն ակցիաներն eBay-ում արժեին շուրջ 4 450 միլիոն դոլար։

2002 թվականի հուլիսին eBay-ը 1,5 միլիարդ դոլարով ձեռք բերեց PayPal էլեկտրոնային վճարման համակարգը։

 
Պիեռ և Պէմ Օմիդյար, մարտի 8, 2007 թվական

2004 թվականին Պիեռն իր կնոջ՝ Պամելայի հետ, հիմնեց «Օմիդյարի ցանց» (անգլ.՝ Omidyar Network) բարեգործական նորարարական ընկերությունը՝ նպաստելով սոցիալական ձեռնարկատիրության գաղափարների զարգացմանը[2]։

2005 թվականին eBay-ը 2,6 միլիարդ դոլարով գնեց Skype ընկերության 30 % բաժնեմասը, որը հետագայում վաճառեց Microsoft-ին։

2013 թվականին՝ Էդվարդ Սնոուդենի դիմակազերծումից հետո Օմիդյարը հայտարարեց բրիտանական The Guardian ամսագրի նախկին լրագրող Գլեն Գրինվալդի (անգլ.՝ Glenn Greenwald) հետ համատեղ «First Look Media»-ի ստեղծման մասին[2][7][12]։

2014 թվականին Օմիդյարը աշխարհի ամենահարուստ մարդկանց ցանկում զբաղեցրեց 47-րդ տեղը․ հոկտեմբերին նրա կարողությունը կազմում էր 8,5 միլիարդ դոլար[7]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Պիեռ Օմիդյարը ամուսնացած է (Պամելա Պեմ), ունեն երեք երեխա[3]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. https://www.carnegie.org/awards/great-immigrants/2006-great-immigrants/
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «Основатель eBay вложил $50 млн в проект журналиста Глена Гринвальда» (ռուսերեն). Forbes. 2013 թ․ դեկտեմբերի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 24-ին.
  3. 3,0 3,1 «Pierre Omidyar» (անգլերեն). Forbes. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 24-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Cohen, Adam (2002), The Perfect Store: Inside eBay, Back Bay Books, ISBN 978-0-316-16493-1
  5. 5,0 5,1 5,2 «Pierre Omidyar Biography». achievement.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 23-ին.
  6. Клэр О'Коннор (2012 թ․ նոյեմբերի 28). «Пьер Омидьяр стал крупнейшим частным жертвователем в борьбе с торговлей людьми» (ռուսերեն). Forbes. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 24-ին.
  7. 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15 «Пьер Омидьяр Pierre Omidyar Подробнее: http://i.rbc.ru/person/item/per_omidyar_pierre_omidyar» (ռուսերեն). РБК. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 24-ին. {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն)(չաշխատող հղում)
  8. Kyle Alspach (2014 թ․ հոկտեմբերի 17). «Ebay began as a site about Ebola, but it's a mystery what was on it». BostInno. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  9. Erin Griffith (2014 թ․ հոկտեմբերի 16). «eBay started as a website about Ebola». Fortune. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  10. Эдвин Дерджи (2013 թ․ սեպտեմբերի 19). «Джеффри Сколл (Исчезающий вид: 6 самых богатых холостяков Америки)» (ռուսերեն). Forbes. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
  11. Ричард Брэнсон (2012 թ․ փետրվարի 14). «Преимущества социально ответственного бизнеса» (ռուսերեն). Независимая газета. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
  12. The Pierre Omidyar Insurgency, New York Magazine (November 2, 2014). Проверено 4 ноября 2014.